เมื่อวันที่ 3 ก.ย.67 ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ โรงพยาบาลรามาธิบดี (Center for Medical Genomics) เปิดเผยข้อมูลระบุว่า “เตรียมพร้อมรับมือโอมิครอน XEC: สายพันธุ์ที่อาจเปลี่ยนโฉมหน้าการระบาด” ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ย่อยใหม่ที่เรียกว่าโอมิครอน XEC ที่เพิ่งปรากฏขึ้นและได้รับความสนใจจากแพทย์และนักวิทยาศาสตร์ทั่วโลก รวมถึงในรัฐแคลิฟอร์เนียในสหรัฐอเมริกา ประเด็นสำคัญเกี่ยวกับสายพันธุ์ใหม่นี้คือ ต้นกำเนิดและการแพร่กระจาย

โอมิครอน XEC ถูกตรวจพบครั้งแรกในเยอรมนีและได้แพร่กระจายไปยังส่วนอื่นๆ ของยุโรปตะวันตก รวมถึงเนเธอร์แลนด์ แม้ว่าจะปรากฏในสหรัฐอเมริกา แต่ความชุกในปัจจุบันยังต่ำและไม่ได้ถูกติดตามแยกเป็นการจำเพาะจากกรมควบคุมโรคสหรัฐ (US CDC)

ทั้งนี้ ลักษณะเฉพาะ ของโอมิครอน XEC เป็นลูกผสมของสายพันธุ์ย่อยสองสายพันธุ์ที่แตกต่างกัน คือ โอมิครอน KS.1.1 และโอมิครอน KP.3.3 ซึ่งดูเหมือนว่าจะมีข้อได้เปรียบในการเติบโตเหนือกว่าโอมิครอนสายพันธุ์ก่อนหน้านี้ เช่น โอมิครอน JN.1, โอมิครอน FLiRT และโอมิครอน deFLuQE

นักวิทยาศาสตร์กำลังจับตาดูโอมิครอน XEC อย่างใกล้ชิดเนื่องจากอาจมีศักยภาพในการแซงหน้าสายพันธุ์ย่อยโอมิครอน KP.3.1.1 ที่กำลังระบาดเป็นสายพันธุ์หลักในสหรัฐขณะนี้

ดร. อีริค โทโพล ผู้อำนวยการสถาบัน Scripps Research Translational เปิดเผยถึงไทม์ไลน์และผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น ว่า ตนได้สังเกตว่าโอมิครอน XEC “เพิ่งเริ่มปรากฏขึ้นตอนนี้ทั่วโลกและที่สหรัฐ” (ยังไม่พบในประเทศไทย) เขาประมาณการว่าอาจใช้เวลาหลายสัปดาห์ถึง 2 เดือนก่อนที่โอมิครอน XEC จะเริ่มมีอิทธิพลอย่างแท้จริงและอาจก่อให้เกิดการระบาดเป็นระลอก

ประสิทธิภาพของวัคซีนที่ออกมาสำหรับฤดูกาล พ.ศ.2567-2568 อาจไม่สอดคล้องกับโอมิครอน XEC มากนักเมื่อเทียบกับสายพันธุ์ที่กำลังแพร่ระบาดอยู่ในปัจจุบัน เช่น โอมิครอน JN.1, KP.2, KP.3 อย่างไรก็ตาม ผู้เชี่ยวชาญเชื่อว่าวัคซีนจะยังคงให้การป้องกันในระดับหนึ่ง เนื่องจากมีลักษณะที่ทับซ้อนกับสายพันธุ์ย่อยของโอมิครอนที่ระบาดมาก่อนหน้านี้

ขณะที่ การติดตามอย่างต่อเนื่อง เจ้าหน้าที่สาธารณสุขและนักวิทยาศาสตร์กำลังติดตามการแพร่กระจายและผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นของโอมิครอน XEC อย่างใกล้ชิด แม้ว่าจะเร็วเกินไปที่จะกำหนดความสำคัญทั้งหมดของมัน แต่โอมิครอน XEC ถือเป็นสายพันธุ์ที่น่าสนใจซึ่งอาจเป็นสายพันธุ์ขับเคลื่อนการระบาดของโควิดในช่วงปลายฤดูใบไม้ร่วงหรือฤดูหนาว

สิ่งสำคัญที่ต้องทราบคือการปรากฏขึ้นของสายพันธุ์ใหม่เหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของวิวัฒนาการตามปกติของไวรัส แม้ว่าโอมิครอน XEC จะได้รับความสนใจ แต่ผลกระทบสุดท้ายต่อการแพร่เชื้อและความรุนแรงของโควิด-19 ยังคงต้องรอดูข้อมูลทางคลินิกต่อไป