อ.เจษฎ์ เบรกวิธี “ถีบ” ช่วยคนถูกไฟฟ้าดูด เตือนเสี่ยงเกินไป แนะอีกวิธีปลอดภัยกว่า เด็กๆ ลองทำสำเร็จใน 5 วินาที

จากกรณีข่าวเศร้าในรั้วโรงเรียน ผู้ใช้เฟซบุ๊กรายหนึ่งในจังหวัดตรัง โพสต์คลิปวิดีโอความยาว 2.15 นาที เหตุการณ์นักเรียนชายคนหนึ่ง สวมชุดวอร์ม กางเกงดำ เสื้อสีฟ้า ถูกกระแสไฟฟ้าช็อตนอนเสียชีวิตติดคาตู้ผลิตน้ำดื่ม ภายในโรงเรียนระดับมัธยมศึกษาแห่งหนึ่งของอำเภอกันตัง จังหวัดตรัง

ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ต้องออกมาให้ข้อมูลต่อประเด็นดังกล่าวอีกครั้ง ผ่านทางเฟซบุ๊ก Jessada Denduangboripant โดยย้ำชัดเจนว่า ไม่จำเป็น ไม่ควรใช้วิธี “ถีบ” ช่วยคนถูกไฟฟ้าดูดครับ เพราะมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดอันตรายตามมา ทั้งกับคนที่เข้าไปช่วยถีบ และคนที่ถูกถีบ

โดยอ้างอิงข้อมูลจากสถานีโทรทัศน์ Thai PBS เคยทำเป็นคำถามในรายการ “คิดสิต้องรอด” โดยถามว่า ถ้าเห็นคนโดนไฟดูด จะทำอย่างไร ? ระหว่าง 1. วิ่งเข้าไปกระโดดถีบ 2. ใช้ไม้เขี่ยสายไฟ และ 3. ใช้ผ้าคล้องไปที่ตัว แล้วดึงเพื่อนออกมา วิธีไหนที่ช่วยคนถูกไฟดูดให้ปลอดภัย และเราเองก็ปลอดภัยด้วย

ทางรายการได้อธิบายว่า “การกระโดดถีบ” จะเป็นช่วยทำให้คนที่ถูกไฟดูดอยู่ สามารถหลุดออกจากสายไฟได้อย่างรวดเร็ว แต่ก็เป็นการช่วยที่เสี่ยงมากเช่นกัน เพราะอาจจะทำให้คนที่หลุดออกไปจากไฟดูด ไปกระแทกของที่อยู่ด้านหลัง จนได้รับบาดเจ็บ! (อันนี้ เคยมีข่าวมาแล้ว คือ ไปถีบคนที่ถูกไฟดูดขณะยืนบนบันได แล้วถีบจนตกบันได ลงมากระแทกพื้นเสียชีวิตแทน) หรือดีไม่ดี เรากระโดดถีบเค้าออกไป แล้วเราก็ตกลงทับสายไฟที่รั่วอยู่ กลายเป็นเราถูกไฟดูดตายไปเอง!

ทางรายการแนะนำวิธีการ “ใช้ไม้เขี่ยสายไฟ” โดยเมื่อพบคนถูกไฟฟ้าดูด ให้หาไม้ หรือพลาสติก หรืออุปกรณ์ที่เป็นฉนวนไฟฟ้า และต้องแห้งเท่านั้น นำมาเขี่ยสายไฟหรืออุปกรณ์ที่ปล่อยกระแสไฟฟ้า เขี่ยให้หลุดออกจากตัวผู้ถูกไฟฟ้าดูด ซึ่งเด็กๆ ที่มาร่วมรายการ สามารถใช้วิธีนี้ช่วย “หุ่นที่ถูกไฟดูด” ได้สำเร็จใน 5 วินาที

ส่วนวิธี “ใช้ผ้าที่คล้องที่ตัว และดึงเพื่อนออกมา” นั้น ผ้าเป็นฉนวนที่ไฟฟ้าไหลผ่านไม่ได้ก็จริง แต่ต้องใช้ผ้าที่แห้ง และยาวพอที่จะโยนให้คล้องเข้ากับเป้าหมาย และดึงกระชากออกมา ซึ่งถ้าฝีมือไม่ถึง หรือพลาดไปสัมผัสโดนคนที่ถูกไฟดูดเข้า วิธีนี้ก็เสี่ยงทำให้เราถูกไฟฟ้าดูดไปด้วย เรากับเพื่อนก็จะไม่รอดทั้งคู่

• สลดกลางโรงเรียน ไฟช็อตนักเรียนคาตู้ผลิตน้ำ ไม่มีใครกล้าเข้าช่วย สุดท้ายสิ้นใจ
• รู้ไว้ดีกว่า! เปิด 7 ข้อการวาง “ตู้น้ำเย็น” ป้องกันอันตรายถึงชีวิต หวั่นซ้ำรอย นร.ดับสลด

ดังนั้น “ถ้าไม่จำเป็นจริงๆ ” ก็ไม่ควรใช้วิธีกระโดดถีบช่วยผู้ถูกไฟดูด หรือถ้าต้องทำ ต้องดูว่าบริเวณข้างๆ ผู้ที่ถูกไฟดูดนั้น มีพื้นที่โล่งพอให้ผู้ป่วยล้มลงไปโดยไม่เจ็บตัวมากนัก ให้เลือกค่อยถีบช่วงก้น หรือสะโพก ให้เร็วแรงพอที่จะให้หลุดออกได้ในครั้งเดียว แต่ถ้าเป็นไปได้ ก็ควรเลี่ยง “การกระโดดถีบ” แล้วมองหาสิ่งของที่เป็นฉนวน ไม่นำไฟฟ้า และแห้งไม่เปียกน้ำ ไปเขี่ยสายไฟหรือสิ่งที่ทำให้ผู้ป่วยโดนไฟดูด ออกไปจากร่าง หรือเขี่ยมือ แขน หรือ เท้าของผู้ป่วยออกจากบริเวณที่มีไฟดูด

ที่สำคัญคือ ต้องรักษาระยะห่างจากผู้ถูกไฟดูด อย่าพึ่งรีบร้อนเข้าไปช่วย เพราะอาจจะสัมผัสโดนร่างกายของผู้ที่ถูกไฟดูดไปด้วย ควรตั้งสติ สังเกตก่อนว่าไฟฟ้าที่รั่วออกมาดูดนั้นมาจากที่ใด จะได้ไม่เข้าใกล้จุดนั้น และหาทางตัดไฟฟ้าให้ได้ เช่น ปิดสวิตช์ หรือสับคัตเอาท์ ตลอดจนควรที่จะต้องใส่รองเท้าด้วยก่อนเข้าไปช่วย

ส่วนวิธีการปฐมพยาบาลนั้น เริ่มจากตรวจดูว่าผู้ป่วยยังมีสติแค่ไหน / ถ้า “ยังมีสติ” ครบถ้วน ให้นอนพัก ตรวจร่างกายคร่าวๆ ว่ามีบาดแผลร้ายแรงหรือไม่ มีรอยไฟไหม้ที่บริเวณใดหรือเปล่า / แต่ถ้า “หมดสติ” และ “ไม่หายใจ หรือหัวใจหยุดเต้น ” ให้รีบทำการ ปั๊มหัวใจผายปอด CPR โดยด่วน / จากนั้น ให้รีบนำส่งแพทย์ หรือโทรแจ้ง สายด่วนกู้ชีพ 1669