แมลงวัน หนึ่งในปัญหากวนใจที่หลายบ้านต้องเจอ นอกจากจะทำให้รู้สึกรำคาญเมื่อบินมาตอมอยู่บ่อย ๆ แล้ว แมลงวันยังเป็นพาหะนำโรคมาสู่คนในครอบครัวได้ เราจึงควรหาวิธีไล่แมลงวันในบ้านอย่างเหมาะสม เพื่อสร้างสภาพแวดล้อมและสุขลักษณะที่ดีในการใช้ชีวิตภายในบ้านของเรา
ทำความรู้จักแมลงวันให้มากขึ้น
โดยทั่วไปแล้ว แมลงวันจัดเป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง วงจรชีวิตมีอายุเฉลี่ย 6-12 วัน นับตั้งแต่ฟักตัวออกจากไข่ เป็นตัวหนอน จนโตเต็มวัย ซึ่งแมลงวันจะออกไข่ครั้งหนึ่งได้มากถึง 100-200 ฟอง จึงไม่แปลกเลยที่จะพบแมลงวันมากมายตามบ้านเรือนผู้คน ร้านค้า หรือชุมชนต่าง ๆ โดยแมลงวันที่พบในไทยจำแนกออกเป็น 4 สายพันธุ์ ดังนี้
1. แมลงวันบ้าน
มีขนาดยาว 5-8 มิลลิเมตร เมื่อโตเต็มวัย ลักษณะตัวสีเทา ท้องสีเหลืองหรือน้ำตาลอมเหลือง มักขยายพันธุ์บนกองขยะเปียกหรือเศษผักเศษอาหารเน่า มักพบตามผนัง เพดาน และพื้นภายในบ้าน หรือพบตามกองขยะข้างนอกบ้าน ชอบกินและตอมพวกอาหารหรือสิ่งปฏิกูล
2. แมลงวันหัวเขียว
มีขนาดยาวประมาณนิ้วครึ่ง ลักษณะตัวเป็นสีเขียว มักขยายพันธุ์บนเนื้อสัตว์หรือซากสัตว์ตาย ส่วนใหญ่แล้ว มักจะพบตามกองขยะ ถังขยะ แมลงวันชนิดนี้ชอบกินอุจจาระสัตว์และซากสัตว์ตาย นับเป็นพาหะนำโรคร้ายแรง
3. แมลงวันหลังลาย
มีขนาดยาว 6-14 มิลลิเมตร ตัวออกสีเทาอ่อน ๆ และมีลายเป็นจุดสีดำบนหลัง มักขยายพันธุ์บนเนื้อสัตว์ ซากสัตว์ และกองขยะเน่า ชอบกินอาหารบูด อุจจาระสัตว์ และอาหารของคนทั่วไป
4. แมลงวันดูดเลือด
หรือแมลงวันคอกสัตว์ เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า เหลือบ ลำตัวยาวได้มากถึง 25 มิลลิเมตร ตัวออกสีดำหรือน้ำตาลเข้ม มักขยายพันธุ์บนพื้นดิน เหลือบตัวผู้มักกินเกสรและน้ำหวาน ส่วนเหลือบตัวเมียจะดูดเลือดสัตว์เป็นหลัก ถือว่าเป็นแมลงวันที่รบกวนและส่งผลเสียต่อปศุสัตว์มากกว่า
แมลงวันเป็นพาหะนำโรคอะไรบ้าง
สาเหตุที่เราจะต้องให้ความสำคัญกับวิธีไล่แมลงวันในบ้าน เนื่องจากโรคระบาดและอาการเจ็บป่วยหลายโรคล้วนมีสาเหตุมาจากแมลงวัน หรือเป็นพาหะนำโรคนั่นเอง โดยแมลงวันไปไต่ตอมตามอาหารเน่าบูด ซากสัตว์ตาย หรือสิ่งปฏิกูล แล้วนำเชื้อโรคจำพวกแบคทีเรีย เชื้อรา ไวรัส ที่ติดตามปีกและขาของมันมาแพร่เชื้อและถ่ายทอดเชื้อสู่คน เราจึงไม่ควรรับประทานอาหารหรือดื่มน้ำที่มีแมลงวันมาตอม เพราะเชื้อโรคที่ติดมากับแมลงวันอาจปนเปื้อนลงในน้ำและอาหารเหล่านั้น แมลงวันจัดเป็นพาหะนำโรคหลายอย่าง ได้แก่
– ท้องร่วง
– อหิวาตกโรค
– ตาแดง
– โรคบิด
– โรคกระเพาะอาหารและลำไส้อักเสบ
– วัณโรค
– ไข้ไทฟอยด์
– ซาลโมเนลโลสิส
สาเหตุที่แมลงวันเข้ามาในบ้าน
สาเหตุที่แมลงวันมักเข้าบ้านคนหรืออยู่ตามชุมชนเป็นจำนวนมากนั้น ก็เพราะที่ที่มนุษย์อาศัยอยู่มีแหล่งอาหารหรือสภาพแวดล้อมที่เหมาะแก่การขยายพันธุ์และดำรงชีวิตของแมลงวัน ไม่ว่าจะเป็นเศษอาหารกินเหลือ กองขยะเปียกที่หมักหมมกันไว้ ซากหนูหรือซากสัตว์ตายที่เน่าเปื่อย รวมทั้งสิ่งปฏิกูลมูลสัตว์ที่ไม่ได้เก็บกวาดให้เรียบร้อย
โดยสภาพแวดล้อมเหล่านี้ถือเป็นแหล่งอาหารและสถานที่ชั้นดีในการดำรงชีพตามวงจรชีวิตของมัน ซึ่งมีสภาพอากาศร้อนชื้นกำลังดี เราจึงต้องหมั่นเก็บกวาดและรักษาความสะอาดของที่อยู่อาศัยเป็นประจำ รวมทั้งรู้วิธีป้องกันและวิธีไล่แมลงวันอย่างเหมาะสม
วิธีไล่แมลงวันในบ้าน ทำได้อย่างไรบ้าง
วิธีไล่แมลงวันในบ้าน ทำได้หลายวิธี ซึ่งมีทั้งวิธีไล่แมลงวันแบบธรรมชาติ และวิธีไล่แมลงวันแบบใช้สารเคมี มาดูกันว่าวิธีไหนสะดวกและเข้ากับเรามากกว่ากัน ดังนี้
วิธีไล่แมลงวันในบ้าน แบบธรรมชาติ
1.ดอกเบญจมาศ
นำดอกเบญจมาศมาบีบผสมในน้ำ แล้วใส่ขวดหรือกระป๋องสเปรย์ที่ล้างสะอาดแล้วและหัวฉีดใช้งานได้อยู่ นำไปใช้ฉีดไล่แมลงวันในบ้านได้ เพราะสารไพรีทรินในดอกเบญจมาศจะออกฤทธิ์ไล่แมลงทุกชนิด ซึ่งว่าเป็นวิธีไล่แมลงวันในบ้านที่เห็นผลเร็ว แต่อาจไม่ได้ป้องกันการกลับมาขยายพันธุ์หรือทำรังของแมลงวันได้ตลอดไป
2. น้ำส้มสายชู
เราสามารถสร้างกับดักแมลงวันที่ทำจากวัตถุดิบในครัวได้ โดยนำน้ำส้มสายชูผสมกับน้ำตาล 1 ช้อนโต๊ะ หยอดไว้ในจานก้นลึกหรือชามข้าว แล้วคลุมด้วยพลาสติกใสเจาะรูพอให้แมลงวันบินผ่านเข้าไปได้ นำมาตั้งดักจับแมลงวันให้เข้ามาตอม
3. ไม้ดอกและพืชสวนครัว
ใครที่รักการปลูกดอกไม้ ต้นไม้ หรือการจัดสวน อาจประยุกต์งานอดิเรกให้กลายมาเป็นวิธีไล่แมลงวันในบ้านแบบง่าย ๆ ได้อีกทาง โดยอาจเลือกปลูกไม้ดอกหรือพืชสวนครัวที่มีคุณสมบัติไล่แมลงอย่างกะเพรา โหระพา ดอกดาวเรือง หรือแคตนิป ก็ได้ทั้งนั้น
4. เปลือกมะนาว
เมื่อใช้มะนาวทำกับข้าวหรือเอาไปปรุงรสอาหารแล้วอย่าเพิ่งทิ้ง ให้นำเปลือกมะนาวเก็บไว้สำหรับไล่แมลงวันในบ้าน โดยรวบรวมเปลือกมะนาวประมาณ 20-25 ชิ้น ไปวางตรงบริเวณที่แมลงวันชอบบินมาไต่ตอมเป็นจำนวนมาก
5. น้ำมันยูคาลิปตัส
ของใช้ใกล้ตัวหรือเครื่องหอมที่มีส่วนผสมของน้ำมันยูคาลิปตัสก็มีส่วนช่วยในการกำจัดแมลงวัน โดยนำหยดน้ำมันยูคาลิปตัสลงบนริบบิ้นหรือแถบผ้าเล็ก ๆ พอประมาณ จนส่งกลิ่นหอมออกมา จากนั้นนำไปแขวนไปตรงประตูหรือข้างหน้า
วิธีไล่แมลงวันในบ้าน แบบใช้สารเคมี
1. สเปรย์ฉีด
โดยทั่วไปแล้ว แมลงวันมักบินมาหลบนอนหลับตามมุมมืดต่าง ๆ ที่ไม่มีลมพัด เราจึงอาจใช้สเปรย์ฉีดตรงบริเวณพื้นที่แมลงวันชอบมาเกาะได้ เพื่อให้พื้นเปียกและไม่มีแมลงวันมาเกาะอีกต่อไป
2. ชอล์กขีด
เราอาจใช้ชอล์กขีดไล่ตามแนวผนังที่เป็นรอยแยก หรือป่นชอล์กขีดให้เป็นผงโรยตามรอยแตกออกเหล่านั้น เพื่อไม่ให้แมลงวันบินเข้าไปได้
3. พ่นสารเคมี
หากแมลงวันอยู่ภายในบ้านมากเกินไป อาจต้องใช้วิธีพ่นสารเคมีไล่แมลงวันแทน ซึ่งจำเป็นต้องมีเครื่องมือในการพ่นสารเคมีโดยเฉพาะ รวมทั้งให้ผู้เชี่ยวชาญเป็นคนทำ ซึ่งต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่ม แต่รับรองผลลัพธ์ที่ได้แน่นอน
วิธีไล่แมลงวันในบ้าน แบบใช้อุปกรณ์เสริม
การไล่แมลงวันในบ้าน โดยใช้อุปกรณ์เสริมในที่นี้หมายถึงพวกกาวดัก ซึ่งแน่นอนว่าแมลงวันที่เข้ามาติดส่วนใหญ่จะเสียชีวิต ซึ่งปัจจุบันมีให้เลือกหลายแบบ ขอแนะนำดังนี้
1. แผ่นกาวดักแมลงวัน
แผ่นที่ทากาวชนิดพิเศษ ใช้งานง่ายเพียงกางแผ่นกาววางตามจุดต่าง ๆ ที่มีแมลงวันมาก แมลงวันจะเข้ามาติดแล้วออกไปไม่ได้ เมื่อใช้เสร็จแล้วก็สามารถพับแผ่นกาวแล้วนำไปทิ้ง หรือเผาทำลายได้ แม้ว่าแผ่นกาวจะไม่มีสารพิษ แต่ควรเก็บให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง หรือสัมผัสกับกาวโดยตรง
2. แท่งจับแมลงวัน
ลักษณะเป็นแท่งตั้งตรง สูงเกือบ 30 เซนติเมตร มีกาวชนิดพิเศษติดแน่น จะตั้งก็ได้หรือแขวนก็ได้ ใช้งานง่ายเพียงวางตรงตำแหน่งที่มีแมลงวันมาก แมลงจะมาติดแล้วออกไปไม่ได้ แม้จะไม่มีสารเคมี แต่ควรเก็บให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง หรือสัมผัสกับกาวโดยตรง
ตอบข้อสงสัยถุงใส่น้ำไล่แมลงวันได้จริงหรือไม่
คำตอบคือ ไล่แมลงวันได้จริง
หากเรานำถุงพลาสติกใสใส่น้ำเปล่า ไปไว้ในบริเวณแสงแดด หรือแสงไฟที่มีลำแสงกระทบ ถุงพลาสติกที่บรรจุน้ำก็จะเสมือนหนึ่งลำแสงหักมุมสะท้อนออกเข้าตาแมลงวัน เลนส์รับภาพของตาแมลงวันเมื่อได้รับแสงก็จะสะท้อนแสง กลับมาที่ถุงน้ำพลาสติกนั้นเกิดเป็นแสงมุมตก มุมสะท้อนกับเลนส์รับภาพของตาแมลงวันสะท้อนกลับไปกลับมา ทำให้การปรับจุดรวมแสงที่จะส่งให้เกิดภาพบนจอรับภาพ (retina) ไม่ชัดเจน จะทำให้เกิดตาพร่ามัวแมลงวันจึงบินเข้าหาอาหารไม่ถูก ในระยะห่างประมาณ 100 เซนติเมตรขึ้นไป แม้ว่ามันจะได้กลิ่นอาหารก็ตาม
วิธีนี้จะได้ผลดีถ้าใช้ถุงร้อนซึ่งเป็นพลาสติกใส ใช้น้ำฝนหรือน้ำที่ใสสะอาด ต้องมัดถุงให้ตึงแน่น และแขวนถุงให้รับมุมแสงรอบทิศทาง
ป้องกันแมลงวันไม่ให้เข้าบ้าน ทำได้อย่างไรบ้าง
นอกจากจะรู้วิธีไล่แมลงวันในบ้านแล้วนั้น การป้องกันแมลงวันไม่ให้เข้าบ้านก็สำคัญไม่แพ้กัน เพราะทั้งหมดนี้ล้วนส่งผลต่อสุขอนามัยของสมาชิกในครอบครัวให้ห่างไกลจากพาหะนำโรค โดยเราสามารถทำได้ ดังนี้
1. เก็บของกิน
นำอาหาร ขนม และเครื่องดื่มเก็บไว้ในที่แห้ง อุณหภูมิพอดี และมิดชิด เช่น ตู้กับข้าว คลุมพลาสติกใส หรือใช้ฝาชีครอบ เป็นต้น
2. แยกขยะ
ควรแยกเศษอาหารไว้ต่างหากจากขยะประเภทอื่น มัดปากถุงนำไปทิ้งในถังขยะที่มีฝาปิดมิดชิดทุกวัน โดยเราอาจใช้ถังขยะแยกประเภทแทน เพื่อให้ทิ้งได้ง่ายขึ้น ไม่ปะปนในถังเดียวกัน
3. รักษาความสะอาด
หมั่นดูแลทำความสะอาดห้องน้ำ โรงจอดรถ และแปลงสวนหลังบ้านให้สะอาดอยู่เสมอ
4. ดูดส้วม
การใช้บริการดูดส้วมเป็นประจำก็มีส่วนช่วยในการสร้างสุขอนามัยที่ดีให้กับคนในบ้าน ซึ่งช่วยทั้งเรื่องกลิ่นและความสะอาดของห้องน้ำไปในตัว ลดการเกิดส้วมเต็ม ซึ่งอาจทำให้เกิดกลิ่นและเป็นสาเหตุเรียกแมลงวันเข้าบ้านได้
5. รักษาสุขอนามัยสัตว์เลี้ยง
เปลี่ยนที่นอน ล้างทำความสะอาดพร้อมคว่ำภาชนะให้แห้ง รวมทั้งเก็บกวาดมูลสัตว์ให้เรียบร้อยในกรณีที่มีสัตว์เลี้ยงในบ้าน
6. ปิดประตู-หน้าต่างให้สนิท
ปิดประตูหน้าต่างให้สนิท เพื่อไม่ให้แมลงวันจากข้างนอกบินเข้ามาในบ้านได้
เพราะบ้านที่น่าอยู่เริ่มต้นที่การดูแลใส่ใจจากคนภายในบ้าน แม้ว่าแมลงวันจะเป็นแมลงตัวเล็ก ๆ ก็สร้างความรำคาญใจ รวมทั้งก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพตามมาได้หากไม่รู้จักวิธีไล่แมลงวันในบ้านอย่างมีประสิทธิภาพ และนี่ก็เป็นเรื่องควรรู้และวิธีไล่แมลงวันฉบับชาวบ้านที่ทำได้ง่าย ๆ ทุกครัวเรือน เพียงเท่านี้ก็เป็นช่วยเสริมสร้างสุขลักษณะที่ดี รวมทั้งทำให้บ้านของเราน่าอยู่ขึ้นมากกว่าเดิมแล้ว
