ความเห็นทางกฎหมายของมีชัย ฤชุพันธุ์ เชื่อถือได้แค่ไหน

บรรพบุรุษแห่งเนติบริกร มือกฎหมายรัฐประหาร ผู้ยกร่างรัฐธรรมนูญสืบทอดอำนาจ สอดไส้พิษร้ายพันธนาการ

ประชาธิปไตย วางกับดักไว้หลายสิบหลายร้อยชั้น จนกลายเป็นรัฐธรรมนูญที่แก้ไม่ได้ ต่อให้หมด 250 ส.ว. ชาติหน้าตอนบ่ายๆ ก็ไม่สามารถแก้รัฐธรรมนูญให้เป็นประชาธิปไตย

ความเห็นทางกฎหมายของมีชัย ที่ให้นับ 8 ปีประยุทธ์ตั้งแต่ 24 สิงหาคม 2557 มีผลผูกพันศาลรัฐธรรมนูญแค่ไหน

สุพจน์ ไข่มุกด์ ชี้ว่าเป็นแค่ความเห็นส่วนบุคคล ไม่ใช่มติ กรธ. ถึงอย่างไร อำนาจตีความก็เป็นของศาลรัฐธรรมนูญ ไม่ใช่ กรธ.

แต่ความเห็นทางกฎหมายของมีชัย มีผลทางการเมืองหรือไม่

มีแน่นอน มีอย่างหนักหน่วง ในสถานการณ์ปัจจุบัน ที่คนทั้งประเทศเบื่อประยุทธ์ อยากเปลี่ยนเต็มที กระทั่งฝั่งอนุรักษนิยมบางส่วนยังคิดว่าเปลี่ยนเถอะ อาจจะมีอะไรดีขึ้นบ้าง

ความเห็นทางฎหมายของมีชัย จึงกลายเป็นอาวุธร้ายทิ่มแทงก้นประยุทธ์ ดักคอสร้างความกระอักกระอ่วนศาล

รัฐธรรมนูญ แม้ศาลอาจมีเหตุผล กฎหมายไม่สามารถใช้ย้อนหลัง อย่างไกลสุดควรนับตั้งแต่วันรัฐธรรมนูญประกาศใช้ 6 เมษา 2560

แต่กระแสการเมืองก็จะร้อนแรงลุกเป็นไฟ กระแสต่อต้าน การไม่ยอมรับ ถ้าศาลวินิจฉัยให้ประยุทธ์อยู่ต่อ แม้ศาลอาจให้เหตุผลได้ดีกว่ามีชัย ก็ไม่จบ

ให้สังเกตว่าครั้งนี้คนที่เรียกร้องประยุทธ์ลาออก เช่น 99 พลเมือง เกินครึ่งเป็นอดีตพันธมิตร ทนายขัดขวางเลือกตั้งยืนขวางม็อบราษฎร จะจับมือจตุพรบุกทำเนียบ ณฐพร โตประยูร ผู้ร้องศาลให้วินิจฉัย

คณะราษฎรชูสามนิ้วล้มล้างการปกครองครั้งนี้ก็พูดก่อนมีชัยด้วยซ้ำไปว่า ประยุทธ์ต้องพ้นตำแหน่ง อย่าศรีธนญชัย

ถ้าศาลวินิจฉัยให้อยู่ต่อก็ไม่จบ ไม่สงบ อย่างที่ประยุทธ์คาดหวัง จะได้หน้าด้วยการเป็นเจ้าภาพเอเปกแล้วลงจากตำแหน่ง ยิ่งถ้าศาลวินิจฉัยให้นับจากหลังเลือกตั้ง 62 อยู่ได้ถึง 70 ยิ่งร้อนเป็นไฟ เพราะเท่ากับ 250 ส.ว.ยังโหวต

ประยุทธ์กลับมาได้สมัยหน้า เว้นแต่บอกให้นับจาก 60 ถึง 68 ประยุทธ์ก็ต้องวางมือโดยปริยาย เลือกตั้ง 66 พรรคการเมืองไหนจะเสนอชื่อประยุทธ์เป็นนายกฯ โดยอยู่ได้แค่ 2 ปี

แต่ถ้าศาลชี้ประยุทธ์ตกเก้าอี้ 24 สิงหา 65 สมมติ Scenario กันดีกว่าจะเกิดอะไร

หนึ่ง ชิงยุบสภารักษาการ แปลว่าประยุทธ์รู้ล่วงหน้า รู้ได้ไง

สอง ตกเก้าอี้กะทันหัน ประวิตรรักษาการ ยุบสภาล้างไพ่ใหม่ หรือประชุมสภาเลือกอนุทินเป็นนายกฯ อสม.ปลาบปลื้มน้ำตาไหล ไร่กัญชาจุดพลุควันตลบอบอวล

เปลี่ยนประยุทธ์เป็นประวิตรหรืออนุทินมีอะไรดีขึ้นบ้าง ในแง่โครงสร้างไม่ต่างกัน แต่ในแง่ตัวบุคคล ประยุทธ์เป็นเสมือนก้อนหินใหญ่ทับโครงสร้างไว้ ประยุทธ์เป็นผู้นำอำนาจนิยมแข็งกร้าว เป็นขวัญกำลังใจรัฐราชการ ทหาร ฝ่ายความมั่นคง เครือข่ายอนุรักษ์สุดโต่ง (ซึ่งไม่ได้ยอมรับเชื่อถือประวิตรเท่าประยุทธ์)

พูดแบบบ้านๆ คือผู้คนหวังว่าประยุทธ์ออกไปแล้ว จะเกิดปรองดองประนีประนอม แม้ไม่ถึงขั้น “เกี้ยเซี้ย ก็ลดความแข็งกร้าวดันทุรัง รับฟังและฉลาดขึ้นบ้างในการแก้ไขปัญหาต่างๆ จากนั้นก็นำไปสู่การยุบสภาเพื่อเลือกรัฐบาลใหม่

แต่จริงไหม ประยุทธ์พ้นไปแล้ว การใช้อำนาจจับกุมคุมขังไม่ให้ประกัน ใช้ 112 อย่างไร้เหตุผล ใช้ พ.ร.ก.ฉุกเฉินพร่ำเพรื่อ จะไม่เกิดขึ้นอีก ประยุทธ์ไม่ได้ใช้อำนาจคนเดียว ทั้ง 3 ป. ทั้งพรรคร่วมรัฐบาล ก็ห้อยโหนและใช้ประโยชน์จาก

อำนาจนั้น ความไร้ประสิทธิภาพความฉ้อฉลก็มาจากทั้งรัฐราชการและนักการเมืองร่วมรัฐบาล ซึ่งหนักขึ้นทุกวัน

ไม่ได้บอกว่าประยุทธ์ตกเก้าอี้ไม่มีประโยชน์ เพราะถือเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญ แต่ไม่ใช่ทุกอย่างจบ เพราะโครงสร้างอำนาจยังเหมือนเดิม มันดูเหมือนกับระบอบนี้อยู่มานานจนคนเบื่อหน่าย ไล่ประยุทธ์อย่างไรก็ไม่สำเร็จ จนทำอย่างไรก็ได้ขอให้ไปหวังว่าไปแล้วจะโล่งอก ไปแล้วจะจบๆ

เหมือนแก้รัฐธรรมนูญไม่สำเร็จ โละอำนาจ 250 ส.ว.ไม่ได้ ได้แค่แก้ระบบเลือกตั้ง ทำทุกอย่างเพื่อให้ได้หาร 100 แล้วหวังว่าจะชนะถล่มทลาย ทั้งที่ 250 ส.ว.ยังอยู่ องค์กรอิสระยังอยู่

การเป็นนายกฯ ของประยุทธ์ อันที่จริงก็ทั้งไม่ชอบธรรมและไม่ชอบด้วยกฎหมายตั้งแต่ต้น 5 ปีแรกเป็นนายกฯ จากปืนปล้น 3 ปีหลังเป็นนายกฯ จากกติโกง ตั้ง 250 ส.ว.มาโหวตตัวเอง ถ้าบอกว่าเป็น “นายกฯ เถื่อน” ก็ใช้อำนาจเถื่อนตั้งแต่ 22 พฤษภา 2557 อ.ประจักษ์ ก้องกีรติ จึงบอกว่าถ้าจะยึดหลักกฎหมายกันอย่างเคร่งครัดจริงๆ ประยุทธ์จะต้องติดคุกตลอดชีวิต

ในทางการเมือง สถานการณ์อาจดีขึ้นบ้างถ้าความเห็นทางของกฎหมายของมีชัย มีผลให้ประยุทธ์ตกเก้าอี้ แต่ในแง่กฎหมาย มันเป็น “ดำกินดำ” ที่ตลกสิ้นดี ในฐานะประชาชนก็ขำขื่น ถ้าประยุทธ์จะวางมือ “เสียสละ” ผมพอแล้ว ทั้งที่ประชาชนไล่เท่าไหร่ไม่ไป ใช้อำนาจจับปราบ คนรุ่นใหม่ติดคุกอยู่จำนวนมาก ประยุทธ์เสียสละ ผมพอแล้ว แล้วก็อาจจะได้ขึ้นหิ้งเป็นปูชนียบุคคล

ไม่ได้บอกว่าถ้าประยุทธ์ตกเก้าอี้ไม่มีความหมาย แต่มันควรจะเป็นจุดเปลี่ยนสู่การรื้อระบอบ ไม่ใช่จบแล้วพอใจแล้วไปสู่เลือกตั้ง ทั้งที่ชนะเลือกตั้งก็อาจรื้ออะไรไม่ได้เลย

ใบตองแห้ง