แพทย์เตือน กินโปรตีนมากเกินไป ส่งผลเสียต่อสุขภาพมากกว่าที่คิด กระตุ้นเกิดโรคเกาต์ เพิ่มความเสี่ยงไตวายเรื้อรัง

นพ.เซียว จี้เจียนออกมาเตือนถึงการกินโปรตีนนี้มากเกินไปจะเพิ่มความเร็วของไตวายเรื้อรัง จากการศึกษาของประเทศเดนมาร์ก “การศึกษาพบว่าการบริโภคเนื้อแดงในช่วงหลายปีที่ผ่านมาอาจเพิ่มความเสี่ยงของไตเรื้อรัง ความล้มเหลว และยิ่งกินมากเท่าไหร่ อัตราความล้มเหลวก็จะยิ่งเร็วขึ้นเท่านั้น”

นพ.เซียว จี้เจียนอธิบายว่าโปรตีนเป็นวัตถุดิบในการสร้างกล้ามเนื้อ ซึ่งมีความสำคัญมากสามารถรักษาอัตราการเผาผลาญพื้นฐานและรู้สึกอิ่มได้ อย่างไรก็ตาม หลายคนได้ยินมาว่าเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ให้กินโปรตีนเยอะ ๆ เพื่อเพิ่มกล้ามและลดไขมัน บางคนสงสัยว่า “กินโปรตีนมากจะส่งผลเสียต่อไตหรือไม่”

แพทย์ย้ำว่าโปรตีนมีทั้งชนิดดีและไม่ดี และการกิน “เนื้อแดง” มากเกินไปจะส่งผลเสียต่อการทำงานของไตและสุขภาพไตในระยะยาว รวมถึงเพิ่มความเร็วของไตวาย แต่โปรตีนในเนื้อขาวและผลิตภัณฑ์จากนมจะไม่เป็นเช่นนั้น และโปรตีนในผักและผลไม้ยังสามารถปกป้องไตได้อีกด้วย

นพ.เซียว จี้เจียน อ้างถึงวารสารในปี 2560 และข้อความดังกล่าวชี้โดยตรงถึงการเกิดภาวะไตวาย ซึ่งส่วนใหญ่เกิดจากการควบคุมโรคเรื้อรังที่ไม่ดี เช่น เบาหวานและความดันโลหิตสูง การศึกษาพบว่าการรับประทานเนื้อแดงในช่วงหลายปีที่ผ่านมาอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดไตวายเรื้อรัง

ตัวกลางที่เป็นไปได้ของความเสียหายของไตจากโปรตีนจากสัตว์ ได้แก่ ปริมาณกรดในอาหาร ปริมาณฟอสเฟต ไมโครไบโอมในลำไส้ และการอักเสบที่เป็นผล งานวิจัยหลายชิ้นได้แสดงให้เห็นความเชื่อมโยงระหว่างการบริโภคโปรตีนสูง พบอัลบูมินูเรียหรือโปรตีนในปัสสาวะที่เพิ่มขึ้น ซึ่งเป็นตัวบ่งชี้ความเสียหายของไตในระยะแรกและอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนทางเมตาบอลิซึมอื่น ๆ อีกด้วย

เมื่อรับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง โดยเฉพาะเนื้อแดง จะมีการผลิตสารที่เป็นกรดมากขึ้น ซึ่งไตจำเป็นต้องกรองและขับออก การบริโภคเนื้อแดงมากเกินไปจะเพิ่มภาระงานของไต ซึ่งจะค่อย ๆ ทำให้การทำงานของไตลดลงและเป็นไปได้ว่าการบริโภคโปรตีนสูงในระยะยาวอาจนำไปสู่โรคไตเรื้อรังในที่สุด นอกจากนี้ เนื้อแดงยังสามารถเพิ่มกรดยูริก กระตุ้นให้เกิดโรคเกาต์และนิ่วในไต และทำลายการทำงานของไตอีกด้วย

วิธีการคำนวณปริมาณโปรตีนต่อวัน นพ.เซียว จี้เจียนกล่าวว่าโดยทั่วไปคนที่มีสุขภาพดีควรกินโปรตีน 1 กรัม/น้ำหนักตัวหรือ 1 กก. ต่อวัน ในขณะที่ผู้ที่มีภาวะไตวายสามารถกินโปรตีนได้เพียง 0.8 กรัม/น้ำหนักตัวหรือ 1 กก. หากเป้าหมายคือการเพิ่มกล้ามเนื้อ ควรกินโปรตีน 1-1.5 กรัมน้ำหนักตัวหรือ 1 กก. ทุกวัน ตัวอย่างเช่น ผู้ที่น้ำหนัก 70 กก. คุณควรกินโปรตีนอย่างน้อย 70 – 105 กรัมทุกวัน

แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านไต เฉิน โหย่วเฉิง เสริมว่าผู้ป่วยไตวายแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ “ยังไม่ได้ฟอกไต” และ “เริ่มฟอกไตแล้ว” และปริมาณโปรตีนที่แนะนำต่อวันสำหรับแต่ละกลุ่มนั้นแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง เดิมเป็นผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ปัจจุบัน การรับประทานอาหารที่มีโปรตีนต่ำสามารถชะลอการเสื่อมของการทำงานของไตและทำให้เวลาในการฟอกไตช้าลง ดังนั้น ควรจำกัดปริมาณโปรตีนโดยเคร่งครัดโดยปริมาณที่แนะนำต่อวันคือ 0.6 -0.8ก./กก.

สำหรับผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่เริ่มทำการล้างไตแล้ว นพ. เฉิน โหย่วเฉิง อธิบายว่า ของเสียประเภทไนโตรเจนที่ร่างกายผลิตขึ้นสามารถถูกขับออกผ่านการล้างไตได้ และแม้แต่โปรตีนส่วนเกินก็จะสูญเสียไปในระหว่างกระบวนการล้างไต ดังนั้นควรรับประทานโปรตีน จะเพิ่มขึ้น ปริมาณที่แนะนำคือ ≥1.2g/kg

เนื้อแดงและเนื้อแปรรูปมีผลกระทบต่อไตมากกว่าการรับประทานโปรตีนมากเกินไป เช่น หมู, วัว, แกะ, รวมถึงหมูหยอง, เบคอน, แฮม, เนื้อเจอร์กี้, ไส้กรอก และมีทบอล จะเพิ่มความเสี่ยง ของโรคไตเรื้อรังถึง 22%

อย่างไรก็ตาม ตามการวิจัยเผย อาหารจากพืชสามารถลดทั้งปริมาณกรดในอาหารและความรุนแรงของภาวะกรดในการเผาผลาญ การบริโภคโปรตีนต่ำยังแสดงให้เห็นว่าลดความรุนแรงของภาวะเลือดเป็นกรดเมตะบอลิก (Metabolic acidosis)

ขอบคุณที่มาจาก Facebook NIH