กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข แนะ 9 วิธีเตรียมตัวสำหรับผู้สูงอายุเมื่อไปฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 พร้อมแนะหลักปฏิบัติหลังการฉีดให้ยึดหลัก 5 อ.อาหาร อารมณ์ ออกกำลังกาย เอนกายพักผ่อน และออกห่างสังคมนอกบ้าน

นายแพทย์สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย  อธิบดีกรมอนามัย  เปิดเผยว่าจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ยังคงรุนแรง กลุ่มผู้สูงอายุนับเป็นกลุ่มเสี่ยงที่น่าเป็นห่วงกระทรวงสาธารณสุขให้ความสำคัญกับการได้รับบริการฉีดวัคซีนของกลุ่มผู้สูงอายุอย่างทั่วถึง โดยก่อนเข้ารับบริการควรเตรียมตัวให้พร้อม ดังนี้

1. พักผ่อนให้เพียงพอ
2. กินอาหารและยาให้เรียบร้อย
3. วันที่ฉีดควรกินน้ำอย่างน้อย 500-1,000 ซีซี งดชา กาแฟ หรือของที่มีคาเฟอีน รวมถึงเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
4. ให้ญาติหรือลูกหลานไปด้วยอย่างน้อย 1 คน
5. นำบัตรประชาชนบัตรประจำตัวผู้ป่วย และยาที่กินประจำไปด้วย
6. ฉีดแขนข้างที่ไม่ค่อยถนัด และหลังฉีดสองวันงดใช้แขนข้างที่ฉีดไม่เกร็งและยกของหนัก
7. การฉีดวัคซีนโควิด-19 ควรห่างจากการวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่อย่างน้อย1 เดือน
8. กรณีกินยาละลายลิ่มเลือดอยู่ ก็ให้กินยาตามปกติ แต่เมื่อฉีดยาแล้วให้กดนิ่งตรงตำแหน่งที่ฉีดต่ออีก 1 นาที
9. ศึกษาและทำความเข้าใจกับการฉีดวัคซีนในครั้งนี้ว่าอาจจะเกิดอาการข้างเคียงหลังรับวัคซีนเพื่อสร้างความเข้าใจก่อนไปรับบริการ เช่น อาการที่พึงประสงค์และอาการไม่พึงประสงค์

ข้อปฏิบัติของผู้สูงอายุหลังฉีดวัคซีนโควิด-19

หลังการฉีดวัคซีน ผู้สูงอายุต้องปฏิบัติ ดังนี้

1. นั่งพักสังเกตอาการอย่างน้อย 30 นาที
2. ดื่มน้ำมากๆ
3. พักผ่อนให้เพียงพอ
4. งดออกกำลังกาย ยกของหนัก และทำงานหนักอย่างน้อย 2 วัน

หากพบอาการไม่พึงประสงค์ทั่วไป เช่น ปวด บวม แดงร้อน ไข้ต่ำ ปวดศีรษะ คันบริเวณที่ฉีด อ่อนเพลีย ไม่มีแรง ท้องเสีย ให้รักษาตามอาการหรือรอให้อาการทุเลาลง ซึ่งส่วนมากจะหายได้เองใน 1-2 วันหากไม่ดีขึ้นควรไปโรงพยาบาล 

ส่วนอาการไม่พึงประสงค์ที่ควรพบแพทย์ เช่น ไข้สูงหนาวสั่น ปวดศีรษะรุนแรง เหนื่อยแน่นหน้าอก หายใจไม่สะดวกอาเจียนมากกว่า 5 ครั้ง มีจ้ำเลือดออกจำนวนมาก ใบหน้าเบี้ยว หรือปากเบี้ยวแขนขาอ่อนแรง กล้ามเนื้ออ่อนแรง และชักหรือหมดสติ ในกรณีที่รุนแรงมาก รีบแจ้ง 1669 และ 1422 ทันที

ช่วงการระบาดของโรคโควิด-19 นอกจากผู้สูงอายุจะต้องปฏิบัติตามมาตรการของกระทรวงสาธารณสุขอย่างเคร่งครัดแล้ว การดูแลสุขภาพด้วยหลัก 5 อ. ยังคงต้องปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง ดังนี้

1. อ. อาหาร กินอาหารที่สะอาดปรุงสุกใหม่ๆ เลี่ยงอาหารหวานหรือเค็ม เน้นอาหารที่มีโปรตีนสูงเสริมภูมิคุ้มกันและครบ 5 หมู่ และดูสุขภาพช่องปากให้สะอาดอยู่เสมอ
2. อ. อารมณ์ อย่ารับข่าวสารมากเกินไป ให้ทำกิจกรรมที่ผู้สูงอายุชื่นชอบ หลีกเลี่ยงการดื่มสุรา แต่หากเกิดความเครียดและต้องการปรึกษาให้โทรสายด่วนกรมสุขภาพจิต 1323 
3. อ. ออกกำลังกาย หมั่นออกกำลังกายเป็นประจำ หรือทำเท่าที่ทำได้ตามสภาพร่างกาย
4. อ. เอนกายพักผ่อน นอนหลักพักผ่อนให้เพียงพอ 7-9 ชั่วโมงต่อวัน
5. อ. ออกห่างสังคมนอกบ้าน ทั้งผู้สูงอายุและผู้ดูแลควรเก็บตัวอยู่แต่ในบ้านให้มากที่สุด เว้นระยะห่างอย่างน้อย 2 เมตรสวมหน้ากากอนามัยหรือหน้ากากผ้า และล้างมือด้วยน้ำสบู่และน้ำหรือแอลกอฮอล์เจลเป็นประจำ