กรณีรัฐประกาศคนติดโควิด-19 ต้องได้รับการรักษาฟรี ไม่เสียค่าใช้จ่ายใดๆ แต่ล่าสุดมีข่าว รพ.เอกชนแห่งหนึ่ง เรียกเก็บเงินจากญาติผู้ป่วยและเสียชีวิตจากโควิด เป็นจำนวนเงินที่จ่ายจริงถึง 5 แสน รพ. ห้ามครอบครัวนำศพออกจากรพ.จนกว่าจะจ่ายอีก 1.9 แสน เบ็ดเสร็จทั้งหมด 7 แสน โดยระบุว่าหากไม่มีเงินมาจ่าย จะไม่ออกใบมรณบัตรให้
รายการโหนกระแสวันที่ 17 พ.ค. 64 “หนุ่ม กรรชัย กำเนิดพลอย” ในฐานะผู้ดำเนินรายการ ผลิตในนามบริษัท ดีคืนดีวัน จำกัด ออกอากาศทุกวันจันทร์-ศุกร์ เวลา 12.35 น. ทางช่อง 3 กดเลข 33 เปิดใจสัมภาษณ์ “แอน ธนัณลภัส ลิมปธนเศรษฐ์” และ “ดอร์จ วิโรจน์” ลูกสาวและลูกชายผู้เสียชีวิต มาพร้อม “นพ.จเด็จ ธรรมธัชอารี” อธิการสำนักงาน สปสช.
น้องแอน เกิดอะไรขึ้น?
แอน : คุณพ่อมีอาการเป็นอาทิตย์ น้องชายติดเชื้อโควิดก่อน พ่อตรวจวันที่ 23 เม.ย. ที่รพ.แห่งหนึ่งแถวลาดพร้าว ซึ่งรู้เลย แต่เขาบอกว่ารอผลตรวจอีกตัวนึงเพื่อความแน่ใจ แต่คิดว่าเป็นโควิดแล้ว อีกวันคุณพ่อกลับมานอนที่บ้าน หายใจไม่ออก น่าจะลงปอดแล้ว โทรไปหารพ. เตียงเต็มทุกที่ พอดีน้องเขารับการรักษที่ รพ.แถวสุขาภิบาล 3
คุณพ่อครั้งแรกไปตรวจรพ.แถวๆ ลาดพร้าว จริงๆ ตามสิทธิ์ต้องรักษาที่นั่น ทำไมเราถึงไม่รักษาที่นั่น?
แอน : เพราะเตียงเต็ม
เราขอมั้ย?
แอน : ขอร้องเลยค่ะ พ่ออายุ 77 แล้ว เราคุยกับซูเปอร์ไวเซอร์เขาเลย เขาบอกไม่มีเตียงจริงๆ ถ้าอยากได้เตียงจริงๆ ให้รอก่อน แต่พอดี น้องเห็นอีกรพ.เตียงว่าง ให้รีบพาพ่อไป เราก็พาไปก่อน ในใจเราคิดว่าถ้าเขานอนไม่สบาย หายใจไม่ออก คิดว่าน่าจะอันตรายถึงชีวิตได้ ตอนนั้นพาไปก่อน พาไปรพ.ไหนก็ได้เพื่อให้เขาได้รับการรักษาปฐมพยาบาลก่อน
ดอร์จ น้องชาย นอนอยู่รพ.แถวๆ สุขาภิบาล 3 ก็บอกให้แม่พาพ่อมาที่นี่ พอพาไปเขารับเลยมั้ย?
แอน : เขาบอกเตียงเต็ม ให้พาไปรพ.แถวลาดพร้าวก่อน เราบอกช่วยปฐมพยาบาลก่อนได้มั้ย เขาบอกไม่ได้ ต้องกลับไปที่นั่น แต่คุณพ่อเขาไม่ไหว นั่งอยู่หน้ารพ. เขาหายไปสักพักแล้วมาบอกว่ามีเตียงแล้ว แต่ต้องจ่ายก่อน 1.9 แสน
ถามมั้ยเป็นค่าอะไร?
แอน : วินาทีนั้นไม่ถามอะไรแล้ว เพราะคุณพ่อไม่ไหวแล้ว ฟุบลงตรงนั้นเลย ตอนนั้นเขาเรียกเท่าไหร่ก็ต้องจ่ายก่อน
ในบิลออกมา รับเงินมัดจำเงินสด 1 แสน แม่เป็นคนจ่าย เพื่อเอาคุณพ่อเข้าไปก่อนเพราะไม่ไหวแล้ว หลังจากคุณพ่อเข้าไปเป็นยังไง?
แอน : วันที่ 29 เม.ย. เขาพาเข้าไอซียู พ่อเชื้อลงปอดแล้ว วันนั้นเขาเรียกอีกแสนนึง แสนที่ 2 ตอนนั้นไม่มีใครทราบ คุณแม่มาเล่าให้ฟังทีหลัง เขาบอกเป็นเงินมัดจำอีก
2 แสนแล้ว หลังจากนั้นคุณพ่ออาการเป็นยังไง?
แอน : ติดเชื้อที่ปอดเป็นฝ้าขาวไม่ดีขึ้นเลย ต้องสอดท่อ 6 พ.ค. เขาเรียกเก็บอีก 3 แสนบาท บอกเป็นค่ารักษาคุณพ่อ
มัดจำอีกแล้ว?
แอน : ค่ะ ตอนนั้นเริ่มมีประกาศย้ำว่ารักษาฟรี เราไม่ทราบเลย ตอนนั้นเข้าใจว่าเอกชนอาจจะไม่ฟรีก็ได้ แต่น้องแจ้งว่าเขาไม่เสียค่าใช้จ่ายใดๆ
ดอร์จมีการพูดคุยหรือถามว่าต้องจ่ายตังค์มั้ย?
ดอร์จ : ณ วันที่ผมเข้า ผมไม่ได้ใช้สิทธิ์อะไรเลย แต่สุดท้ายเขาก็รับผมเข้าไป ตอนออกก็ลังเลว่าเขาจะเรียกเก็บผมหรือเปล่า ต้องมีค่าส่วนต่างอะไรมั้ย สุดท้ายเขาก็ไม่ได้เรียกอะไร
ถึงได้ตามคุณพ่อไปที่นั่นเพราะมีเตียงว่าง?
ดอร์จ : ใช่
ดอร์จตรวจที่ไหน?
ดอร์จ : ตรวจที่นี่ครับ
แต่พ่อไปตรวจที่ลาดพร้าว เขาเลยเรียกเก็บ เกี่ยวกันมั้ย?
แอน : ตอนแรกเขาแจ้งว่าต้องมัดจำเท่านั้นเลยค่ะ แล้วตอนนั้นฉุกละหุกมาก คุณพ่อไม่ไหวแล้ว ไม่กล้ามีปัญหาอะไรกับเขา
เครื่องช่วยหายใจ เป็นยังไง?
แอน : เราเริ่มเอะใจว่ามันจ่ายเยอะมาก รวมกันเป็น 5 แสนเลยโทรไปปรึกษา สปสช. ซึ่ง สปสช.บอกไม่ต้องจ่าย ขอชื่อรพ.มา เดี๋ยวไปเคลียร์ให้ แต่แม่บอกว่าให้ไม่ได้เขากลัวรพ.หยุดการรักษาคุณพ่อ เพราะเขามีประสบการณ์จากครั้งแรกว่าขนาดต่อหน้าเขายังไม่รับจนกว่าจะได้ 1 แสน เป็นความวิตกของคุณแม่เองเลยค่ะ
กลัวรพ.ไม่รักษา แม่เลยกลัว?
แอน : ใช่ค่ะ แม่ห่วงคุณพ่อมาก พ่อแข็งแรงมาก ไม่เคยเข้ารพ. สักครั้งเลยค่ะ ครั้งแรกที่เข้ารพ. เขาเลยรู้สึกว่าต้องจ่าย รพ.เรียกมาก็ต้องจ่าย
แล้วยังไงต่อ?
แอน : ตอนแรกยังไม่จ่าย บอกว่าทาง สปสช. ให้บอกชื่อรพ. แม่ไม่ให้ เขาให้เหตุผลแบบนี้เราก็ต้องยอมรับ ทางแอนเลยบอกว่าขอเลื่อน เพราะไม่มีเงินสดแล้ว แล้วทุกอย่างอยู่ในบัญชีคุณพ่อ เลยขอเลื่อนการจ่ายเป็นวันจันทร์ จะต้องขอใบรับรองแพทย์เพื่อเอาไปยืนยันให้คุณแม่เบิกเงินสดได้
สุดท้ายจ่ายมั้ย?
แอน : ตอนนั้นรพ.โทรมาแจ้งออกซิเจนคุณพ่อมีปัญหาและร้องนานมาก คุณแม่ก็ตกใจ เหมือนวิตกจริตอยู่แล้วว่าถ้าไม่จ่ายแล้วเขาจะหยุดการรักษา แล้วบังเอิญออกซิเจนวิกฤตก็เลยจ่าย พอจ่าย 3 แสนพ่อก็เสียชีวิตเลย แล้วเขาก็เรียกเก็บอีก 1.9 แสนภายในวันเดียวกัน เขาแจ้งเป็นค่ารักษา ถ้าไม่จ่ายเขาไม่สามารถออกเป็นใบมรณบัตรได้ ก็คือไม่สามารถนำศพออกไปทำพิธีได้
แล้วคุณทำยังไง?
แอน : โทรไปสปสช. เลยค่ะ คราวนี้คุณพ่อไม่อยู่ ก็ไม่ต้องกลัวว่าเขาจะหยุดการรักษา แม้ห้ามก็ไม่ฟังแล้ว โทรไปแจ้งปุ๊บ เขาก็บอกว่าขอชื่อรพ. และโทรเคลียร์ให้เลย
1.9 แสนไม่ต้องจ่าย เอาศพออกไปได้ แต่ 5 แสนไม่คืน?
แอน : ยืนยันว่าไม่คืน
ดอร์จก็สงสัยทำไมพ่อต้องจ่าย แต่เราไม่ต้องจ่าย เขาแจ้งมามั้ยต่างกับเราตรงไหน?
ดอร์จ : ไม่ได้แจ้งเลยครับ
เห็นว่ามีประเด็นเพราะพ่อปฏิเสธการรักษาที่รพ.แถวลาดพร้าวแล้วไปอยู่รพ.เขาเลยต้องเก็บเงิน?
แอน : ข้อเท็จจริงเราไม่ได้ปฏิเสธค่ะแต่ไม่มีเตียงให้ เราก็ให้รพ.แรกโทรไปยืนยันว่าเราไม่ได้ปฎิเสธ แต่เขาไม่มีเตียงให้จริงๆ
สปสช. ติดต่อว่าขอให้คืนเงิน 5 แสน เขาบอกว่ายังไง?
แอน : เขาแจ้งว่าไม่คืน
เรื่องนี้สร้างความงงงวยให้คนไทยมาก?
นพ.จเด็จ : ต้องเรียนให้ทราบว่าโควิดเป็นโรคติดต่อร้ายแรง คนไทยคนใดก็ตามติดโควิดต้องรักษาฟรี กรณีนี้ต้องเรียนว่าเป็นหนึ่งในสี่สาเหตุ ที่รพ.เอกชนมักจะเรียกเก็บผู้ป่วย อันนี้เป็นความเข้าใจผิดของรพ. ผมได้โทรประสานกับผอ.รพ.แล้ว เขาจะคืนเงินทั้งหมดให้นะครับ ความเข้าใจผิดของรพ. คือคิดว่าถ้าไปตรวจที่รพ.แรกแล้วไม่ยอมรับ การที่มารพ.ที่สอง รพ.ที่สองไม่รู้จะเก็บจากใคร
จริงๆ กติกาท่านจะไปตรวจรพ.ไหนต้องรับ เป็นเรื่องการบริการ แต่ถ้าเตียงเต็ม อีกรพ.เป็นผู้รับก็สามารถมาเบิกสปสช.ได้ เหมือนรพ.แรก แต่ท่านไม่เข้าใจ กรณีคุณดอร์จไม่เก็บเลย เพราะว่าไปตรวจที่เขา แต่ท่านไม่เข้าใจกติกาไปเรียกเก็บจากผู้ป่วยเลยทำให้เรื่องนี้เศร้า ไม่ควรเป็นแบบนี้ ควรจะราบรื่น เพราะท่านสามารถเรียกเก็บจากสปสช. วันนี้เราไปทำความเข้าใจแล้ว
ปัญหาตรงนี้คือทำยังไงให้รพ.ทุกแห่งเข้าใจกติกาว่านโยบายรัฐบาลคือทุกกรณีโควิดไม่ว่ารักษารพ.รัฐหรือเอกชน รักษาฟรี ให้มาเก็บจากสปสช. ในราคาที่ท่านเสนอมาอยู่แล้ว ไม่ใช่ราคาที่เรากำหนด การคืนเงินประชาชน ไม่ได้หมายความว่าท่านไม่ได้รับการชดเชย แต่จะเป็นการชดเชยในราคาที่ท่านเสนอมา
เขาจะคิดมั้ยว่าเก็บจากประชาชนจะเก็บได้มากกว่า?
นพ.จเด็จ : ท่านอาจจะคิดได้ แต่ราคาที่เราจ่ายเป็นราคาที่ท่านเสนอมาอยู่ดี ท่านเป็นคนเสนอ ไม่ใช่เราเสนอ เป็นการตกลงกันแล้ว แต่มีครับขนาดตกลงกันแล้วก็ไปเก็บมากกว่าที่ตกลงกัน ซึ่งท่านอธิบดีฯ ได้ชี้แจงกับสื่อหลายครั้ง กรณีนี้หมิ่นเหม่ต่อการผิดกฎหมาย มีความผิดตามพ.ร.บ.สถานพยาบาล และเราก็แจ้งตามสื่อทุกครั้ง บางรพ.บอกว่ารายการนี้ไม่อยู่ในรายการเบิกกับสปสช.ก็มี แค่กรณีนี้เป็นกรณีที่ท่านไม่เข้าใจกติกาท่านเลยไปเรียกเก็บ จริงๆ ไม่ควรไปเรียกเก็บตั้งแต่วันแรก
ดูน่ารังเกียจมาก ไม่มีแสนนึงไม่ได้เข้ารพ.มันดูโหดร้าย?
นพ.จเด็จ : ตรงนี้เป็นความเข้าใจผิด ที่ทำให้สังคมรู้สึกว่าสภาพสังคมเราเป็นแบบนี้ได้อย่างไร ก็ขอความร่วมมือทุกรพ. เดี๋ยวจะนัดรพ.ทุกแห่งมาทำความเข้าใจใหม่หมดเลย เพราะถ้าเราคุยกับผู้บริหาร แต่ไม่ถ่ายทอดเจ้าหน้าที่ เขาก็ไม่เข้าใจ ต้องเรียกมาคุยใหม่ บางอันเราเปลี่ยนกติกา ท่านก็ไปเรียกเก็บ กรณีรพ.แรกที่เรียกเก็บเงินค่าตรวจ 4 พันกว่าบาทก็ไม่ได้ ต้องคืนเหมือนกัน
ตอนนี้ถ้าคุณหมอใช้ดุลยพินิจในการสั่งตรวจ สามารถมาเรียกเก็บที่สปสช. ได้ กติกาแบบนี้แหละที่ทำให้เกิดปัญหา บางทีอาจตามไม่ทัน ด้านนึงสปสช.อาจสื่อสารไม่ดี เดี๋ยวเราจะสื่อสารใหม่ และเรียกทุกรพ.มา เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาแบบนี้
อีกสาเหตุที่เขาบ่น สปสช. เรียกเก็บเงินแล้วช้า ตอนนี้เราแก้ระบบใหม่ จ่ายให้เร็วขึ้นแล้ว ถ้ายังไม่พอใจ เดี๋ยวจะเร็วกว่านี้ แต่ต้องมาตกลงกันว่าจะเอายังไง ไม่ควรทำให้ข่าวแบบนี้ทำให้คนไข้ไม่กล้าไปรักษา เก็บตัวอยู่ที่บ้าน ถ้าไปแล้วไม่มีเงินจ่าย อย่างนี้จะทำให้การควบคุมการระบาดเป็นปัญหากับประเทศไทย
ก็ขอความร่วมมือรพ.ทุกแห่งฝากดูแล ถ้ามีค่าใช้จ่ายใดๆ กรุณาเรียกเก็บกับสปสช. หรือถ้าประชาชนไม่แน่ใจ ไม่ควรจ่าย ท่านโทรมา 1330 ได้เลย บอกชื่อรพ. นิดนึง สปสช. ไม่ได้เป็นศัตรูกับรพ.ใดๆ ทั้งนั้น ผู้บริหารอาจเข้าใจแต่หน้างานอาจไม่เข้าใจ เชื่อว่าด้วยจรรยาบรรณแพทย์ ไม่มีคนไหนที่ถ้าไม่ได้เงินแล้วจะดูแลไม่ดี เพียงแต่ความเข้าใจผิดเรื่องนี้ไม่ควรเกิดขึ้น
คุณแอนมีคลิปคุยกับคนๆ นึงเป็นบุคลากรทางการแพทย์ และท่านนั้นพูดว่าเครื่องช่วยหายใจที่คุณพ่อใช้อยู่มันมีปัญหา ก่อนหน้านี้เอาไปใช้กับอีกเตียงข้างๆ แล้วเตียงนั้นก็ตาย แล้วเอาอันนี้มาใช้กับพ่อของเธอ?
นพ.จเด็จ : ถ้าเรื่องเล่าอย่างนี้อาจตัดสินลำบาก แค่ถ้าไม่จ่ายเงินแล้วทำให้เครื่องเสีย ผมคิดว่าเราต้องลงไปดูว่าจริงหรือไม่ ตอนนี้สปสช. จ่ายค่าเครื่องช่วยหายใจทุกระบบ มันมีระบบนึงที่แพงที่สุดคือแอคโม ครั้งนึงเป็นแสนเราก็จ่าย ดังนั้นเชื่อว่าจรรยาบรรณก็ควรใช้อุปกรณ์ที่มีความสมบูรณ์ เพียงแต่ราคาเท่าไหร่ก็มาเบิกกับสปสช. เรามีให้เบิกอยู่แล้ว เรามีให้เบิกถึง 4 พันกว่ารายการ แม้แต่ห้องไอซียู ที่คุณแอนต้องไปจ้างคนมาดูแล
โดยหลักการรพ.ต้องจัดระบบให้เพียงพอ เราไม่ทราบว่าทำไมไม่มี ทั้งที่ตกลงกันแล้วว่าต้องมี ต้องไปดูรายละเอียดกันอีกครั้ง แต่โดยหลักแล้วเข้าไอซียู ต้องมีพยาบาลดูแลตลอดเวลา ต้องดูเสมหะ การจัดท่า เครื่องช่วยหายใจต่างๆ โดยหลักการไม่ควรเป็นประเด็นว่าเป็นเพราะไม่ได้จ่าย เราคิดว่าเรารับไม่ได้ แต่ถ้าเข้าใจผิดคืนเงินก็จบ
อันนี้จะได้เงินคืนเมื่อไหร่?
นพ.จเด็จ : คืนเงินได้ทันที และประชาชนที่เดือดร้อนโทรมาเลย 1330
แม่ต้องไปกู้หนี้มาสบายใจขึ้นมั้ย?
แอน : สบายใจขึ้นค่ะ