ปีละครั้ง! เข้าสู่ฤดูร้อน กุมภาพันธ์ถึงเมษายน ชาวนาบ้านด่านลานหอย ตระเวนออกหาแหย่ “ไข่มดแดง-นางพญามด” ปรุงเมนูสุดแซ่บกินกันในครอบครัว เหลือขายสร้างรายได้หน้าแล้ง
วันที่ 15 มี.ค. ช่วงเข้าสู่หน้าแล้ง ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ จนถึงเดือนเมษายนของทุกปี ถือเป็นช่วงนาทีทองของชาวนาหลายพื้นที่ เพราะจะมีโอกาสได้ออกตระเวนหาแหย่รังไข่มดแดง เพื่อนำมาปรุงเป็นอาหารเลิศรสหลากเมนูสุดแซ่บ ซึ่งหากินได้แค่ปีละครั้ง รวมทั้งเอาไปขายสร้างรายได้เสริมเป็นอย่างดี
นางอุศนา ทองกล่ำ อายุ 44 ปี เกษตรกรหมู่ที่ 5 ต.ลานหอย อ.บ้านด่านลานหอย จ.สุโขทัย บอกว่า หลังจากว่างเว้นทำนาข้าวช่วงนี้ ตนกับลูกชาย จะช่วยกันหาเก็บผักหวานป่าบนเขา และขี่รถตระเวนหาแหย่รังไข่มดแดง ตามต้นไม้ริมถนน และกลางทุ่งกลางสวนในหมู่บ้าน
ด้วยอุปกรณ์ง่ายๆ คือ ใช้ถุงปุ๋ยมัดติดปลายไม้ไผ่ลำยาวๆ สอยไข่มดออกจากรัง ก่อนเทลงใส่ถาด แล้วใช้แป้งมันโรยให้มดแดงเดินลื่นหรือตกใจหนี ไม่สามารถคาบเอาไข่หนีไปได้ เป็นการลดความเสี่ยงการถูกมดรุมกัด
นางอุศนา ยังบอกอีกว่า แต่ละวันจะหาแหย่ไข่มดแดงได้อย่างน้อยประมาณ 1 กิโลกรัม ส่วนมากที่สุดเคยหาแหย่ได้ถึง 5 กิโลกรัม เอาไปขายส่งให้กับคนในหมู่บ้าน กิโลกรัมละ 350 บาท เฉลี่ยรายได้ต่อวันตั้งแต่ ช่วง 3 เดือนที่ออกหาแหย่ไข่มดแดง มีรายได้ 350 ถึง 1,750 บาท
สำหรับนางพญามดแดงไม่ได้ขาย เพราะจะเก็บเอาไว้ทอด ปรุงรสกินกันเองในครอบครัว ทั้งนี้ “ไข่มดแดง” มีโปรตีนสูง ไขมันแคลอรีต่ำ เป็นอาหารพื้นบ้านชั้นเลิศ สามารถนำมาปรุงเมนูสุดแซ่บได้หลากหลาย
เช่น แกงผักหวานป่าปลาย่างใส่ไข่มดแดง แกงเห็ดใส่ไข่มดแดง แกงยอดมะพร้าวใส่ไข่มดแดง ลาบเห็ดโคนใส่ไข่มดแดง ยำ-ก้อย-ลาบแซ่บไข่มดแดง ห่อหมก-เมี่ยงมดแดง ไข่มดแดงผัดมัน ไข่เจียวใส่ไข่มดแดง และยังปรุงได้อีกหลากหลายเมนู