เพื่อไทย อ่านแถลงการณ์ เนื่องในวันรัฐธรรมนูญ ระบุ ชัดในกฎหมายรัฐประหาร ถือเป็นกบฏ พร้อมมุ่งแก้รธน.มาตรา 272 เลือกนายกฯ ต้องเป็นธรรม

เมื่อวันที่ 10 ธ.ค. 2565 ที่พรรคเพื่อไทย (พท.) คณะกรรมการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์พรรค นำโดยนายชัยเกษม นิติสิริ นายชูศักดิ์ ศิรินิล นายจาตุรนต์ ฉายแสง และน.ส.ธีรรัตน์ สำเร็จวาณิชย์ ส.ส.กทม. และโฆษกพรรค อ่านแถลงการณ์พรรคเพื่อไทย เนื่องในโอกาสวันรัฐธรรมนูญ 10 ธ.ค. ว่า พรรคเพื่อไทยให้ความสำคัญกับรัฐธรรมนูญ ซึ่งถือเป็นรากฐานของประเทศชาติ

ต้องยอมรับว่าในประเทศเสรีประชาธิปไตย รัฐธรรมนูญซึ่งเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศมีความสำคัญ ทั้งในเชิงการเมือง การปกครอง เศรษฐกิจ และสังคม หากบ้านเมืองมีรัฐธรรมนูญที่เป็นประชาธิปไตย จะส่งเสริมให้ระบบการเมืองมีความเข้มแข็ง ระบบเศรษฐกิจของประเทศมีความเจริญเติบโตและพัฒนาการ ประชาชนในฐานะเจ้าของประเทศก็ย่อมได้รับประโยชน์โดยทั่วถึง

แต่หากได้รัฐธรรมนูญที่ไม่เป็นประชาธิปไตย และขาดการยอมรับจากประชาชน จะเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาประเทศด้านต่างๆ ดังนั้น รัฐธรรมนูญที่ดีต้องมีความเป็นประชาธิปไตยสูง มีหลักนิติรัฐนิติธรรม ต้องได้รับการเคารพและปฏิบัติตามโดยเคร่งครัด การคุ้มครองสิทธิเสรีภาพ จะต้องได้รับการปฏิบัติที่เป็นรูปธรรม และการจัดสรรอำนาจองค์กรต่างๆ ต้องเป็นไปอย่างเหมาะสม ไม่มีองค์กรใดอยู่เหนือองค์กรอื่นจนขาดการตรวจสอบการใช้อำนาจ

สถานการณ์ของประเทศในปัจจุบัน จำเป็นต้องมีรัฐธรรมนูญที่เป็นประชาธิปไตย ที่ผ่านมารัฐธรรมนูญของประเทศไทยส่วนใหญ่ มีผลพวงมาจากการรัฐประหาร ซึ่งเป็นตัวฉุดรั้งการเจริญเติบโตและการพัฒนาของประเทศ เช่นเดียวกับรัฐธรรมนูญปี 2560 ที่มีผลพวงมาจากการรัฐประหารของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) เมื่อวันที่ 22 พ.ค. 2557 และถูกสร้างขึ้นบนพื้นฐานของความต้องการสืบทอดอำนาจของ คสช. และความมีอคติทางการเมืองของผู้ร่าง และคนที่อยู่เบื้องหลัง

เนื้อหาขาดความเป็นประชาธิปไตย ที่มาก็ขาดความชอบธรรม แต่ด้วยกรอบป้องกันหรือกำแพงสูงที่ถูกสร้างขึ้น โดยกลไกรัฐธรรมนูญ แม้สมาชิกรัฐสภาและประชาชน จะพยายามร่วมกันในการแก้ไขเพิ่มเติมหลายครั้ง แต่ก็ไม่สำเร็จ เพิ่งสำเร็จครั้งแรกคือเรื่องการแก้ไขระบบเลือกตั้งเท่านั้น แต่กลไกอื่นๆ ที่เป็นอุปสรรคและปัญหาสำคัญยังคงไม่สามารถแก้ไขได้

พรรคเพื่อไทย มีนโยบายชัดเจนในเรื่องการจัดทำหรือการให้ได้มาซึ่งรัฐธรรมนูญที่เป็นประชาธิปไตยที่ประชาชนมีส่วนร่วม เพื่อให้เป็นรัฐธรรมนูญของประชาชน โดยประชาชนและเพื่อประชาชนอย่างแท้จริง โดยพรรคเสนอให้มีการจัดทำฉบับใหม่ ซึ่งยังคงรูปแบบของรัฐ และการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ผ่านกระบวนการออกเสียงประชามติและให้มีสภาร่างรัฐธรรมนูญที่มาจากการเลือกตั้งของประชาชนมายกร่าง

นอกจากนี้ เพื่อตัดวงจรอุบาทว์คือการรัฐประหาร พรรคมีข้อเสนอให้เขียนไว้ในรัฐธรรมนูญและกฎหมายว่า การรัฐประหารถือเป็นกบฏ คดีไม่มีอายุความ และจะนิรโทษกรรมไม่ได้ ไม่ว่ากรณีใดๆ ห้ามมิให้องค์กร และหน่วยงานของรัฐยอมรับคณะรัฐประหารว่าเป็นรัฐฐาธิปัตย์ โดยให้ถือว่าหลักการดังกล่าวเป็นประเพณีการปกครองประเทศในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข

ทั้งนี้ เนื่องในโอกาสวันรัฐธรรมนูญ พรรคเพื่อไทย ขอให้ประชาชนคนไทยทุกภาคส่วนได้ตระหนักถึงความสำคัญของรัฐธรรมนูญที่เป็นประชาธิปไตย และได้โปรดร่วมแรงร่วมใจกันผลักดันให้การจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ประสบความสำเร็จ เพื่อสะท้อนถึงการมีส่วนร่วมและความต้องการของประชาชนอย่างแท้จริง

ในเบื้องต้นพรรคเพื่อไทยขอเชิญชวนพรรคการเมือง ส.ส. และส.ว. ร่วมกันแก้รัฐธรรมนูญมาตรา 272 ในบทเฉพาะกาล เพื่อให้การเลือกนายกรัฐมนตรีกระทำในสภาผู้แทนราษฎร ตามที่บทบัญญัติหลักกำหนดไว้ด้วยการเข้าสู่ตำแหน่งนายกรัฐมนตรีนั้น ควรมาด้วยกติกาที่เป็นธรรมเสมอภาค สะท้อนเจตนารมณ์ความต้องการของประชาชนที่แท้จริงผ่านการเลือกตั้ง

พร้อมกับสมควรแก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญมาตรา 159 ให้นายกฯ มีที่มาจากสภาผู้แทนราษฎร สอดคล้องกับหลักการประชาธิปไตยและความต้องการของประชาชนจากการเลือกตั้ง ซึ่งเป็นไปตามหลักการสากลที่ประเทศเสรีประชาธิปไตยทั่วโลกได้ปฏิบัติกันมาโดยตลอด