หนุ่มขุดเจอแจกันประหลาด เอากลับบ้านมาโดนเมียด่า ซุกในเล้าทำหมูตายเกลื่อน สุดท้ายผู้เชี่ยวชาญต้องมาดูชัดๆ มันคืออะไร?
ตามรายงานพบว่าหตุการณ์เกิดขึ้นเมื่อปี ค.ศ.1973 ขณะที่ “นายจาง” ชาวนาคนหนึ่งในมณฑลกานซู กำลังขุดดินและพบบางสิ่งที่ผิดปกติบนพื้น เขาตัดสินใจหยิบวัตถุแข็งๆ นั้นขึ้นมา หลังจากเอาชั้นดินที่เกาะอยู่ออก ก็พบว่านี่คือแจกันเซรามิกประหลาด ปากแจกันมีรูปร่างคล้ายศีรษะมนุษย์ สูงประมาณ 30 ซม.
แม้ว่าเขาจะไม่รู้ว่าแจกันนี้ใช้ทำอะไรกันแน่ แต่สัญชาตญาณของเขาบอกว่าแจกันนี้เป็นของโบราณ เขาจึงตัดสินใจนำมันกลับบ้าน แต่เมื่อภรรยาของเขาเห็นก็ไม่ชอบใจ คิดว่าแจกันนี้จะนำโชคร้ายมาสู่ทั้งครอบครัว จึงบอกให้โยนแจกันนั้นทิ้งไป เพื่อนบ้านโดยรอบก็คิดเช่นนั้น พวกเขาบอกว่านี่อาจเป็นสิ่งที่ถูกฝังไว้กับหลุมศพของผู้ตาย แต่เขารู้สึกเสียดายและไม่อยากทิ้งมันไป จึงทำความสะอาดมันอย่างระมัดระวังและซ่อนมันไว้ในคอกหมู
น่าแปลกที่ไม่กี่วันต่อมา หมูหลายตัวในโรงนาที่เขาเลี้ยงมาเป็นเวลานานก็ตายอย่างกะทันหันโดยไม่ทราบสาเหตุ เมื่อภรรยารู้ว่าสามีแอบเขาแจกันมาซ่อนไว้ก็โกรธมาก ตำหนิเขาที่ไม่ทิ้งมันไป แต่เก็บมันไว้จนทำให้หมูตายเกลื่อน เพื่อหาสาเหตุของเรื่องนี้ นายจางจึงเชิญสัตวแพทย์มาตรวจสอบ ซึ่งแพทย์สรุปว่าหมูเสียชีวิตด้วยโรคไข้สุกร อย่างไรก็ดี แม้ว่าแจกันไม่เกี่ยวอะไรกับการตายของหมู แต่ภรรยาก็ยังอยากให้เขาทำลายมัน เพราะกลัวว่าแจกันจะนำโชคร้ายมาให้ต่อไป
กระทั่งไม่กี่เดือนต่อมา ถังเก็บเกลือของนายจางแตก เขามองไปรอบๆ บ้านแต่ก็ไม่พบสิ่งใดที่จะทดแทนได้ ทันใดนั้นก็นึกถึงแจกันเซรามิกใบนี้ โดยคิดว่าเขาสามารถใช้เก็บเกลือได้ เมื่อเขาหยิบมันออกมาพบว่ามีรอยแตกหลายจุด จึงเอาปูนซีเมนต์ไปซ่อมแซม และนำแจกันมาทำถังเกลือให้ครอบครัว
ต่อมาในปี 1978 นักโบราณคดีจำนวนมากเดินทางมาในย่านที่อยู่อาศัยของนายจาง เพื่อค้นหาและประเมินโบราณวัตถุทางวัฒนธรรมโบราณที่อยู่โดยรอบ ได้มีชาวบ้านคนหนึ่งเล่าว่าเมื่อไม่กี่ปีก่อนนายจางหยิบแจกันแปลกๆ ขึ้นมาจากใต้ดิน เมื่อได้ยินเช่นนั้น ผู้เชี่ยวชาญก็ไปที่บ้านของนายจางเพื่อตรวจสอบ ก่อนสรุปว่า “นี่อาจเป็นสิ่งประดิษฐ์จากยุคก่อน โบราณวัตถุที่มีอายุมากกว่า 5,000 ปีที่แล้ว”
หลังจากที่ผู้เชี่ยวชาญอธิบายให้นายจางฟังถึงที่มาและความสำคัญของแจกันแล้ว และหวังว่าเขาจะยอมมอบแจกันให้กับรัฐฯ เพื่อให้นักโบราณคดีได้ศึกษาต่อไป เมื่อได้ยินเช่นนั้นเขาก็ไม่ได้คิดมากจึงตอบตกลงอย่างง่ายดาย ซึ่งหลังจากผู้เชี่ยวชาญได้ค้นคว้าและตรวจสอบที่มาของแจกันแล้ว ก็มีความชัดเจนว่าเป็นเครื่องปั้นดินเผาตามสไตล์วัฒนธรรมแยงซี ทำจากเครื่องปั้นดินเผาดินเหนียวสีแดงชั้นดี ความสูง 31.8 ซม. เส้นผ่านศูนย์กลาง 4.5 ซม. และเส้นผ่านศูนย์กลางด้านล่าง 6.8 ซม.
แจกันนี้เป็นข้อพิสูจน์ถึงระดับการผลิตเครื่องปั้นดินเผาที่ซับซ้อนอย่างยิ่งของผู้คน เนื่องจากแจกันเซรามิกที่ขุดพบส่วนใหญ่เป็นแจกันเซรามิกหัวสะท้อนถึงผู้หญิง แต่แจกันเซรามิกที่นายจางพบนั้นเป็นแจกันเพียงชิ้นเดียวที่มีหัวสะท้อนถึงผู้ชาย ดังนั้นเมื่อจัดประเภทแล้ว จึงได้รับการจัดอันดับให้เป็นสมบัติทางวัฒนธรรมของชาติ และนำไปไว้ในพิพิธภัณฑ์ประจำจังหวัดกานซู