หมอเฉลยเอง หากอาบน้ำทันทีหลังออกกำลังกาย จะเกิดอะไรขึ้น? ทั้งน้ำอุ่น-น้ำเย็น เผยช่วงเวลาที่เหมาะสม

หลายคนมีนิสัยอาบน้ำทันทีหลังออกกำลังกาย แต่ก็มีความเห็นว่าพฤติกรรมนี้อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพได้

จากคำกล่าวของนายแพทย์ ดวน ดึ มานห์ จากสมาคมโรคหลอดเลือดเวียดนาม การออกกำลังกายมีประโยชน์ต่อสุขภาพหลายด้าน เช่น เพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และปรับปรุงอารมณ์

อย่างไรก็ตาม การอาบน้ำทันทีหลังออกกำลังกาย แม้จะทำให้รู้สึกสดชื่น แต่การศึกษาทางวิทยาศาสตร์ชี้ให้เห็นว่าพฤติกรรมนี้อาจนำไปสู่ความเสี่ยงทางสุขภาพ และเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหลอดเลือดสมอง

เมื่อร่างกายออกแรง มันจะมีการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยา เช่น การไหลเวียนของเลือดและอัตราการเต้นของหัวใจที่เพิ่มขึ้นเพื่อลำเลียงพลังงานและออกซิเจนไปยังกล้ามเนื้อ

• การอาบน้ำเย็นทันทีหลังออกกำลังกาย อาจทำให้อุณหภูมิร่างกายลดลงอย่างกะทันหัน ทำให้หลอดเลือดหดตัวอย่างรุนแรง ส่งผลให้ระบบหัวใจและหลอดเลือดทำงานหนักขึ้น ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหลอดเลือดสมองและกล้ามเนื้อหัวใจตาย โดยเฉพาะในผู้ที่มีประวัติโรคหัวใจ

• การอาบน้ำอุ่นทันทีหลังออกกำลังกาย ก็อาจส่งผลเสียเช่นกัน โดยการเพิ่มแรงกดดันต่อร่างกาย หลังจากออกกำลังกาย ร่างกายจะมีการปรับตัวตามธรรมชาติเพื่อควบคุมความดันโลหิต แต่หากเราอาบน้ำอุ่นทันทีหลังการออกกำลังกาย อาจทำให้ความดันโลหิตเสียสมดุล และนำไปสู่ความเสี่ยงของการเกิดภาวะความดันโลหิตสูงเฉียบพลัน ซึ่งจะเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหลอดเลือดสมองและหัวใจวาย

“ร่างกายต้องการเวลาปรับสภาพและกลับสู่สภาวะปกติหลังออกกำลังกาย การอาบน้ำ ไม่ว่าจะเป็นน้ำเย็นหรือน้ำอุ่นทันที อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหัวใจวาย เนื่องจากร่างกายไม่มีเวลาพอในการปรับตัว” นายแพทย์ มานห์ กล่าว

นอกจากความเสี่ยงที่เกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือดแล้ว การอาบน้ำทันทีหลังการเล่นกีฬา ยังอาจส่งผลกระทบต่อกล้ามเนื้อ และทำให้เกิดการบาดเจ็บได้อีกด้วย ในความเป็นจริง กล้ามเนื้อที่อยู่ในภาวะใช้งานหนักจะมีความยืดหยุ่นมากขึ้น และอาจเกิดการตึงได้ง่าย หากอาบน้ำทันทีหลังออกกำลังกาย กล้ามเนื้ออาจหดตัวอย่างรวดเร็ว ซึ่งจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บ เช่น ตะคริว หรือการเคล็ดขัดยอก

“หลังออกกำลังกาย ควรทำการคูลดาวน์โดยการยืดเหยียดกล้ามเนื้อด้วยความเข้มข้นต่ำก่อนออกจากห้องฟิตเนส ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญมากหากต้องการให้ร่างกายกลับสู่สภาวะปกติ ช่วยปรับให้อัตราการเต้นของหัวใจและอุณหภูมิร่างกายเข้าสู่สภาวะพักผ่อน” นายแพทย์ มานห์ แนะนำ

ระยะเวลาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับการอาบน้ำคือหลังจากที่ร่างกายได้พักประมาณ 20-30 นาที และเหงื่อหยุดไหล ในช่วงเวลานี้คุณสามารถดื่มน้ำเพื่อชดเชยน้ำที่สูญเสียไประหว่างการออกกำลังกายได้

การอาบน้ำหลังจากร่างกายได้พักฟื้นตัวแล้วมีประโยชน์หลายอย่าง เช่น ช่วยฟื้นฟูกล้ามเนื้อ เพิ่มความสามารถในการทนทานสำหรับการฝึกซ้อมครั้งต่อไป ขจัดแบคทีเรียที่เกาะบนผิวหนัง ป้องกันการอุดตันของรูขุมขน และช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน

ผู้เชี่ยวชาญแนะนำว่า ควรอาบน้ำด้วยน้ำอุ่นก่อน แล้วค่อยลดอุณหภูมิลงเรื่อย ๆ หากอยู่ในสถานการณ์ที่ไม่สามารถอาบน้ำได้ สามารถใช้ผ้าเช็ดตัวแห้งที่สะอาดคลุมร่างกายเพื่อดูดซับเหงื่อและหลีกเลี่ยงการอุดตันของรูขุมขน