เชื่อว่าหลายคนต้องรู้จัก หอไอเฟล (Tour Eiffel) เจ้าหอคอยโครงสร้างเหล็กที่ตั้งอยู่บนช็องเดอมาร์ บริเวณแม่น้ำแซน ในกรุงปารีส เป็นสัญลักษณ์ของประเทศฝรั่งเศส ทั้งยังเป็นหนึ่งในสิ่งก่อสร้างที่มีชื่อเสียงที่สุดในโลกอีกด้วย

แต่ทราบกันหรือไม่ว่า ประเทศส่วนใหญ่ในสหภาพยุโรป (EU) นั้นมีกฎหมายลิขสิทธิ์ที่คุ้มครองผลงานศิลปะทรงคุณค่า เช่น ภาพวาด, เพลง, วิดีโอ หรือแม้แต่สถาปัตยกรรมสิ่งก่อสร้างต่างๆ โดยการคุ้มครองด้านลิขสิทธิ์จะหมดอายุลงหลังจากเจ้าของผลงานเสียชีวิตไปแล้ว 70 ปี ซึ่งถ้ายึดตามนี้ กุสตาฟ ไอเฟล ผู้สร้างหอไอเฟลเสียชีวิตช่วงปี 1923 นั่นหมายความว่า การคุ้มครองลิขสิทธิ์ได้หมดอายุลงไปแล้วตั้งแต่ปี 1993
ดังนั้น หลังจากปี 1993 เป็นต้นมา ไม่ว่าใครก็สามารถถ่ายภาพหอไอเฟลไปเผยแพร่ได้ หรือแม้กระทั่งลอกเลียนแบบขึ้นมาเลยก็ยังได้ อย่างที่เราได้เห็นกันในประเทศจีนที่ปั้นหอไอเฟลขึ้นมาเหมือนกันแทบทุกกระเบียดนิ้ว แต่อย่างไรก็ดี “ภาพถ่ายหอไอเฟล” ก็ยังมีข้อจำกัดทางกฎหมายอยู่
แล้วสรุปว่าการถ่ายภาพหอไอเฟลนั้นทำได้หรือไม่? หากจะพูดให้ชัดเจนกว่านี้คือมันจะ “ผิดเต็มๆ” ก็ต่อเมื่อ เราถ่ายภาพหอไอเฟลตอนกลางคืน แล้วมัน “เปิดไฟ” อยู่ เพราะลิขสิทธิ์หอไอเฟลหมดอายุไปแล้วเมื่อปี 1993 แต่กฎหมายด้านลิขสิทธิ์ที่ยังดำเนินอยู่คือ “ดวงไฟ” ที่เปิดบนหอไอเฟลต่างหาก
โดยไฟประดับกว่า 20,000 ดวงบนหอไอเฟลเป็นอีกหนึ่งงานศิลปะที่ได้รับการคุ้มครองด้านลิขสิทธิ์ มันเพิ่งเริ่มติดเมื่อช่วงปี 1985 นี้เอง ดังนั้น ถ้าถ่ายภาพหอไอเฟลตอนกลางคืนแล้วติด “ดวงไฟ” ไปด้วย ก็ถือว่าอยู่ในสภาวะเสี่ยงละเมิดลิขสิทธิ์ได้
อย่างไรก็ดี รัฐบาลฝรั่งเศสไม่ได้ใจร้ายขนาดนั้น เมื่อพวกเขาประกาศใช้กฎหมายตัวใหม่ที่พูดถึง Freedom of panorama ซึ่งอนุญาตให้คนทั่วไปสามารถเผยแพร่ภาพผลงานศิลปะแบบสาธารณะได้ แต่มีข้อแม้สำคัญว่า “ห้ามนำภาพไปใช้หารายได้โดยเด็ดขาด” ใช้ได้แค่ส่วนบุคคลเท่านั้น
ดังนั้น หากใครอยากถ่ายภาพหอไอเฟลไปอวดเพื่อนบนโซเชียลมีเดียก็สามารถทำได้เลย ไม่ว่าจะเป็นหอไอเฟลกลางวันหรือกลางคืน แต่ถ้าอยากเอาไปลงเว็บไซต์, นิตยสาร หรือสื่ออื่นๆ ที่มีเรื่องของการสร้างรายได้มาเกี่ยวข้องด้วยนั้น ก็จำเป็นต้องขออนุญาตอย่างเป็นลายลักษณ์อักษรเสียก่อนนั่นเอง