สำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (สมศ.) เตรียมความพร้อมผู้ประเมินภายนอกก่อนลงพื้นที่ประเมินสถานศึกษากลางปีนี้ พร้อมพัฒนาหลักสูตรเพื่ออบรมเพิ่มศักยภาพผู้ประเมินอย่างรอบด้าน ทั้งการทดสอบสมรรถนะเทคโนโลยีดิจิทัล (Digital Literacy) หลักสูตรการอบรมพัฒนาศักยภาพผู้ประเมินภายนอกด้วยการเรียนรู้ผ่านอิเล็กทรอนิกส์ (e – Learning) จากนั้นพิจารณาร่วมกับคะแนนผลการประเมินการปฏิบัติงานผู้ประเมินภายนอก (QC 100) เพื่อเข้ารับการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อทดสอบสมรรถนะผู้ประเมินภายนอก

โดย สมศ. ได้ให้ความสำคัญกับการพัฒนาศักยภาพผู้ประเมินภายนอก เพราะผู้ประเมินภายนอกเป็นเสมือนตัวแทนของ สมศ. ในการประเมินคุณภาพภายนอกและให้ข้อเสนอแนะกับสถานศึกษา เพื่อให้การประเมินคุณภาพภายนอกเป็นการประเมินโดยผู้ที่มีความรู้ความสามารถ ความเชี่ยวชาญ และเป็นผู้ทรงคุณวุฒิ เพื่อที่จะสามารถให้ข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์กับสถานศึกษาและเห็นผลอย่างเป็นรูปธรรม

ดร.นันทา หงวนตัด รักษาการผู้อำนวยการ สำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา สมศ. กล่าวว่า สมศ. มีการเตรียมความพร้อมในทุกๆ ด้าน ก่อนที่จะเริ่มการประเมินคุณภาพภายนอก ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2567 ทั้งในรูปแบบออนไลน์และออนไซต์ในช่วงเดือนมิถุนายน 2567 โดยการส่งเสริมสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับกรอบแนวทางการประเมินคุณภาพภายนอกให้แก่สถานศึกษา การพัฒนาเทคโนโลยีที่จะนำมาใช้เป็นเครื่องมือในการประเมิน และการจัดอบรมเพื่อพัฒนาเพิ่มความรู้สร้างศักยภาพให้แก่ผู้ประเมินภายนอกอย่างต่อเนื่อง ซึ่งผู้ประเมินภายนอกของ สมศ. ทุกคนต้องผ่านการอบรมเสริมสร้างความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับกรอบแนวทางการประเมินคุณภาพภายนอก และต้องผ่านการทดสอบครบถ้วนทุกหัวข้อตามที่กำหนดเท่านั้นจึงจะได้รับสิทธิ์ลงพื้นที่ประเมินสถานศึกษา โดยผู้ประเมินภายนอกต้องเข้ารับการอบรมเรียงลำดับตามนี้

1. การทดสอบสมรรถนะเทคโนโลยีดิจิทัล (Digital Literacy) ผู้ประเมินภายนอกจะต้องศึกษาเรียนรู้ด้วยตนเองและทดสอบการใช้เทคโนโลยีจากสถาบันคุณวุฒิวิชาชีพ (องค์การมหาชน) โดยผู้ประเมินภายนอกของ สมศ. หลังจากได้เข้ารับการอบรมจากสถาบันคุณวุฒิวิชาชีพ (องค์การมหาชน) เป็นที่เรียบร้อยแล้ว จะต้องเข้ารับการทดสอบสมรรถนะเทคโนโลยีดิจิทัล (Digital Literacy) ซึ่งเป็นการจัดสอบด้วยระบบดิจิทัล (Digital Testing) จากสถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (องค์การมหาชน)
2. ภายหลังจากผู้ประเมินภายนอกผ่านการสอบด้วยระบบดิจิทัล (Digital Testing) จากสถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (องค์การมหาชน) จะเป็นขั้นตอน การอบรมพัฒนาศักยภาพผู้ประเมินภายนอกด้วยการเรียนรู้ผ่านอิเล็กทรอนิกส์ (e – Learning) ประกอบด้วยหลักสูตร 1) กรอบแนวทางการประกันคุณภาพภายนอก 2) กระบวนการ ขั้นตอน และเครื่องมือการประกันคุณภาพภายนอก 3) การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ AQA และ 4) การใช้ Mobile Application ONESQA V เพื่อการประเมินคุณภาพภายนอก
3. จากนั้น สมศ. จะดำเนินการพิจารณาคัดเลือกผู้ประเมินภายนอกเข้ารับการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ โดยพิจารณาจาก คะแนนการทดสอบสมรรถนะเทคโนโลยีดิจิทัล (Digital Literacy) การอบรมพัฒนาศักยภาพผู้ประเมินภายนอกด้วยการเรียนรู้ผ่านอิเล็กทรอนิกส์ (e – Learning) ที่ผ่านตามเกณฑ์ที่ สมศ. กำหนดและคะแนนผลการประเมินการปฏิบัติงานผู้ประเมินภายนอก (QC 100) มาพิจารณาตามลำดับคะแนนจากมากไปน้อย เพื่อประกาศรายชื่อผู้ประเมินภายนอกเข้ารับการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการผู้ประเมินภายนอก การปฏิบัติการเพื่อทดสอบสมรรถนะผู้ประเมินภายนอก ซึ่งในการอบรมฯประกอบด้วยการฝึกปฏิบัติการใน 3 ขั้นตอนหลักของการประเมินคุณภาพภายนอก ได้แก่  1) การจัดทำและตรวจอ่านรายงาน การวิเคราะห์ SAR และบริบทสถานศึกษา 2) การจัดทำและตรวจอ่านรายงาน การสังเคราะห์ข้อมูลจากการตรวจเยี่ยม 3) การจัดทำและตรวจอ่านรายงาน รายงานผลการประเมินคุณภาพภายนอก โดยจะมีการทดสอบประมวลความรู้ผ่านระบบคอมพิวเตอร์ภายหลังการอบรมเชิงปฏิบัติการด้วย

“สมศ. มุ่งหวังให้การประเมินคุณภาพภายนอกในปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 จะส่งผลให้เกิดการพัฒนาและสร้างความเปลี่ยนแปลงของสถานศึกษาไปในทางที่ดีขึ้น โดย สมศ. ได้ให้ความสำคัญกับการพัฒนาศักยภาพผู้ประเมินภายนอก เพราะผู้ประเมินภายนอกเป็นเสมือนตัวแทนของ สมศ. ที่ทำการประเมินคุณภาพภายนอกและให้ข้อเสนอแนะกับสถานศึกษา สมศ. จึงจำเป็นจะต้องพัฒนาให้ผู้ประเมินภายนอกเป็นผู้ที่มีความรู้ความสามารถ มีความเชี่ยวชาญ และเป็นผู้ทรงคุณวุฒิ เพื่อที่จะสามารถให้ข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์ตรงกับบริบทของสถานศึกษาและเห็นผลอย่างเป็นรูปธรรมได้อย่างแท้จริง” ดร.นันทา กล่าวทิ้งท้าย