หลายคนคงเคยประสบกับปัญหา “เท้าเหม็น” มาไม่มากก็น้อย ซึ่งกลิ่นเท้าไม่ใช่เรื่องเล็ก เนื่องจากส่งผลต่อบุคลิกภาพ ทำให้สูญเสียความมั่นใจ และที่สำคัญคือ กลิ่นเท้าไม่ได้ส่งผลกระทบต่อเราเพียงคนเดียว แต่ส่งผลไปถึงคนรอบข้างด้วย ซึ่งก่อนที่จะไปดูวิธีการกำจัดกลิ่นเท้า เราควรต้องรู้ก่อนว่า กลิ่นเท้ามีสาเหตุมาจากอะไร

เท้าเหม็น เกิดจากแบคทีเรีย Micrococcus sedentarius ซึ่งพบได้ทั่วไปในสิ่งแวดล้อม และที่ผิวหนังของมนุษย์และสัตว์ หรือเกิดจากแบคทีเรีย Corynebacterium species หรือ Staphylococcus aureus ก็ได้แต่พบน้อยกว่า เมื่อเราต้องสวมรองเท้าเป็นเวลานาน จึงมีเหงื่อออกที่เท้าเป็นจำนวนมาก ทำให้เท้าอับชื้น ซึ่งเป็นสภาพที่เหมาะแก่การเจริญเติบโตของแบคทีเรีย แบคทีเรียจึงสร้างเอนไซม์ Protease มาย่อยสลายผิวหนังส่วนนอกสุดของฝ่าเท้า ฝ่าเท้าจึงเปื่อยยุ่ย มีค่าความเป็นด่างสูง และสร้างสารในกลุ่มซัลเฟอร์ ซึ่งเป็นสารที่มีกลิ่นเหม็น

ปกติแล้วเท้าของคนเราจะมีต่อมเหงื่ออยู่เป็นจำนวนมากกว่า 250,000 ต่อม โดยต่อมเหงื่อที่เท้าสามารถผลิตเหงื่อออกมาได้ตลอดเวลา และผลิตเหงื่อมากถึงสัปดาห์ละ 4.5 ลิตรเลยทีเดียว ซึ่งเหงื่อที่ผลิตออกมานี้ก็เพื่อให้ผิวเท้าของเราอ่อนนุ่มและยืดหยุ่น หากไม่มีเหงื่อก็จะทำให้เท้าแตกและเจ็บเวลาเดิน ดังนั้น เมื่อเหงื่อทำปฏิกิริยากับเชื้อแบคทีเรียที่หมักหมมอยู่ในรองเท้า จึงเป็นสาเหตุที่ทำให้เท้าเหม็นนั่นเอง

เมื่อรู้ดังนี้แล้ว เราจึงต้องหาวิธีกำจัดกลิ่นเท้าเหม็นโดยด่วน ซึ่ง Tonkit360 ได้รวบรวมวิธีมาให้แล้ว

1. ดูแลรักษาความสะอาดเท้า

เรื่องง่าย ๆ คือเริ่มจากการดูแลตัวเองก่อน ซึ่งการทำความสะอาดเท้าก็ไม่ใช่เพียงใช้น้ำเปล่าหรือปล่อยให้น้ำไหลผ่านเท้าตอนอาบน้ำเท่านั้น แต่ต้องล้างฟอกสบู่ที่ช่วยดับกลิ่น หรือสบู่ที่ทำจากสมุนไพรที่มีสรรพคุณในการฆ่าเชื้อแบคทีเรีย หรือจะใช้ฟุตสครับก็ได้เช่นกัน

จากนั้นขัดเท้าด้วยแปรงขัดเท้าหรือหินขัดให้ทั่วเท้า เน้นบริเวณซอกเล็บ ง่ามนิ้ว ฝ่าเท้า ส้นเท้า และตาตุ่ม เสร็จแล้วเช็ดเท้าให้แห้ง บำรุงด้วยครีมสำหรับเท้าโดยเฉพาะ ที่สำคัญ ต้องตัดเล็บให้สั้นอยู่เสมอ เพื่อไม่ให้เป็นแหล่งสะสมของเชื้อโรค

2. ซักถุงเท้า ทำความสะอาดรองเท้าเป็นประจำ

รองเท้าและถุงเท้าที่เราใช้กันเป็นประจำทุกวัน มีส่วนทำให้เท้าเหม็นได้ เนื่องจากเราต้องใส่รองเท้าทุกวัน และแทบทั้งวันก็มีเหงื่อออกอยู่ตลอดเวลา จึงเกิดการสะสมของเชื้อแบคทีเรียในรองเท้า หมักหมมจนทำให้เกิดกลิ่นไม่พึงประสงค์ได้

โดยรองเท้าผ้าที่สามารถซักได้ก็ควรหมั่นนำไปซัก อาจผสมน้ำยาฆ่าเชื้อลงไปด้วย จากนั้นตากแดดให้แห้งสนิท หากเป็นรองเท้าหนังหรือหนังกลับ ควรเริ่มด้วยการใช้หนังสือพิมพ์เก่ายัดเข้าไปเพื่อดูดความชื้นและกลิ่นบางส่วนออกก่อน แล้วค่อยถอดพื้นรองเท้า และเชือกรองเท้าเพื่อนำมาทำความสะอาด ใช้ผ้าชุบน้ำอุ่นที่ผสมน้ำยาทำความสะอาดเช็ดให้ทั่วทั้งด้านในและด้านนอก จากนั้นล้างรองเท้าด้วยน้ำสะอาด แล้วนำไปผึ่งแดดผึ่งลมให้แห้ง

3. ใช้ผงแป้งหรือสเปรย์ดับกลิ่นเท้า

แม้จะเป็นวิธีแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ แต่ผงแป้งหรือสเปรย์เหล่านี้ก็สามารถระงับเชื้อราและเชื้อแบคทีเรียแบบเร่งด่วนได้ บางยี่ห้อมีกลิ่นหอมหรือผสมสมุนไพร ก็ช่วยลดกลิ่นอับและกลิ่นไม่พึงประสงค์ได้เหมือนกัน หากพอมีเวลา ลองทำถุงดับกลิ่นด้วยตัวเอง โดยใช้น้ำมันตะไคร้หอม ผิวมะกรูด สารส้มสะตุ (ผงสารส้มสีขาว) และผงถ่าน นำมาผสมกันแล้วห่อด้วยผ้าขาวบางหรือผ้าที่สามารถระบายอากาศได้ดี เอาไปใส่ในรองเท้าหรือตู้เก็บรองเท้า หรือจะใช้ถุงชาที่ใช้แล้วใส่ในรองเท้า ก็ช่วยดูดความชื้นและกำจัดกลิ่นได้ดีเช่นเดียวกัน

4. แช่เท้า

พืชสมุนไพรและวัตถุดิบในครัวเรือนหลายอย่าง เช่น ขมิ้นชัน ใบสะระแหน่ มะนาว เกลือ ถูกนำมาใช้เพื่อดับกลิ่นเท้า ซึ่งเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่ได้ผลดี โดยอาจเลือกวิธีดังต่อไปนี้

• แช่เท้าด้วยน้ำเกลือ นำเกลือผสมในน้ำอุ่น แช่เท้าทิ้งไว้ 15-20 นาที ทำเป็นประจำ
• แช่/ถูเท้าด้วยสารส้ม นำสารส้มสะตุมาผสมน้ำอุ่น แช่เท้าประมาณ 15 นาที หรือจะใช้สารส้มก้อนมาถูให้ทั่วเท้าเน้นตามง่ามนิ้ว ซอกเล็บ ฝ่าเท้า และหลังเท้าให้ทั่ว เพราะสารส้มมีคุณสมบัติลดกลิ่นไม่พึงประสงค์เช่นเดียวกับกลิ่นกาย
• แช่เท้าด้วยน้ำส้มสายชู ผสมน้ำส้มสายชูชนิดหมักธรรมชาติประมาณ 1 ใน 3 ของถ้วยกับน้ำอุ่น 1 กะละมังเล็ก แช่เท้าทิ้งไว้ประมาณ 15 นาที
• ขมิ้นชัน นำขมิ้นชันมาแช่น้ำเปล่าและเกลือทิ้งไว้ประมาณ 3 ชั่วโมง จากนั้นนำมาพอกที่เท้าแล้วหมักโดยการใส่ถุงเท้าหรือถุงพลาสติกหุ้มไว้ ทิ้งไว้ประมาณ 20 นาที แล้วล้างออก
• ใบสะระแหน่ นำใบสะระแหน่ประมาณ 2-3 กำมือ มาต้มน้ำจนเดือด ทิ้งให้น้ำอุ่นแล้วเอาเท้าแช่ประมาณ 30 นาที ระหว่างนั้นให้ขัดๆ ถูๆ ด้วยแปรงขัดเท้าหรือหินขัดไปด้วยให้ทั่วเท้า
• แช่เท้าด้วยน้ำชา นำใบชามาต้ม หรือใช้น้ำชาที่ต้มแล้ว ทิ้งให้พออุ่น แล้วแช่เท้า จะช่วยระงับการเจริญเติบโตของแบคทีเรียและลดกลิ่นเท้า
• แช่เท้าด้วยน้ำมะนาว นำมะนาวมาคั้นเอาแต่น้ำ ผสมกับน้ำเปล่าในปริมาณเท่า ๆ กัน แช่เท้าทิ้งไว้ หรือจะใช้เปลือกมะนาวที่เอาน้ำออกแล้วมาขัดให้ทั่วเท้า โดยเฉพาะตามง่ามนิ้วและซอกเล็บ ล้างออกด้วยน้ำสะอาด ทำสัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง
• แช่เท้าในน้ำมันทีทรี น้ำมันที่สกัดจากใบทีทรีมีคุณสมบัติในการต้านและฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ ดังนั้นองค์ประกอบทางเคมีในน้ำมันสกัดทีทรีจึงสามารถฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดกลิ่นเท้าได้

5. ปรึกษาแพทย์เพื่อทำการรักษา

หากมีกลิ่นเท้ารุนแรงจนกลายเป็นโรคเท้าเหม็น รักษาด้วยสารพัดวิธีก็ไม่หายเสียที ควรไปปรึกษาแพทย์ เพราะอาจเกิดจากความผิดปกติที่ไม่สามารถรักษาให้หายได้เอง ซึ่งแพทย์ก็จะทำการวินิจฉัย รักษา และจ่ายยาปฏิชีวนะ ยาฆ่าเชื้อมาให้ อาจต้องรักษาด้วยวิธีไอออนโตโฟรีซีส (Iontophoresis) ซึ่งเป็นการใช้ประจุไฟฟ้าไประงับภาวะเหงื่อออกมาก อาจใช้วิธีฉีดโบทอกซ์เพื่อลดเหงื่อเฉพาะที่ หรืออาจต้องผ่าตัดเส้นประสาท ลดการเกิดเหงื่อที่เท้า เป็นต้น