เปิดชื่อ “ผู้ถูกกล่าวหา” คดีซื้อขายมันสำปะหลังยุค อภิสิทธิ์ – มันเส้นจีทูจียุค ยิ่งลักษณ์ มีอดีตรัฐมนตรีคนดังอื้อ จ่อชง ป.ป.ช. ชุดใหญ่ชี้ขาด
วันที่ 17 พ.ย.2565 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า จากกรณี นายนิวัติไชย เกษมมงคล เลขาธิการคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ให้สัมภาษณ์ถึงการไต่สวนกรณีโครงการขายมันสำปะหลังแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) สมัยรัฐบาลนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ และโครงการขายมันเส้นแบบจีทูจี สมัยรัฐบาล น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร ว่าไต่สวนเสร็จสิ้นแล้ว เตรียมนำเข้าสู่ที่ประชุมคณะกรรมการ ป.ป.ช. เพื่อพิจารณานั้น
พบว่า คดีซื้อขายแป้งมันสำปะหลังแบบจีทูจีสมัยรัฐบาลนายอภิสิทธิ์ ปรากฏชื่อผู้ถูกกล่าวหารวม 46 ราย แบ่งเป็น คณะรัฐมนตรีในยุคนั้น 32 ราย ประกอบด้วย นายอภิสิทธิ์ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งนายกฯ นายสุเทพ เทือกสุบรรณ รองนายกฯ นายไตรรงค์ สุวรรณคีรี รองนายกฯ และในฐานะประธานกรรมการนโยบายมันสำปะหลัง นายสาทิตย์ วงศ์หนองเตย รมต.ประจำสำนักนายกฯ นายวีระชัย วีระเมธีกุล รมต.ประจำสำนักนายกฯ
พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รมว.กลาโหม นายกรณ์ จาติกวณิช รมว.คลัง นายประดิษฐ์ ภัทรประสิทธิ์ รมช.คลัง นายพฤฒิชัย ดำรงรัตน์ รมช.คลัง นายอิสสระ สมชัย รมว.การพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ นายธีระ วงศ์สมุทร รมว.เกษตรและสหกรณ์ นายศุภชัย โพธิ์สุ รมช.เกษตรฯ
นายโสภณ ซารัมย์ รมว.คมนาคม นายสุชาติ โชคชัยวัฒนากร รมช.คมนาคม นายสุวิทย์ คุณกิตติ รมว.ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ร.ต.หญิง ระนองรักษ์ สุวรรณฉวี รมว.เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร นายเกื้อกูล ด่านชัยวิจิตร รมช.คมนาคม
นพ.วรรณรัตน์ ชาญนุกูล รมว.พลังงาน นางพรทิวา นาคาศัย รมว.พาณิชย์ ในฐานะกรรมการนโยบายมันสำปะหลัง นายอลงกรณ์ พลบุตร รมช.พาณิชย์ นายชวรัตน์ ชาญวีรกูล รมว.มหาดไทย นายบุญจง วงศ์ไตรรัตน์ รมช.มหาดไทย นายถาวร เสนเนียม รมช.มหาดไทย
นายพีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค รมว.ยุติธรรม นายไพฑูรย์ แก้วทอง รมว.แรงงาน นายธีระ สลักเพชร รมว.วัฒนธรรม คุณหญิงกัลยา โสภณพานิช รมว.วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี นายชินวรณ์ บุณยเกียรติรมว.ศึกษาธิการ
นายชัยวุฒิ บรรณวัฒน์ รมช.ศึกษาธิการ น.ส.นริศรา ชวาลตันพิพัทธ์ รมช.ศึกษาธิการ นายจุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์ รมว.สาธารณสุข และนางพรรณสิริ กุลนาถศิริ รมช.สาธารณสุข
ขณะที่คณะกรรมการนโยบายมันสำปะหลัง 14 ราย ประกอบด้วย นายกนก คดีการ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งที่ปรึกษา รมว.เกษตรฯ ร.ต.ประพาส ลิมปะพันธ์ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งผู้ช่วย รมว.พลังงาน และเมื่อครั้งดำรงตำแหน่งผู้ตรวจราชการกระทรวงพาณิชย์ นางอรสา มั่นคงขันติวงศ์ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งผู้ตรวจราชการกระทรวงพาณิชย์
นายโอฬาร พิทักษ์ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งผู้ตรวจราชการกระทรวงพาณิชย์ นายนิรันดร์ กัลยาณมิตร เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งรองอธิบดีกรมการปกครอง นายเดโช จันทร์หอม เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งวิศวกรชำนาญการพิเศษ กระทรวงพลังงาน น.ส.สุนิสา ตามไท เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งนักวิเคราะห์นโยบายและแผนชำนาญการพิเศษ กระทรวงอุตสาหกรรม น.ส.ลดาวัลย์ คำภา เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งที่ปรึกษาด้านนโยบายและแผนงาน ผู้แทนเลขาธิการคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
นายพิมล ชมพูพันธ์ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งรองผอ.ฝ่ายกิจการนโยบายรัฐ นางวัชรี วิมุกตายน เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งผู้ตรวจราชการกระทวงพาณิชย์ รักษาการแทนอธิบดีกรมการค้าภายใน นายอภิชาต จงสกุล เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งเลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร นายมนัส สร้อยพลอย เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งผู้ตรวจราชการกระทรวงพาณิชย์ รักษาราชการแทนอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ นายบุณยฤทธิ์ กัลป์ยาณมิตร เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งรองอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ
โดยพฤติการณ์ตามที่ถูกกล่าวหา ระบุว่า สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) ร่วมกับพนักงานสอบสวน กองบังคับการป้องกันและปราบปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ และคณะกรรมาธิการ (กมธ.) กิจการองค์กรตามรัฐธรรมนูญและติดตามการบริหารงบประมาณ วุฒิสภา ส่งเรื่องมาให้กับ ป.ป.ช. เป็นผู้ตรวจสอบ
ในรายงานผลการสอบสวนการซื้อขายมันสำปะหลังจีทูจี ระหว่าง กรมการค้าต่างประเทศ กับ บริษัท China Marine Shipping Agency Lianyungang Co.,Ltd ตัวแทนจากจีน จำนวน 1.4 แสนตัน วงเงินรวม 1,460 ล้านบาท ในยุคที่นางพรทิวา นาคาศัย เป็นรมว.พาณิชย์ เมื่อวันที่ 8 ก.ค. 2553 ที่ สตง. นำส่งไปให้ปลัดกระทรวงพาณิชย์เพื่อรับทราบ และสั่งดำเนินคดีทางอาญาและวินัย กับนายมนัส สร้อยพลอย ผู้ตรวจราชการกระทรวงพาณิชย์ขณะนั้น รักษาราชการแทนอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ
สรุปพฤติการณ์ว่า การซื้อขายแป้งมันสำปะหลังกับบริษัท China Marine Shipping Agency Lianyungang Co., Ltd ขายในราคาต่ำกว่าเกณฑ์ที่คณะรัฐมนตรีกำหนด รวมถึงบริษัท China Marine ยังไม่ได้รับการมอบอำนาจจากประเทศจีน และวัตถุประสงค์ของบริษัทไม่ใช่การซื้อขายผลิตภัณฑ์ทางการเกษตร จึงถือว่าไม่ใช่บริษัทที่มีอำนาจลงนามทำสัญญาในนามของประเทศจีนแต่อย่างใด นอกจากนี้ยังโอนสิทธิ์ดังกล่าวไปให้กับบริษัทเอกชนประเทศไทยอย่างน้อย 3 แห่ง เข้ามาดำเนินการซื้อขายแป้งมันสำปะหลังแทนอีกด้วย
ขณะที่คดีซื้อขายมันเส้นจีทูจี รัฐบาลน.ส.ยิ่งลักษณ์ ปรากฏชื่อผู้ถูกกล่าวหารวม 31 ราย ได้แก่ ผู้เจรจา ผู้พิจารณาให้ความเห็นชอบ ผู้ลงนามในสัญญา และผู้เกี่ยวข้องกับซื้อขายแบบรัฐต่อรัฐ นายบุญทรง เตริยาภิรมย์ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งรมว.พาณิชย์ พ.ต.วีระวุฒิ วัจนะพุกกะ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งเลขานุการรมว.พาณิชย์ นายมนัส สร้อยพลอย เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ นางปราณี ศิริพันธ์ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ นายสุรศักดิ์ เรียงเครือ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งรองอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ บริษัท Hainan Province Grain and oil Trading Company
Mr. Chen Houpeng ผู้มีอำนาจลงนามของบริษัท Hainan Province Grain and oil Trading Company, บริษัท Hainan Grain Warehousing Industrial Corporation, Mr. Xing Gucun ผู้มีอำนาจลงนามของบริษัท Hainan Province Grain and oil Trading Company, บริษัท Hainan Grain and Oil Industrial Trading Company และMr. Lin Haihui ผู้มีอำนาจลงนามของบริษัท Hainan Grain and Oil Industrial Trading Company
ด้านผู้รับมอบอำนาจ ผู้แทนนิติบุคคลของผู้รับมอบอำนาจ ผู้รับมอบอำนาจช่วงจากบริษัทที่เข้ามาทำสัญญาซื้อขายแบบรัฐต่อรัฐ เจ้าของเงินที่เกี่ยวข้องกับการชำระค่ามันสำปะหลังและผลิตภัณฑ์มันสำปะหลัง และผู้มีส่วนร่วมในการกระทำดังกล่าว ได้แก่ บริษัท เอลัช (ประเทศไทย) จำกัด
นายชู หมิง เช็น เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งกรรมการบริษัท เอลัช (ประเทศไทย) จำกัด น.ส.ลิอุ ยุก หมิง ไอลีน เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งกรรมการบริษัท เอลัช (ประเทศไทย) จำกัด นายชู หมิง คิน เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งกรรมการบริษัท เอลัช (ประเทศไทย) จำกัด นายสุธี เชื่อมไธสง Miss Chen Yifan
บริษัท พี เอส ซี สตาร์ช โปรดักส์ จำกัด (มหาชน) นางสาวอารยา กำปั่นแก้ว เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งกรรมการบริษัท พี เอส ซี สตาร์ช โปรดักส์ จำกัด (มหาชน) นายสุมนต์ เสรีธรณกุล เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งกรรมการบริษัท พี เอส ซี สตาร์ช โปรดักส์ จำกัด (มหาชน นายสรัญ เสรีธรณกุล เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งกรรมการบริษัท พี เอส ซี สตาร์ช โปรดักส์ จำกัด (มหาชน) นายสิรินทร์ เสรีธรณกุล เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งกรรมการบริษัท พี เอส ซี สตาร์ช โปรดักส์ จำกัด (มหาชน) นายสราวุธ เสรีธรณกุล เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งกรรมการบริษัท พี เอส ซี สตาร์ช โปรดักส์ จำกัด (มหาชน) น.ส.เรณู รักแม่
Ms. Liang Jinmei บริษัท เอส บี พรีเมียร์ โปรดักส์ จำกัด นายสมบูรณ์ วัฒนวานิชย์กุล เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งกรรมการบริษัทเอสบี พรีเมียร์ โปรดักส์ จำกัด นายลิตร พอใจ บริษัทสุวรรณเกลียวทอง จำกัด นายจักรพงศ์ ปิติพรสัมฤทธิ์ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งกรรมการบริษัทสุวรรณเกลียวทอง จำกัด นายสมคิด เอื้อนสุภา
โดยสรุปพฤติการณ์ตามสำนวนการไต่สวนของ ป.ป.ช. ว่า ข้อเท็จจริงรับฟังได้ว่าในสมัยรัฐบาลยิ่งลักษณ์ ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ได้มีการทำสัญญา ซื้อขายมันสำปะหลังและผลิตภัณฑ์มันสำปะหลัง จำนวนรวม 7 สัญญา ปริมาณรวม 4,790,000 ตัน จำนวนเงินรวม 30,642,500,000 บาท อย่างไรก็ดี บริษัทที่เข้ามาทำสัญญาซื้อขายกับกรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ ในฐานะตัวแทนของราชอาณาจักรไทย ไม่ใช่บริษัทที่ได้รับมอบหมายหรือรับมอบอำนาจจากรัฐบาลสาธารณรัฐประชาชนจีน ให้เข้ามาทำสัญญาซื้อขายแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี)
โดยการกระทำนี้มีวัตถุประสงค์เอื้ออำนวยหรือช่วยเหลือให้บริษัทดังกล่าวได้เป็นผู้มีสิทธิทำสัญญากับหน่วยงานของรัฐ โดยมุ่งหมายหรือหลีกเลี่ยงเพื่อไม่ให้มีการแข่งขันราคาอย่างเป็นธรรม ประกอบกับการพิจารณาให้ความเห็นชอบในเรื่องของราคาที่ซื้อขาย
ข้อเท็จจริงปรากฏว่า ได้ให้ความเห็นชอบในราคาตามข้อเสนอของบริษัท ซึ่งเป็นราคาที่ต่ำกว่าข้อเสนอของฝ่ายไทย เว้นแต่สัญญาที่ 2/2013 ซึ่งเสนอราคาเท่ากันทั้งฝ่ายไทยและฝ่ายจีน การกระทำดังกล่าวจึงก่อให้เกิดความเสียหายแก่กรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ และประเทศชาติอย่างร้ายแรง
ทั้งนี้ ผู้ถูกกล่าวหาทั้งหมดยังอยู่ระหว่างชั้นพิจารณาของ ป.ป.ช. มีสิทธิต่อสู้คดีอีกในชั้นอัยการและชั้นศาล จึงยังถือว่าเป็นผู้บริสุทธิ์ทั้งหมด จนกว่าจะมีคำพิพากษาของศาลอันถึงที่สุด