‘หมอธีระวัฒน์’ แจงภาวะ “ก้อนเลือดแห้งในสมอง” เกิดจากเส้นเลือดดำมีเลือดรั่วซึมที่ผิวสมอง ความร้อนมีผลต่อการขยายตัว จนเกิดอาการได้

วันที่ 10 เม.ย. 2566 ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา ศาสตราจารย์สาขาประสาทวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวถึงภาวะ “ก้อนเลือดแห้งในสมอง” ว่า สามารถเกิดขึ้นได้ทั่วไป แต่จะพบมากในกลุ่มผู้สูงวัย เพราะเมื่ออายุมากขึ้น เส้นเลือดดำที่ขึงตรึงในกะโหลกอาจเสื่อมหรือฝ่อ เมื่อสมองถูกกระแทก แม้ไม่ได้รุนแรงก็ทำให้เส้นเลือดดำมีเลือดรั่วซึมออกมาอยู่บริเวณผิวสมองที่ใต้เยื่อหุ้มสมอง

ศ.นพ.ธีระวัฒน์ กล่าวต่อว่า ด้วยเป็นเส้นเลือดดำ แรงดันเลือดน้อย เลือดก็จะค่อยๆ ซึมออกมาแล้วจะหยุดไหลเอง ใช้เวลาประมาณ 1-2 เดือน ในการดูดซึมเลือดให้หายไป จากนั้นจะเหลือเป็นน้ำโปรตีนข้นๆ ซึ่งความร้อนมีส่วนทำให้น้ำโปรตีนขยายตัวหรือหดเล็กลงได้ คนไข้อาจไม่มีอาการใดเลย ทำให้ไม่รู้ตัวว่ามีน้ำโปรตีนอยู่ใต้เยื่อหุ้มสมอง แต่กรณีที่ขยายตัวใหญ่มากก็ทำให้เกิดอาการได้ เช่น ปวดศีรษะ บางรายมีอาการคล้ายลมชัก หรือความร้อนอาจทำให้คนไข้หมดสติ

“เมื่อไปตรวจก็อาจเจอว่ามีน้ำโปรตีนในเยื่อหุ้มสมอง ต้องดูให้ละเอียดว่าอะไรเกิดขึ้นก่อนหรือหลัง และมีความจำเป็นต้องเจาะออกหรือไม่ ต้องดูเป็นรายๆ ไป การจะตรวจดูว่ามีก้อนน้ำโปรตีนในสมองหรือไม่ ต้องใช้คอมพิวเตอร์สมองตรวจดู จากนั้นต้องประเมินความจำเป็นในการรักษาด้วยการเจาะระบายน้ำออก บางรายที่ไม่กระทบการทำงานของสมอง เพราะสมองมีการปรับตัวได้ ก็ไม่จำเป็นต้องเจาะระบายออก”

• อ่านข่าว ด่วน! หามชัยเกษม แคนดิเดตนายกฯ เพื่อไทย ส่งรพ. ก้อนเลือดแห้งในสมอง

ศ.นพ.ธีระวัฒน์ กล่าวต่อว่า อาการไม่ได้เกิดเฉียบพลัน แต่ต้องดูว่ามีการตกเลือดซ้ำซ้อนในผิวสมองหรือไม่ เพราะจะทำให้น้ำโปรตีนขยายตัวขึ้นเร็ว หากสมองปรับตัวไม่ทัน ก็ทำให้เกิดอาการฟ้องขึ้นมา ส่วนการระวังตัวของผู้สูงอายุเป็นเรื่องที่ทำได้ยาก เพราะแม้จะล้มแล้วเอาลำตัวลง ก็สามารถสะเทือนถึงเส้นเลือดดำในสมอง ทำให้เลือดรั่วซึมออกมาได้เช่นกัน

ศ.นพ.ธีระวัฒน์ กล่าวอีกว่า บางรายเมื่อสูงอายุก็จะเริ่มกินยาป้องกันเส้นเลือดตีบ ฉะนั้น เมื่อมีเลือดซึมออกมา ทำให้เลือดไหลไม่หยุด ยิ่งทำให้เลือดออกมากองที่ผิวสมองมากขึ้น ดังนั้น การกินยาเส้นเลือดตีบ ไม่ว่าจะหัวใจหรือสมองเพื่อป้องกันไม่ให้ตันนั้น ต้องมีข้อบ่งชี้และอยู่ในการประเมินของแพทย์

ศ.นพ.ธีระวัฒน์ กล่าวต่อว่า ส่วนกรณีเลือดออกเฉียบพลัน เพราะถูกกระแทกรุนแรง เช่น ล้ม หรือถูกตีศีรษะ ซึ่งทำให้คนไข้ลืมเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้ ส่วนตำแหน่งที่ถูกกระแทก หากเกิดที่ขมับ ที่กะโหลกบางและมีเส้นเลือดแดงอยู่ ก็ทำให้เส้นเลือดแดงแตกออก ซึ่งจะเป็นคนกรณีกับเส้นเลือดดำ

ศ.นพ.ธีระวัฒน์ กล่าวอีกว่า เส้นเลือดแดงแตกอาการจะเกิดขึ้นเร็ว และในช่วงแรกที่ถูกกระแทกอาจจะไม่เจอความผิดปกติในคอมพิวเตอร์สมอง เพราะเลือดแดงจะค่อยๆ ซึมและออกมาเร็วในระยะหลัง ฉะนั้นต้องดูอาการที่ รพ. อย่างน้อย 24 ชั่วโมง