กสม.จี้กลไกทำ SEA นิคมอุตสาหกรรมจะนะ ควรมีนักวิชาการ-องค์กรภาคปชช.-สถาบันวิชาการร่วมด้วย ยันเดินหน้าตรวจสอบปมละเมิดสิทธิมนุษยชนม็อบจะนะต่อ

เมื่อวันที่ 15 ธ.ค.2564 ที่สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ(กสม.) นายสุชาติ เศรษฐมาลินี กสม. แถลงว่า ตามที่ กสม.ได้รับเรื่องร้องเรียนขอให้ตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน จากการดำเนินโครงการเมืองต้นแบบอุตสาหกรรมก้าวหน้าแห่งอนาคต อ.จะนะ จ.สงขลา ไม่ได้คำนึงถึงการมีส่วนร่วมของประชาชนอย่างแท้จริง และการดำเนินโครงการอาจส่งผลกระทบรุนแรงต่อทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม วิถีชีวิตของชาวบ้าน ทำให้มีการชุมนุมของกลุ่มจะนะรักษ์ถิ่น เพื่อทวงสัญญาการแก้ปัญหา โดยจัดประเมินผลกระทบเชิงยุทธศาสตร์ (SEA) แบบมีส่วนร่วม ก่อนดำเนินโครงการ

ทาง กสม.ได้ติดตามและลงพื้นที่การชุมนุม และมีข้อเสนอต่อรัฐบาลไปแล้ว รวมทั้งรับเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับการละเมิดสิทธิมนุษยชน นอกจากนั้นได้มีหนังสือแจ้ง เลขาธิการศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศอ.บต.) เพื่อให้ทบทวนกระบวนการรับฟังความเห็นของประชาชนในโครงการดังกล่าว ที่ยังรับฟังผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งกสม.เป็นห่วงการรับฟังในรูปแบบนั้นจะไม่ครอบคลุม กสม.จึงขอให้ ศอ.บต. พิจารณารับฟังความเห็นประชาชนให้มีช่องทางหลากหลายมากยิ่งขึ้น

ด้านนายวสันต์ ภัยหลีกลี้ กสม. กล่าวว่า เมื่อ 14 ธ.ค. ครม.มีมติให้หน่วยงานรัฐชะลอโครงการดังกล่าวไปก่อนระหว่างประเมิน SEA จนกว่าการประเมินเสร็จ ต้องขอบคุณครม.ที่มีมติดังกล่าว โดย กสม.เห็นว่า กลไกของการจัดทำ SEA ควรประกอบด้วย นักวิชาการที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญในแต่ละด้าน องค์กรภาคประชาสังคม หรือสถาบันวิชาการที่มีความรู้และประสบการณ์ในการจัดกระบวนการการมีส่วนร่วม เพื่อวางแผนเชิงนโยบายที่สอดคล้องกับศักยภาพการพัฒนาพื้นที่ ทั้งในมิติเศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม สังคม และวัฒนธรรม เพื่อให้ประชาชนในพื้นที่มีส่วนร่วมกำหนดอนาคตของพวกเขา โดยไม่มีใครถูกทิ้งไว้ข้างหลัง

นายวสันต์ กล่าวอีกว่า การดำเนินการของกสม.หลังจากนี้ จะยังตรวจสอบเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนจากกรณีดังกล่าวต่อไป อย่างไรก็ตาม กสม.เคยรับเรื่องร้องเรียนในกรณีเดียวกันนี้เมื่อเดือน พ.ย.2562 แต่ตัวแทนผู้ร้องได้มีหนังสือขอถอนคำร้อง เพื่อใช้สิทธิตามกฎหมายผ่านช่องทางอื่นแทน ทำให้เรื่องร้องเรียนครั้งก่อนยุติลง แต่เรื่องนี้ มีการยื่นคำร้องเข้ามาใหม่ โดยกสม.จะเร่งตรวจสอบข้อเท็จจริงอย่างรอบด้านและเร่งด่วน เพื่อเป็นกลไกอำนวยความเป็นธรรมตามหลักสิทธิมนุษยชนต่อไป