อาหารตรุษจีน อาหารไหว้เจ้า นอกจากจะเป็นการแสดงความนับถือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และบรรพบุรุษของครอบครัวชาวไทยเชื้อสายจีนแล้ว ยังเป็นอาหารรสเลิศที่หลายคนรอคอยที่จะได้ทาน และในหนึ่งปีจะได้ทานแค่ครั้งเดียว แต่ในรสชาติอาหารอร่อยๆ เหล่านี้ อาจมีอันตรายแอบแฝงโดยที่คุณ และครอบครัวอาจไม่เคยทราบมาก่อน
อันตรายจากอาหารตรุษจีน
- ฟอร์มาลีน
เราอาจพบการปนเปื้อนสารฟอร์มาลีนจากอาหารสด โดยเฉพาะสัตว์ทะเล และผักผลไม้บางชนิด เนื่องจากมีการลักลอบนำฟอร์มาลีนมาใช้เก็บรักษาอาหารเหล่านั้นให้เก็บสดๆ ได้นานยิ่งขึ้น เมื่อฟอร์มาลีนเข้าสู่ร่างกายอาจส่งผลต่อตับ ไต หัวใจ และสมอง และหากได้รับฟอร์มาลีนมากเกินไปอาจส่งผลถึงชีวิตได้
- บอแรกซ์
พบบอแรกซ์ได้ในอาหารสำเร็จรูป หรืออาหารแห้งต่างๆ เช่น ลูกชิ้น หมูสับ ตังกวยแฉะ (ขนมฟักแห้ง) ขนมอี้ (บัวลอยจีน) ซกซา (ถั่วเคลือบน้ำตาล) หากทานอาหารที่มีบอแรกซ์ปนเปื้อนอาจทำให้เกิดอาการตอบสนองต่อพิษฉับพลัน เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ผิวหนังร้อนแดง ความดันโลหิตลดลง หมดสติ หรือหากรับประทานในปริมาณมาก หรือแพ้มาก อาจส่งผลถึงชีวิตได้เช่นกัน
- สารกันเชื้อรา หรือกรดซาลิซิลิค
สารชนิดนี้มักถูกใช้ในอาหารประเภทหมักดอง ทั้งผักดอง ผลไม้ดอง และอาหารแห้งอย่างปลาหมึกแห้ง เห็ดหอมแห้ง ถั่วแห้ง เมื่อทานเข้าไปอาจเข้าไปทำลายเยื่อบุกระเพาะอาหาร และลำไส้
- สารฟอกขาว
สารฟอกขาวมักถูกใช้กับอาหารที่ต้องการให้มีลักษณะสด สะอาด น่าทาน เช่น ถั่วงอก เต้าหู้ หน่อไม้จีน ขิงซอย เห็ดหูหนูขาว และเส้นก๋วยเตี๋ยว หากทานอาหารที่มีสารฟอกขาวปนเปื้อนมากๆ อาจเกิดอาการอักเสบต่ออวัยวะที่สัมผัส เช่น ปาก กระเพาะอาหาร อาจรู้สึกแน่นหน้าอก ปวดท้อง อาเจียน หรือหากได้รับในปริมาณที่มาก หรือมีอาการแพ้มากอาจเสียชีวิตได้
- ยาฆ่าแมลง
นอกจากในผักผลไม้สดที่เราอาจพบได้ในอาหารทุกๆ วันแล้ว อาหารตรุษจีนยังอุดมไปด้วยอาหารแห้ง เมื่อทานอาหารที่ปนเปื้อนยาฆ่าแมลงในปริมาณมาก อาจทำให้กล้ามเนื้อสั่น ชักกระตุก หายใจติดขัด หมดสติ และอาจกลายเป็นสารก่อมะเร็งได้
- สีย้อมผ้า
อาจจะงงว่าสีย้อมผ้ามาจากไหน เราอาจพบสีย้อมผ้าจากเชือกฟางที่ใช้มัดไก่ หรือเป็ดต้มสุก หรือสีจากก้านธูปที่ปักลงไปในอาหาร และผลไม้ที่ใช้ไหว้ สีย้อมผ้าเหล่านี้อาจมีสารประกอบที่อันตรายต่อร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นสารตะกั่ว ปรอท สารหนู และโครเมียม เป็นต้น โดยสารเหล่านี้อาจทำให้เกิดอาการฉับพลัน เช่น คลื่นไส้อาเจียน ท้องเสีย หรืออาจสะสมในร่างกายในระยะยาวจนเสี่ยงเป็นมะเร็งได้
- อาหารค้างนาน
อาหารทุกชนิดที่ปล่อยให้เย็นชืดค้างอยู่นาน มีความเสี่ยงที่จะก่อให้เกิดจุลินทรีย์ในอาหารที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพได้
ดังนั้น อาหารตรุษจีน ทุกชนิดก่อนทานควรนำไปอุ่นให้ร้อนก่อนทาน โดยสามารถอุ่นในไมโครเวฟด้วยความร้อน 800 วัตต์ เป็นเวลา 2-3 นาที จนกว่าจะพบว่าอาหารร้อนจนมีไอร้อนขึ้น สำหรับขนมหวานอย่างขนมเข่ง ขนมเทียน สามารถทานเย็นได้ แต่หากต้องการเก็บไว้นานๆ ให้นำไปอุ่นให้ร้อน จากนั้นก็เก็บเข้าตู้เย็นในอุณหภูมิต่ำกว่า 5 องศาเซลเซียส จะช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ในอาหาร และยืดอายุอาหารให้เก็บได้นานขึ้นอย่างปลอดภัยต่อสุขภาพ
ส่วนอาหารอื่นๆ ทั้งอาหารสด และอาหารแห้ง ควรเลือกซื้อจากแหล่งผลิตที่เชื่อถือได้ ตรวจสอบความสะอาดก่อนนำมาทำพิธี หรือนำมาปรุงอาหาร ไม่ให้เชือกฟาง และก้านธูปสัมผัสกับอาหาร หรือหากไม่สามารถลดอาหารที่ใช้ประกอบพิธีได้ ก็ควรลดการทานอาหารที่เสี่ยงต่อสารปนเปื้อนให้มากที่สุด
- “ตรุษจีน” กับวิธีเลือกอาหารไหว้ให้ได้บุญ ได้สุขภาพที่ดี
