แทบทุกบ้านมีสิ่งของที่ทำจากสเตนเลส แต่หลายคนไม่เคยสังเกตตัวเลขสำคัญที่อยู่ใต้ผลิตภัณฑ์ ว่ามีความหมายอย่างไร

ผู้ใช้โซเชียลรายหนึ่ง แชร์ข้อมูลว่าภายในบ้านมีของหลายอย่างที่ทำจากสเตนเลส (หรือที่รู้จักกันว่าเหล็กกล้าไร้สนิม) หลายคนอาจคุ้นเคยสเตนเลส 304 จนกระทั่งพบว่าชามของลูกๆ บางชิ้นมีการพิมพ์ตัวเลข 316 และมันมีราคาแพงกว่า 304

เมื่อได้คุยกับนักโลหะวิทยา จึงได้ทราบถึงความหมายและการใช้งานที่แท้จริงของตัวเลข 304 และ 316 ฉั

• ความแตกต่างระหว่างสเตนเลสแต่ละประเภท

ไม่ใช่แค่ 304 และ 316 เท่านั้น ยังมีสเตนเลสอีกกว่า 10 ประเภทที่มีอยู่ทั่วไปในท้องตลาด เช่น สเตนเลส 304, สเตนเลส 316, สเตนเลส 201, สเตนเลส 202, สเตนเลส 403

โดยทั่วไป แต่ละประเภทจะมีคุณสมบัติและสัดส่วนขององค์ประกอบที่แตกต่างกัน ยกตัวอย่างเช่น สเตนเลส 304 ประกอบด้วยโครเมียมประมาณ 18% และนิกเกิล 10% ขณะที่สเตนเลส 316 ประกอบด้วยโครเมียมประมาณ 17% และนิกเกิล 12.5%

ผู้เชี่ยวชาญได้ประเมินความต้านทานการกัดกร่อนของสเตนเลสที่ได้รับความนิยม: สเตนเลส 316 > สเตนเลส 304 > สเตนเลส 201 > สเตนเลส 430 ราคาผลิตภัณฑ์ก็เป็นไปตามลำดับนี้เช่นกัน ซึ่งสเตนเลส 316 มีราคาสูงสุดและสเตนเลส 430 มีราคาถูกสุด ไม่แปลกใจเลยว่าทำไมชามเด็กมันถึงแพง ก็เพราะใช้สเตนเลส 316

• ทำไมมีตัว “L” อยู่ด้านหลัง?

นอกจากแบ่งแยก 304 และ 316 แล้ว แต่ทำไมยังมี 304 และ 304L อีกล่ะ ตัวอักษร “L” หมายถึงอะไรและสำคัญอย่างไร?

ตัว L หมายถึงคาร์บอนต่ำ กล่าวคือเมื่อเปรียบเทียบกับสเตนเลส 304 สเตนเลส 304L จะมีความแข็งแรงน้อยกว่าเนื่องจากคาร์บอนต่ำ ซึ่งช่วยลดและกำจัดคาร์ไบด์ระหว่างการเชื่อม

• ทำไมมีคำว่า “SUS” นำหน้า?

นี่ไม่ใช่อะไรที่พิเศษจริง ๆ เพราะ SUS 304 เป็นเพียงชื่อมาตรฐานของญี่ปุ่นที่ใช้กันทั่วไปในบางประเทศ นั่นหมายความว่าในทางปฏิบัติ SUS 304 และสเตนเลส 304 ไม่มีความแตกต่างกัน ทั้งคู่มีคุณสมบัติและองค์ประกอบทางเคมีเหมือนกัน

สิ่งที่อยากเตือนคือระวังอย่าซื้อสินค้าปลอม เพราะบางผลิตภัณฑ์คุณภาพต่ำจะพิมพ์รหัส SUS 304 เป็น SVS 304 ซึ่งไม่มีสิ่งที่เรียกว่า SVS 304 ดังนั้นควรระมัดระวังเมื่อซื้อสินค้า

• สเตนเลส 304 และ 316 กันสนิมจริงหรือ?

แม้ว่าสเตนเลส 304 และ 316 จะถือว่าเป็นสเตนเลสที่ไม่เกิดสนิม แต่พวกมันก็ยังสามารถเกิดสนิมได้ จริงอยู่ว่าพวกมันทนต่อการเกิดออกซิเดชันจากบรรยากาศได้ แต่ความต้านทานการกัดกร่อนสามารถเปลี่ยนแปลงได้ขึ้นอยู่กับองค์ประกอบทางเคมี สภาพการใช้งาน และสิ่งแวดล้อมที่ใช้

ดังนั้นสเตนเลส 304 และ 316 จึงต้องใช้งานและเก็บรักษาในสภาพแวดล้อมที่สะอาดและแห้ง มิเช่นนั้นก็จะเสื่อมสภาพได้ตามปกติ

• ภาชนะเก็บอาหารที่ทำจากสเตนเลสปลอดภัยหรือไม่?

สเตนเลสเป็นวัสดุที่คุ้นเคยและถูกใช้ในการผลิตอุปกรณ์เครื่องใช้ในครัวเรือนหลายประเภท แต่เกี่ยวกับการเก็บรักษาอาหารในสเตนเลสมี 2 ประเด็นที่ควรใส่ใจ

ประการแรก  ผู้เชี่ยวชาญแนะนำไม่ให้เก็บนม น้ำอัดลม และเครื่องดื่มที่มีกรด เช่น น้ำผลไม้ ในกระติกน้ำร้อน แม้ว่าจะทำจากสเตนเลสที่ปลอดภัยก็ตาม เพราะแม้ว่าวัสดุนี้จะมีความทนทานต่อการกัดกร่อนที่ดี แต่หากสัมผัสกับสิ่งแวดล้อมที่เป็นด่างหรือกรดเป็นเวลานาน อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพ

ประการที่สอง ปัญหาสินค้าปลอมและสินค้าคุณภาพต่ำ หลายคนเผลอซื้อสินค้าสเตนเลสคุณภาพต่ำ เช่น หม้อและกระทะ ซึ่งอาจแตกหักหรือเสียรูปทรงได้เนื่องจากแรงกดดันและอุณหภูมิสูง ดังนั้น คุณจำเป็นต้องซื้อสินค้าของแท้เพื่อความปลอดภัยในการใช้งาน

• ควรซื้อเครื่องใช้ในครัวเรือนที่ทำจากสเตนเลสหรือไม่?

นอกจากวัสดุอย่างเซรามิกและแก้วแล้ว สเตนเลสก็เป็นวัสดุที่ใช้กันทั่วไป โดยเฉพาะสำหรับเครื่องครัวและเครื่องมือ เหตุผลก็คือสเตนเลสทำความสะอาดง่ายและทนต่อแรงกระแทกได้ดี