สภาซัดกันนัว สูตรคำนวณปาร์ตี้ลิสต์ ชลน่าน เดือด ฉะสภาเผด็จการ กมธ.เสียงข้างน้อย ยันหาร 500 ไม่เกี่ยวสกัดบางพรรคแลนด์สไลด์ แค่ผลพลอยได้

เมื่อวันที่ 6 ก.ค. ผู้สื่อข่าวรายงานว่า บรรยากาศการประชุมร่วมรัฐสภา เพื่อพิจารณาร่างพ.ร.ป.ว่าด้วยการเลือกตั้งส.ส. การอภิปรายของสมาชิกในช่วงกลางวันถึงเย็น เป็นไปอย่างล่าช้า กระทั่งเวลา 17.40 น. เริ่มเข้าสู่มาตรา 23 เรื่องวิธีการคำนวณ ส.ส.บัญชีรายชื่อ จะใช้สูตร 100 หรือ 500 หาร โดยมีนายชวน หลีกภัย ประธานรัฐสภา ทำหน้าที่ประธานการประชุม

โดยนายครูมานิตย์ สังข์พุ่ม ส.ส.สุรินทร์ พรรคเพื่อไทย หารือว่า วันนี้อภิปรายมาทั้งวัน และมาตรา 23 เป็นที่วิพากษ์วิจารณ์มาก จึงน่าจะให้เวลาและโอกาสไปตั้งสติ การอภิปรายวันนี้น่าจะเพียงพอแล้ว ขอหารือเฉยๆ แต่ไม่ขอนับองค์ประชุมใดๆ ทั้งสิ้น

ขณะที่นายสายัณห์ ยุติธรรม ส.ส.นครศรีธรรมราช พรรคพลังประชารัฐ และนายสมชาย แสวงการ ส.ว. ยืนยันที่ประชุมรัฐสภามีความพร้อมประชุมต่อ ทำให้นายจุลพันธ์ อมรวิวัฒน์ ส.ส.เชียงใหม่ เพรรคเพื่อไทย กล่าวว่า กฎหมายฉบับนี้ถูกดึง ชะลอ ดูแล้วกระบวนการคงไม่เสร็จสิ้นในวันนี้ แม้จะนัดประชุมอีก 2 นัด ในวันที่ 26-27 ก.ค. แต่ขณะนี้มีความไม่ปกติเกิดขึ้นในร่างกฎหมาย มีคำสั่งจากฝ่ายบริหารให้เปลี่ยนแปลงมติ ควรให้เวลาสมาชิกพิจารณาจะลงมติอย่างไร เดินหน้าต่อก็ไม่ใช่จะพิจารณาได้เสร็จวันนี้ควรปิดประชุมไปก่อน เพื่อกลับไปคิด 1-2 สัปดาห์ ฝ่ายค้านอาจจะเห็นด้วยกับท่านก็ได้ ให้สังคมได้มีเวลาพิจารณา ตนไม่อยากใช้วิธีให้การประชุมเดินต่อไม่ได้

แต่นายชวน ยืนยันให้อภิปรายต่อไป เท่าที่เวลาจะอำนวย จากนั้นจึงเริ่มอภิปราย มาตรา 23 โดยนพ.ระวี มาศฉมาดล ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคพลังธรรมใหม่ อภิปรายว่า เป้าหมายการคำนวณ ส.ส.บัญชีรายชื่อ ให้หารด้วย 500 ไม่ใช่เพื่อสกัดแลนด์สไลด์ อาจเป็นเพียงผลพลอยได้ แต่เป้าหมายคือ ขับเคลื่อนประเทศตามเจตนารมณ์รัฐธรรมนูญปี 2560 ที่ให้มี ส.ส.พึงมี คะแนนเสียงไม่ตกน้ำ เพื่อป้องกันเผด็จการรัฐสภา เป็นการจัดสรร ส.ส.ให้กระจายแก่พรรคเล็กๆ มีผลพลอยได้ ให้พรรคเล็กไม่สูญพันธุ์ และสกัดแลนด์สไลด์ของบางพรรค

นพ.ระวี กล่าวว่า ยืนยันการคำนวณโดยวิธีหาร 500 สัมพันธ์กับรัฐธรรมนูญ มาตรา 91 ที่บอกให้การคำนวณส.ส.บัญชีรายชื่อ ให้นำมาคำนวณให้เป็นสัดส่วนที่สัมพันธ์โดยตรงกับจำนวนคะแนนรวมเช่นกัน การหารด้วย 500 ไม่ได้ผิดเจตนารมณ์รัฐธรรมนูญ แต่ถ้าครั้งหน้าใช้วิธีหาร 100 ต้องได้คะแนน 370,000 คะแนน ถึงได้ ส.ส.บัญชีรายชื่อ ถือว่าเป็นธรรมต่อพรรคเล็กหรือไม่

ด้านนายนิกร จำนง ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคชาติไทยพัฒนา ในฐานะกมธ.เสียงข้างมาก ชี้แจงว่า การใช้ 500 หาร ทำไม่ได้ เพราะขัดรัฐธรรมนูญฉบับที่แก้ไขเป็นบัตร 2 ใบ กมธ.เสียงข้างมากจึงลงมติให้หารด้วย 100 ให้เป็นไปตามเจตนารมณ์รัฐธรรมนูญฉบับที่แก้ไข ไม่ได้ยึดจากเจตนารมณ์ตามรัฐธรรมนูญปี 2560 และการใช้สูตรหาร 500 กมธ.มองว่าจะเกิดปัญหาต่อการเลือกตั้ง

นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว ส.ส.น่าน พรรคเพื่อไทย ในฐานะผู้นำฝ่ายค้าน ขอหารือว่า ขอตั้งข้อสังเกตรายงานฉบับนี้ไม่สมบูรณ์ เพราะไม่มีความเห็นของกมธ.เสียงข้างมากประกอบ มีแต่ความเห็นของกมธ.เสียงข้างน้อย ทั้งที่ในชั้นการพิจารณามีความเห็นของกมธ.เสียงข้างมาก จึงควรวินิจฉัยก่อนให้แปรญัตติได้หรือไม่

“การจะทำอะไรต้องยึดหลัก สมัยก่อนมีการกล่าวหาเผด็จการรัฐสภา แต่ระวังถ้าขณะนี้มีการสั่งการเอา 500 หาร จะไม่ใช่เผด็จการรัฐสภา แต่เป็นสภาเผด็จการคือ สภาที่ถูกครอบงำด้วยเผด็จการ จะเอาหน้าไปไว้ที่ไหน” นพ.ชลน่าน กล่าว

จากนั้นที่ประชุมเปิดให้สมาชิกรับสภาอภิปราย โดยกมธ.เสียงข้างน้อยอภิปรายสนับสนุนให้ใช้สูตรหาร 500 เนื่องจากไม่ขัดรัฐธรรมนูญ อาทิ พล.อ.ต.เฉลิมชัย เครืองาม พล.อ.อกนิษฐ์ หมื่นสวัสดิ์ ส.ว. แต่ถูกส.ส.เพื่อไทย อาทิ นายจุลพันธ์ อมรวิวัฒน์ ส.ส.เชียงใหม่ และนายขจิตร ชัยนิคม ส.ส.อุดรธานี ประท้วงเป็นระยะว่า ไม่สามารถแปรญัตติในสิ่งที่ขัดกับหลักการของร่างกฎหมายได้

นายไพบูลย์ นิติตะวัน ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคพลังประชารัฐ ในฐานะกมธ.เสียงข้างมาก ยืนยันการคำนวณสูตรส.ส.บัญชีรายชื่อ ต้องหารด้วย 100 ซึ่งเป็นไปตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 91 วรรคแรก ทั้งนี้ การประชุมดำเนินไปอย่างไม่ต่อเนื่อง นายพรเพชร วิชิตชลชัย รองประธานรัฐสภา ทำหน้าที่ประธานการประชุม ต้องคอยไกล่เกลี่ยและชี้แจง ควบคุมการประชุมให้ดำเนินการต่อไปได้