เอลิอุด คิปโชเก้ เจ้าของสถิติโลกวิ่งมาราธอน และมนุษย์คนแรกที่สามารถวิ่งมาราธอนด้วยเวลาต่ำกว่า 2 ชั่วโมง, เคเนนิซ่า เบเกเล่ มนุษย์ที่วิ่งมาราธอนได้เร็วเป็นอันดับ 2 ของโลก, โจชัว เชปเตไก เจ้าของสถิติโลก วิ่ง 5,000 และ 10,000 เมตร.. นี่คือส่วนหนึ่งของยอดนักวิ่งระยะไกลชาวแอฟริกา

แม้ต่างที่มา ต่างสัญชาติ พวกเขาเหล่านี้ล้วนมีสิ่งหนึ่งที่เหมือนกัน นั่นคือการเป็นสมาชิกของ NN Running Team ทีมวิ่งสัญชาติเนเธอร์แลนด์ ที่ช่วยให้นักวิ่งเหล่านี้พัฒนาแบบก้าวกระโดด

ติดตามเรื่องราวของหนึ่งในโคตรทีมนักวิ่งแห่งยุค ที่พัฒนานักกีฬาสู่การทุบสถิติโลกครั้งแล้วครั้งเล่าได้ที่นี่กับ Main Stand

ทีมวิ่ง จากนักวิ่ง

NN Running Team คือทีมวิ่งสัญชาติเนเธอร์แลนด์ ที่มี NN Group บริษัทประกันภัยและบริหารจัดการทรัพย์สินรายใหญ่ของประเทศเป็นหนึ่งในโต้โผใหญ่ และพวกเขายืนยันว่า นี่คือ “ทีมวิ่งอาชีพทีมแรกของโลก”

ซึ่งเหตุผลที่ NN Group เลือกสนับสนุนกีฬาวิ่งนั้น เรมโก บาร์บิเอร์ (Remco Barbier) หัวหน้าฝ่ายการสร้างแบรนด์ของ NN Group เผยว่า “กีฬาวิ่ง สอดคล้องกับค่านิยมรวมถึงเป้าหมายของบริษัท ที่ต้องการให้มนุษย์มีชีวิตที่ดีขึ้น”

แต่นั่นไม่ใช่เหตุผลเดียวเท่านั้น เพราะยังมีอีกหนึ่งบุคคลที่เป็นหัวเรือใหญ่ในการสร้างโคตรทีมนักวิ่งนี้ ซึ่งเขาก็เคยเป็นนักวิ่งเช่นกัน

จอส เฮอร์เมนส์ (Jos Hermens) คือชายผู้นั้น … นี่คือนักวิ่งระยะไกลที่เก่งที่สุดของเนเธอร์แลนด์ในยุค 1970s เจ้าของแชมป์ประเทศในการวิ่ง 5,000 เมตรถึง 3 สมัย, เคยคว้าเหรียญทองแดงวิ่ง 10,000 เมตร รายการ IAAF World Cup ในปี 1977 และเคยทำสถิติ Hour Run วิ่งได้ไกลที่สุดในระยะเวลา 1 ชั่วโมงมาแล้ว

หลังจากชีวิตนักกีฬาต้องถูกปิดฉากจากอาการบาดเจ็บ เฮอร์เมนส์ได้ร่วมงานกับ Nike แบรนด์อุปกรณ์กีฬาระดับโลกจากสหรัฐอเมริกาเป็นช่วงสั้น ๆ ก่อนตัดสินใจออกมาสร้างอาณาจักรของตัวเองในปี 1985 กับการก่อตั้งบริษัทเอเจนซี่กีฬา Global Sports Communication

ที่นี่เอง เขาได้เข้ามาเป็นผู้จัดการให้กับนักกีฬามากมาย ซึ่งส่วนใหญ่เป็นนักวิ่ง ตามสายงานในอดีต แต่ที่น่าสนใจไม่แพ้กันคือ ส่วนใหญ่เป็นนักวิ่งจากทวีปแอฟริกา … ไฮเล เกเบรเซลาสซี่ (Haile Gebrselassie) ตำนานนักวิ่งระยะไกลชาวเอธิโอเปีย, เฮเซเกล เซเปง (Hezekiél Sepeng) เหรียญเงินวิ่ง 800 เมตร โอลิมปิก แอตแลนต้า 1996 ชาวแอฟริกาใต้ คือส่วนหนึ่งของนักวิ่งที่เขาเป็นผู้ดูแลในอดีต

และนี่คือจุดเริ่มต้นที่นำมาสู่การสร้างทีมวิ่งอาชีพในเวลาต่อมา..

เพชรที่รอการเจียระไน 

“ผมไปที่เอธิโอเปียครั้งแรกในปี 1981 ตอนนั้นถนนแทบจะไม่มี การเดินทางแค่ 10 กิโลเมตร อาจต้องใช้เวลาถึง 5 ชั่วโมง ส่วนตอนกลางคืน เสาไฟแทบจะไม่มีให้เห็น ส่วนเคนยา ผมไปที่นั่นครั้งแรกปี 1983 สภาพที่นั่นอาจจะต่างไปนิดหน่อย แต่โดยรวมก็ไม่ต่างกันเท่าไหร่” จอส เฮอร์เมนส์ เล่าถึงสิ่งที่เขาพบเจอบนทวีปแอฟริกาในอดีต

แม้จะยากลำบาก แต่สิ่งที่เฮอร์เมนส์พบเจอเพิ่มเติม ทำให้เขาตื่นตาตื่นใจยิ่งกว่า นั่นคือเหล่านักวิ่งจากทวีปแอฟริกาตะวันออก ที่มีศักยภาพล้นเหลือสู่การเป็นยอดนักวิ่งระยะไกลระดับโลก

“ผู้คนจากริฟท์แวลเล่ย์ในแอฟริกาตะวันออกมีมวลกระดูกที่เบา หลายคนเป็นคนเลี้ยงแกะที่ต้องเดินเป็นระยะทางไกล ๆ ในแต่ละวัน และยังมีอีกหลายคนที่ต้องเดินเท้าไปโรงเรียนทุก ๆ วัน นี่คือสิ่งที่ทำให้พวกเขามีแต้มต่ออย่างมากเมื่อมาเป็นนักวิ่ง ยิ่งกว่านักวิ่งจากประเทศที่พัฒนาแล้วเสียอีก เพราะปกติเด็กกลุ่มนี้นั่งรถไปโรงเรียน”

“ส่วนเรื่องฝีเท้านี่ไม่ต้องห่วงเลย เด็กพวกนี้คุ้นเคยกับการแข่งขันมาตั้งแต่เด็ก ที่เคนยามีการแข่งขันตั้งแต่ในระดับโรงเรียน ส่วนที่เอธิโอเปียนั้นมีสโมสรนักวิ่งที่มีภาคเอกชนให้การสนับสนุน แถมยังมีการแข่งระดับชาติทุกปี ที่สำคัญ พวกเขามีความมุ่งมั่นที่แรงกล้า นี่คือขุมทรัพย์ในการหาเพชรที่รอการเจียระไนเลยล่ะ”

ศักยภาพของนักวิ่งที่เคยผ่านการดูแลจากเขาและก้าวไปสู่ระดับโลก จุดประกายเฮอร์เมนส์ในการสร้างทีมวิ่งอาชีพขึ้นมา เพราะแม้โดยหลัก การวิ่งจะเป็นการสู้กับตัวเอง แต่หากมีกลุ่มที่วิ่งด้วยกัน ก็ยิ่งมีแรงผลักดันในการสร้างผลงานให้ดีกว่าเดิม ไม่เพียงเท่านั้น ยังสามารถสร้างแทคติก แผนการเอาชนะได้หลากหลายอีกด้วย

นั่นทำให้แม้บนหน้าเว็บไซต์ของทีม จะมีรูปนักกีฬาขึ้นเพียง 20 คนก็ตาม แต่ความจริง NN Running Team มีสมาชิกเยอะกว่านั้นมาก เพราะแค่ตอนก่อตั้งทีมเมื่อปี 2017 ก็มีการเซ็นสัญญานักวิ่งทั้งชายและหญิงร่วมทีมมากกว่า 60 คนแล้ว และส่วนใหญ่ก็เป็นนักวิ่งเชื้อสายแอฟริกัน

เหตุผลนั้นเหรอ ? “เพราะการวิ่งคือกีฬาประเภททีม” ยังไงล่ะ

จงวิ่งด้วยความรู้สึก

เมื่อมีการค้นพบนักกีฬาระดับเพชรที่รอการเจียระไนในพื้นที่ห่างไกล สิ่งที่เกิดขึ้นตามความเข้าใจของเรา ๆ คือนักกีฬาคนนั้นมักจะต้องย้ายถิ่นฐานจากบ้านเกิด ไปสู่ดินแดนที่มีความพร้อมของสาธารณูปโภคต่าง ๆ ในการฝึกซ้อมมากกว่า นั่นคือสิ่งที่พบเห็นได้บ่อยครั้ง

แต่นั่น ไม่ใช่วิถีของ NN Running Team เพราะสิ่งที่ทีมนี้ทำ (ผ่าน Global Sports Communication บริษัทที่เฮอร์เมส์เป็นผู้บริหารเช่นกัน) คือการไปสร้างศูนย์ฝึกที่ประเทศต้นทางของนักกีฬา ทั้งใน เคนยา เอธิโอเปีย หรือแม้แต่ อินเดีย และมันมีสาเหตุ… 

“ระบบที่ยุโรปมันดีอยู่แล้ว สหพันธ์กีฬาของแต่ละชาติ รวมถึงรัฐบาลให้การสนับสนุนนักกีฬาดีมาก แต่นี่ไม่ใช่เหตุผลเดียว เพราะอีกเรื่องสำคัญคือ การฝึกซ้อมในพื้นที่ที่อยู่สูงจากระดับน้ำทะเล นักวิ่งจากทวีปแอฟริกาหลายคนเกิดและเติบโตที่นี่ พวกเขามีปริมาณเซลล์เม็ดเลือดแดงสูงมาแต่กำเนิด ทำให้รับออกซิเจนได้มากขึ้น และมันเป็นข้อได้เปรียบอย่างยิ่งเวลาลงมาวิ่งในระดับน้ำทะเล คิดดูแล้วกัน มันมีผลจนนักกีฬาชั้นนำหลายคนเดินทางมาฝึกซ้อมที่ทวีปแอฟริกาเลยครับ” เฮอร์เมนส์เผย

แม้อยู่ในแดนห่างไกล แต่แคมป์ฝึกซ้อมของ NN Running Team มีแทบทุกสิ่งที่ต้องการ ทั้งห้องนวด เพื่อผ่อนคลายกล้ามเนื้อ, โรงครัว รวมถึงฟาร์มปศุสัตว์และเรือกสวนไร่นาในการทำอาหาร ซึ่งเน้นอาหารสไตล์ท้องถิ่นที่นักวิ่งเหล่านี้คุ้นเคย ที่มาพร้อมโภชนาการที่เหมาะสมกับการวิ่งระยะไกลอยู่แล้ว สิ่งที่เราไม่สังเกตเห็น ดูจะมีเพียงห้องเวทเทรนนิ่งเท่านั้น เพราะพวกเขาดูจะให้ความสำคัญกับ บอดี้เวทเทรนนิ่ง ที่เน้นการใช้ร่างกายของตน ไม่ต้องใช้อุปกรณ์ราคาแพงมากกว่า

ทว่าในการฝึกซ้อมนั้น เรียกได้ว่าโหดหินจริง ๆ เพราะมีทั้งการฝึกซ้อมการวิ่งด้วยความเร็วบนลู่วิ่ง ที่แต่ละคนโอดครวญว่าเป็นการทรมานร่างกายขนานแท้ รวมถึงการวิ่งระยะทางไกล ซึ่งหากเป็นการวิ่งระยะทาง 40 กิโลเมตรยังพอว่า เพราะจะมีโค้ชคอยคุมเพซ (ความเร็วในการวิ่ง โดยทั่วไปสำหรับคนไทยจะใช้ นาที/กิโลเมตร) ให้ แต่ถ้าเป็นการวิ่งระยะทาง 25-30 กิโลเมตรเมื่อไหร่ เรียกได้ว่าราวกับเกมเอาตัวรอดกลาย ๆ เพราะแต่ละคนสามารถวิ่งได้อย่างอิสระ ใครช้าไม่รอ จนบางคนที่ตามไม่ทันถึงกับต้องวิ่งท่ามกลางความมืดด้วยตัวคนเดียวก็มีมาแล้ว

อย่างไรก็ตาม แคมป์ซ้อมของ NN Running Team นั้นก็มีแนวทางปฏิบัติในการวิ่งที่สำคัญอยู่ ซึ่งดูจะขัดกับความเชื่อของหลายคนยามต้องฟิตซ้อมอย่างหนักไม่น้อย นั่นคือ “จงวิ่งด้วยความรู้สึก” และ อับดี นาเกเย่ (Abdi Nageeye) นักวิ่งชาวโซมาเลียสัญชาติเนเธอร์แลนด์ เรียนรู้เรื่องนี้จากการมาอยู่ที่นี่ …

“สมัยก่อน ผมนี่ดูนาฬิกาตอนซ้อมวิ่งตลอดเวลาเลย และมันมีบางวันที่ผมวิ่งได้อย่างมั่นใจ คิดว่าน่าจะวิ่งเพซ 3:10 (3 นาที 10 วินาที/กิโลเมตร) พอเหลือบไปมองนาฬิกาเห็นเลขเพซ 2:56 (2 นาที 56 วินาที/กิโลเมตร) เท่านั้นแหละ สติผมเริ่มแตกเลย มันประมาณว่า ‘เวร เร็วเกินไป แบบนี้วิ่งไม่จบแน่’ แล้วก็ต้องลดความเร็วลง”

“เอลิอุด (คิปโชเก้) เห็นผมทำแบบนี้อยู่ 2-3 ครั้ง แล้วเขาก็บอกว่า ‘ทำไมต้องมองนาฬิกาตลอดเวลาด้วย วิ่งด้วยความรู้สึกของนายสิ’ หลังจากนั้นผมก็ไม่มองนาฬิกาอีกเลย แค่วิ่งไปเท่านั้น นั่นแหละ ผมรู้สึกเป็นอิสระ แล้วเวลาก็ดีขึ้น”

ผลงานสะเทือนวงการ

การฝึกซ้อมอย่างหนักสไตล์แอฟริกา เสริมด้วยวิทยาศาสตร์ทางกีฬาแบบยุโรป ไม่แปลกที่เราจะได้เห็น NN Running Team ประสบความสำเร็จครั้งแล้วครั้งเล่า

เพราะเพียงแค่ปีแรกที่ก่อตั้ง NN Running Team ก็กวาดแชมป์ในการแข่งขันวิ่งมากถึง 52 รายการ ในจำนวนเหล่านั้น มีแชมป์มาราธอนเมเจอร์ (รายการใหญ่ 6 รายการ ประกอบด้วย บอสตัน, ชิคาโก, นิวยอร์ก, ลอนดอน, เบอร์ลิน และ โตเกียว) 3 รายการ และแชมป์โลกอีก 2 รายการ

ปัจจุบัน (ปี 2021) NN Running Team คว้าแชมป์เฉพาะในการแข่งวิ่งบนถนนมากถึง 175 รายการ โดยเป็นการแข่งมาราธอนเมเจอร์ถึง 17 รายการ คว้าแชมป์โลกทั้งในการแข่งบนถนน, บนลู่ และครอสคันทรี่มาหมดแล้ว ไม่เพียงเท่านั้น ยังสร้างสถิติโลกขึ้นมาถึง 7 ครั้ง หนึ่งในนั้น คือสถิติโลกวิ่งมาราธอน 2 ชั่วโมง 1 นาที 39 วินาที โดย เอลิอุด คิปโชเก้ (Eliud Kipchoge) ใน เบอร์ลิน มาราธอน 2018

ไม่เพียงเท่านั้น NN Running Team ยังเป็นเบื้องหลังสำคัญในการสร้างประวัติศาสตร์ “ทำลายกำแพงการวิ่งมาราธอนด้วยเวลาต่ำกว่า 2 ชั่วโมง” ของ เอลิอุด คิปโชเก้ ทั้งในงาน Breaking2 ที่จัดโดย Nike พันธมิตรหลักของทีม ที่ล้มเหลว เกินเป้าหมายไปด้วยเวลา 2 ชั่วโมง 25 วินาที และงาน INEOS 1:59 Challenge ที่ประสบความสำเร็จด้วยเวลา 1 ชั่วโมง 59 นาที 40 วินาที แม้จะไม่ได้รับการบันทึกเป็นสถิติโลกอย่างเป็นทางการก็ตาม

ด้วยเหตุนี้ จึงไม่แปลกที่ในโอลิมปิก โตเกียว 2020 NN Running Team จะมีนักกีฬาในสังกัด ลงทำการแข่งขันมากถึง 16 คน ในการแข่งขัน 6 รายการ ประกอบด้วย วิ่ง 5,000 เมตร ทั้งชายและหญิง, วิ่ง 10,000 เมตร ทั้งชายและหญิง รวมถึง วิ่งมาราธอน ทั้งชายและหญิง และสามารถคว้าเหรียญรางวัลมาได้ถึง 2 เหรียญทอง 2 เหรียญเงิน โดย โจชัว เชปเตไก (Joshua Cheptegei) จากยูกันดา เจ้าของสถิติโลก วิ่ง 5,000 และ 10,000 เมตรชาย ที่คว้าเหรียญทองได้ในการแข่งวิ่ง 5,000 เมตร และเหรียญเงินในการแข่งวิ่ง 10,000 เมตรชาย, อับดี นาเกเย่ ที่คว้าเหรียญเงินวิ่งมาราธอน และที่ขาดไม่ได้ … เอลิอุด คิปโชเก้ เจ้าของเหรียญทองวิ่งมาราธอน ที่คว้าเหรียญทองรายการนี้ในโอลิมปิก 2 สมัย ใน ริโอ 2016 และ โตเกียว 2020

ต้นทุนทางกายภาพของนักกีฬาที่สูงลิบ, การฝึกซ้อมที่ผสานทั้งวิธีดั้งเดิมและวิทยาการทันสมัย และผลงานอันสุดยอดในสนามแข่งทั่วโลก NN Running Team จึงเป็นยอดทีมแห่งวงการวิ่งอย่างไม่ต้องสงสัย

และจงอย่าแปลกใจ หากจะได้เห็นชื่อของทีมนี้ ครองความยิ่งใหญ่ในวงการไปอีกนาน