คนจำนวนมากมักจะมีอาการง่วงหาวนอนในระหว่างวัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังรับประทานอาหารเที่ยง มารู้สาเหตุของอาการง่วงนอนในตอนกลางวันและตอนหลังอาหารเที่ยง พร้อมกับวิธีการป้องกันอาการง่วงนอนเหล่านี้จากเภสัชกรญี่ปุ่นคุณ Teruko Kawaguchi กัน

สาเหตุของการง่วงนอนในตอนกลางวัน

สาเหตุสำคัญที่อาจทำให้คนส่วนใหญ่รู้สึกง่วงนอนมากกว่าปกติทั้งที่เข้านอนตามเวลาปกติ คือร่างกายขาดธาตุเหล็ก ซึ่งเป็นส่วนประกอบสำคัญของโปรตีนฮีโมโกลบินในเลือด การขาดธาตุเหล็กทำให้ความสามารถในการนำออกซิเจนจากปอดไปเลี้ยงตามส่วนต่างๆ ของร่างกายของโปรตีนฮีโมโกลบินลดลง ส่งผลให้เกิดอาการหายใจถี่และหายใจสั่น อัตราการเผาผลาญพลังงานของร่างกายลดลง รู้สึกหม่นหมองในตอนกลางวัน มีปัญหาในการนอนหลับ จนเป็นเหตุให้รู้สึกง่วงนอนตลอดเวลา นอกจากนี้การขาดธาตุเหล็กยังก่อให้เกิดภาวะโลหิตจางซึ่งจะทำให้รู้สึกเหนื่อยง่าย วิงเวียนศีรษะและง่วงนอนด้วย

วิธีป้องกันการขาดธาตุเหล็ก

วิธีการป้องกันการขาดธาตุเหล็ก คือการหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารฟาสต์ฟู้ดที่ขาดคุณค่าสารอาหาร โดยเฉพาะผู้หญิงที่มักจะสูญเสียเลือดผ่านประจำเดือนควรหันมารับประทานที่มีคุณค่าสารอาหารครบ 5 หมู่ และอาหารที่อุดมไปด้วยธาตุเหล็ก ได้แก่ โยเกิร์ต ลูกพรุน ตับสัตว์ ไข่ หอยลาย ผักกาดกวางตุ้ง ผักปวยเล้ง และผลิตภัณฑ์เสริมธาตุเหล็ก เช่น โยเกิร์ตหรือเครื่องดื่มเสริมธาตุเหล็ก เป็นต้น

ทำไมเรามักจะรู้สึกง่วงนอนหลังกินข้าวกลางวัน

การรับประทานอาหารเที่ยงจะไปเพิ่มระดับน้ำตาลในเลือดให้สูงขึ้นอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้เซลล์สมองผลิตโปรตีนสารสื่อประสาทที่ช่วยกระตุ้นให้เกิดการตื่นตัวของสมองชื่อ Orexin ได้น้อยลง จึงส่งผลให้คนรู้สึกง่วงนอนหลังมื้ออาหาร

ปัจจัยสำคัญในการป้องกันอาการง่วงนอนหลังอาหารมื้อเที่ยง คือการป้องกันไม่ให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ซึ่งทำได้ดังนี้

1. รับประทานอาหารอย่างช้าๆ และเคี้ยวให้ละเอียด
   

   การเคี้ยวอย่างช้าๆ นอกจากจะค่อยๆ เพิ่มระดับน้ำตาลในเลือดอย่างช้าๆ แล้วยังทำให้รู้สึกอิ่มไว ซึ่งจะช่วยป้องกันไม่ให้รู้สึกง่วงนอนหลังมื้ออาหารและป้องกันไม่ให้อ้วนง่ายด้วย

2. รับประทานผัก เห็ดและสาหร่ายก่อน
   

   เส้นใยอาหารที่มีอยู่ในผัก เห็ด และสาหร่ายทะเล เป็นต้น จะช่วยชะลอการย่อยและการดูดซึมน้ำตาลเข้าสู่ร่างกาย  การรับประทานอาหารดังกล่าวก่อนแป้งช่วยป้องกันการเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วของระดับน้ำตาลในเลือดได้ดี

3. เลือกรับประทานอาหารที่ไม่ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มสูงขึ้นได้ง่าย
   

   วิธีนี้ทำได้โดยการหลีกเลี่ยงอาหารที่มีน้ำตาลสูงและแป้งขัดขาว แต่เลือกรับประทานข้าวกล้อง โซบะ และเมล็ดธัญพืช ที่ไม่ทำให้น้ำตาลในเลือดเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว

หากเพื่อนๆ กำลังประสบปัญหาง่วงนอนตลอดวันและหลังมื้อเที่ยงก็ลองนำวิธีการไปใช้ดู แต่ทั้งนี้อีกวิธีการที่สำคัญมากในการป้องกันและแก้ไขปัญหาเหล่านี้ คือการสร้างสุขลักษณะนิสัยการนอนที่เป็นเวลาให้ได้อย่างน้อยวันละ 6 ชั่วโมง