กกต. เท สจล. ไม่เห็นชอบระบบรายงานผลเลือกตั้งส.ส.-รับสมัครออนไลน์ เหตุ Rapid Report ในอดีตทำหลอน แถมงบสูง ส่อเลือกตั้งไร้ระบบรายงานผลไม่เป็นทางการ

เมื่อวันที่ 11 ม.ค.2566 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เมื่อเร็วๆ นี้ ที่ประชุมคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ไม่เห็นชอบกรณีสำนักงานกกต. เสนอแผนงานการจัดทำโปรแกรมการรับสมัครเลือกตั้ง ส.ส.แบบออนไลน์ และการรายงานผลการเลือกตั้งส.ส.อย่างไม่เป็นทางการ ตามที่ก่อนหน้านี้สำนักงานกกต. ได้ประสานและได้รับความร่วมมือจากสถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง (สจล.) ในการสร้างระบบนานเกือบปีจนเสร็จ

โดยมีรายงานว่า ที่ประชุมกกต. ไม่เชื่อว่าระบบที่จัดทำขึ้นจะแก้ไขปัญหาต่างๆ ในอดีตที่ทำให้การรายงานผลการเลือกตั้งมีความคลาดเคลื่อนได้ อีกทั้งถ้ากกต.เห็นชอบให้สำนักงานดำเนินการตามที่ขอ หากเกิดปัญหาขึ้น จะกลายเป็นสิ่งที่มัดตัวกกต.เองเพราะเป็นระบบของสำนักงานเอง ขณะเดียวกันงบประมาณจัดทำ 20 ล้านบาท ก็สูงเกินไป

“กกต.ระบุว่า คราวเลือกตั้งปี 2562 ที่สำนักงานกกต. ให้สำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน) หรือสพร. ทำระบบรายงานผลการเลือกตั้งอย่างไม่เป็นทางการผ่านแอพพลิเคชั่น Rapid Report แต่พอเกิดปัญหาระบบรายงานผลล่ม มีการโจมตีระบบ ก็ไม่มีใครรับผิดชอบ กลายเป็นปัญหามาตกหนักที่กกต.” แหล่งข่าวระบุ

ก่อนหน้านี้ กกต. ได้มอบนโยบายให้สำนักงานกกต. หารือกับทางสื่อมวลชน เพื่อขอความร่วมมือในการรายงานผลการเลือกตั้งอย่างไม่เป็นทางการ เพราะในการเลือกตั้ง ผู้ว่าฯกทม. สื่อดำเนินการเรื่องนี้ได้ดี แต่เมื่อสำนักงานหารือกับตัวแทนสื่อ ได้รับแจ้งว่าหน่วยเลือกตั้งมีเกือบ 1 แสนหน่วยทั่วประเทศ สื่อมีกำลังคนไม่พอ ต่างจากเลือกตั้งผู้ว่าฯกทม. ที่มี 6,000 หน่วยเลือกตั้ง และการรายงานผลการเลือกตั้งของสื่อ ก็ใช้วิธีการสุ่มราว 2,000 หน่วยเลือกตั้งเท่านั้น

ทางสำนักงานจึงประสานไปยังสพร. แต่ได้รับแจ้งว่าไม่พร้อมเช่นกัน จนติดต่อไปยังสจล. ซึ่งเข้ามาศึกษาปัญหาและอุปสรรคต่างๆ ของการรายงานผลการเลือกตั้งในครั้งก่อน และสร้างระบบการรายงานผลอย่างไม่เป็นทางการขึ้นใหม่ โดยการรายงานผลคะแนนเลือกตั้งหน้าหน่วยเลือกตั้งรวมอยู่ด้วย ซึ่งงบประมาณในส่วนนี้ 10 ล้านบาท

ทางสำนักงาน เห็นว่าขณะนี้กฎหมายเลือกตั้งส.ส. มีการแก้ไขให้รับสมัครแบบออนไลน์ได้ จึงขอให้ทำระบบการรับสมัครเลือกตั้งแบบออนไลน์ขึ้น เพื่ออำนวยความสะดวกให้กับผู้สมัคร และเตรียมไว้กรณีหากเกิดปัญหาการปิดล้อมสถานที่รับสมัครเช่นอดีต โดยส่วนนี้จะใช้งบประมาณอีก 10 ล้านบาท แต่ที่สุดก็ไม่ได้รับความเห็นชอบจากกกต.

อย่างไรก็ตาม ในการเลือกตั้งครั้งที่ผ่านๆ มา กกต.จะมีระบบการรายงานผลการเลือกตั้งอย่างไม่เป็นทางการ โดยในปี 2562 ร่วมมือกับสพร. จัดทำเป็นแอพพลิเคชั่น Rapid Report ส่วนปี 2557 จ้างมหาวิทยาลัยนเรศวร เป็นผู้ดำเนินการ ขณะที่ปี 2554 เป็นการร่วมมือกับสำนักงานตำรวจแห่งชาติ

ทั้งนี้ หลังจากกกต. ไม่เห็นชอบแผนงานดังกล่าวของ สจล. จึงยังไม่แน่ชัดว่าสำนักงานจะดำเนินการในเรื่องการรายงานผลการเลือกตั้งอย่างไม่ทางการอย่างไร ซึ่งเวลาที่เหลืออยู่ไม่มาก ชัดเจนว่าการที่สำนักงานกกต.จะประสานและได้รับความร่วมมือจากสถาบันการศึกษาหรือหน่วยงานใดคงเป็นไปได้ยาก ทำให้มีความเป็นไปได้สูงที่การเลือกตั้งที่จะเกิดขึ้น จะไม่มีระบบการรายงานผลการเลือกตั้งอย่างไม่เป็นทางการเช่นที่ผ่านมา