FootNote:คำถาม ทางสังคม ต่อเลือกตั้ง คำถาม ถึงอำนาจ ถึงการเมือง

ความยอดเยี่ยมหนึ่งแห่งการปกครองในระบอบประชาธิปไตย คือการสร้างโอกาสในการเลือก เพื่อแสดง “เจตจำนงเสรี” ให้เป็นที่ปรากฏผ่านกระบวนการของการเลือกตั้ง

ไม่จำเป็นต้องเปรียบเทียบกับระบอบประชาธิปไตย “อารยะ” ในโลกตะวันตกอยางสหรัฐ อย่างอังกฤษ อย่างญี่ปุ่น

คงจำกันได้ว่าระยะสั้นๆระยะหนึ่งสังคมก็เคยมี

นั่นก็เห็นได้จากการเลือกตั้งเมื่อเดือนมกราคม 2544 นั่นก็เห็นได้จากการเลือกตั้งเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ 2548 ภายใต้รัฐธรรมนูญ พ.ศ.2540 ซึ่งถือว่าเป็นรัฐธรรมนูญที่ดีที่สุด

น่าเศร้าที่แบบอย่างและการตัดสินใจ “เลือก” ของประชาชนไม่เป็นที่สบอารมณ์ของคนกลุ่มหนึ่ง ซึ่งแม้จะมีจำนวนไม่มากเป็นเพียงร้อยละ 1 ของสังคม แต่ก็มากด้วยพลานุภาพเป็นอย่างสูง

อิทธิพลจากกลุ่มร้อยละ 1 ที่ครองอำนาจมาอย่างยาวนานไม่สามารถรับได้กับช่องทางที่คนในอีกร้อยละ 90 สามารถเบียด แทรกขึ้นมาได้จึงต้องใช้อำนาจ “พิเศษ” มาจัดการ

ผ่านรัฐประหารเมื่อเดือนกันยายน 2549 ผ่านรัฐประหารเมื่อ เดือนพฤษภาคม 2557

แล้วร่างรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2560 ขึ้นมาเป็น “เครื่องมือ”

ไม่ว่าการเลือกตั้งเมื่อเดือนมีนาคม 2562 ไม่ว่าการเลือกตั้งที่จะเกิดขึ้นในเดือนพฤษภาคม 2566 จึงเป็นการเลือกตั้งภายใต้กรอบแห่ง “อำนาจพิเศษ”

เป็นอำนาจพิเศษที่อยู่ในมือของ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ประสานเข้ากับ พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ

อำนาจพิเศษผ่านรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2560 เป็นอย่างไร อำนาจพิเศษภายใต้กระบวนการบริหารจากหลังรัฐประหารเมื่อ เดือนพฤษภาคม 2557 เป็นอย่างไรประชาชนรู้

แม้จะมีความพยายามใช้กลไกแห่งอำนาจรัฐในการสร้างภาพ และเสนอด้านที่ดีออกมาอย่างเป็นระบบ แต่ภายใต้โครงสร้างของเทคโนโลยีใหม่ ก็ตกอยู่ในกระบวนการวิพากษ์

กระบวนการวิพากษ์นั้นเองได้ก่อให้เกิดข้อมูล “ใหม่” และนำไปสู่การท้าทายต่อการดำรงอยู่ของอำนาจ “พิเศษ”

กระบวนการเลือกตั้งที่จะเกิดขึ้นในเดือนพฤษภาคม 2566 จึงสะท้อนไม่เพียงแต่ความต้องการรักษาอำนาจ หากยังเปล่งความต้องการที่จะเปลี่ยน

เห็นได้จากพรรคเพื่อไทย เห็นได้จากพรรคก้าวไกล

ขณะเดียวกัน สังคมก็เริ่มตั้งคำถามต่อท่าทีและการดำรงอยู่ของพรรคภูมิใจไทย พรรคประชาธิปัตย์ ว่าจะเลือกเส้นทางแบบใดในทางการเมือง