ขุดพบแล้ว เกตุมาลารัศมีเปลว นำไปใส่บนเศียรพระเจ้าตนหลวงได้พอดี ก่อนวันวิสาขบูชา อัศจรรย์เกิดอาทิตย์ทรงกลด 

ที่หาดดอนผึ้งคำ ริมแม่น้ำโขง เมืองต้นผึ้ง แขวงบ่อแก้ว สปป.ลาว ซึ่งอยู่ฝั่งตรงข้ามกับ อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ชาวลาวยังคงขุดค้นหาโบราณวัตถุภายในหาดทรายอย่างต่อเนื่อง หลังเจอโบราณวัตถุต่าง ๆ หลายร้อยชิ้น โดยเฉพาะพระพุทธรูปองค์ใหญ่สูงกว่า 2 เมตร หน้าตักกว้างอย่างน้อย 1.80 เมตร สร้างจากสำริด สภาพสมบูรณ์สวยงาม ขาดเพียงตรงส่วนยอดสุดที่เป็นเกตุมาลารัศมีเปลวแต่ล่าสุด คณะขุดค้นได้นำรถแบ็กโฮและขุดมือในจุดใกล้เคียงกับที่เจอองค์พระพุทธรูปองค์ใหญ่ ห่างไปทางทิศเหนือ 14 ม. ปรากฏว่าพบเกตุมาลารัศมีเปลว ขนาดกว้าง 13 ซม. และสูง 60 ซม. สร้างจากสำริดที่มีสีเดียวกันและยังมีเรื่องสุดอัศจรรย์ใจอีกอย่างหนึ่ง เพราะขณะค้นพบเกตุมาลาดังกล่าว ก็ได้มีปรากฏการณ์พระอาทิตย์ทรงกลดเกิดขึ้นพอดี

และการค้นพบในวันนี้ถือเป็นฤกษ์มงคล เพราะ 22 พ.ค เป็นวันวิสาขบูชา ซึ่งถือว่าเป็นวันครบรอบวันที่พระพุทธเจ้าประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน เป็นวันสำคัญของพระพุทธศาสนา สร้างความปิติยินดีแก่พุทธศาสนิกชนชาวลาว รวมไปถึงชาวไทยที่ทราบข่าว

หลังจากขุดค้นพบ พระสงฆ์ในฝั่ง สปป.ลาว ได้อัญเชิญเกตุมาลาขึ้นมาไว้บนฝั่ง และให้ฆราวาสช่วยกันทำความสะอาด ก่อนจะทดลองนำไปใส่ไว้บนเศียรของพระพุทธรูปองค์ใหญ่ที่ขุดค้นเจอเมื่อวันที่ 16 พ.ค. ที่ผ่านมา โดยให้พระสงฆ์นำไปวางลงในช่องวงกลมบนอุษณีษะของพระเศียร ซึ่งปรากฏว่า สามารถเข้ากันได้อย่างพอดี ชาวลาวดีใจและเลื่อมใสศรัทธา ต่างเปล่งเสียงว่า สาธุ กันโดยถ้วนหน้าทั้งนี้

เพจ ขัตติยะบารมี ซึ่งนำเสนอการขุดค้นอย่างต่อเนื่อง ได้ระบุว่า จากสถานที่ประดิษฐานขององค์พระพุทธรูป สันนิฐานว่าได้หันพระพักตร์ไปทางทิศเหนือสปป.ลาว และชาวบ้านเมืองต้นผึ้งได้ขุดพบโบราณวัตถุต่าง ๆ ในบริเวณดังกล่าวตั้งแต่กลางเดือน มี.ค. ที่ผ่านมา เพราะเป็นช่วงฤดูแล้ง และมีการขุดทรายขึ้นไปทำการก่อสร้างถนนเข้าวัด โดยตอนแรกตั้งใจจะขุดหินและทรายในแม่น้ำโขงมาถมถนนเพียง 8 ลำรถ แต่ไม่พอ ทางผู้ใหญ่บ้านจึงบอกให้ไปตักมาเพิ่มอีก 2 รอบ

จนกระทั่งรอบที่ 9 หลังจากเทหินทรายลงแล้ว ชาวบ้านต่างช่วยกันเกลี่ยหินทราย แต่กลับพบว่ามีพระพุทธรูปถูกตักปนขึ้นมากับหินทรายด้วยจำนวน 1 องค์ จึงเป็นที่มาของการขุดค้นเพิ่มเติม

ทีมขุดค้นไม่ได้ขุดแบบไม่มีเป้าหมาย แต่จะใช้เครื่องตรวจจับโลหะสแกนพื้นที่ หากเครื่องตรวจโลหะส่งเสียงสัญญาณ จึงจะให้เครื่องจักรและคนทำการขุดตรงจุดนั้นๆ หากค้นพบพระพุทธรูปก็จะมีการตีฆ้องตีกลอง เป็นการส่งสัญญาณให้ชาวบ้านที่มาเฝ้าดูการขุดค้นได้รับทราบ และร่วมยินดีไปด้วยกัน