คนจำนวนมากมักจะกังวลเกี่ยวกับความดันโลหิตสูงโดยลืมคิดว่าภาวะความดันโลหิตต่ำก็เป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่หากไม่ได้รับการดูแลก็นำไปสู่อันตรายต่อชีวิตได้เช่นกัน มารู้สาเหตุที่ทำให้ความดันโลหิตต่ำ และวิธีการดูแลตัวเองให้หายจากโรคแบบคนญี่ปุ่นกัน
อาการและสาเหตุของความดันโลหิตต่ำ
อาการสำคัญของคนมีภาวะความดันโลหิตต่ำ คือ หน้ามืด เวียนศีรษะ โดยเฉพาะในตอนที่เปลี่ยนอิริยาบถอย่างกะทันหัน ปวดศีรษะเล็กน้อย หนาวง่าย และมีค่าความดันโลหิตต่ำกว่า 90/60 มิลลิเมตรปรอท โดยสาเหตุนั้นอาจจะมาจาก
- การอดอาหารเพื่อลดน้ำหนักและการรับประทานอาหารที่ไม่ครบถ้วนตามคุณค่าทางโภชนาการ จนทำให้ขาดสารอาหารที่จำเป็นสำหรับการสร้างเม็ดเลือดแดงและเสริมสร้างความแข็งแรงของร่างกาย
- ความเครียดที่ติดต่อกันยาวนานจนส่งผลให้ระบบประสาทอัตโนมัติทำงานผิดปกติ
- ความไม่สมดุลของฮอร์โมนในร่างกายโดยเฉพาะในผู้หญิงวัยทอง
- การใช้ยารักษาโรคประจำตัวบางชนิด เช่น ยาลดความดันโลหิตสูง ยาขับปัสสาวะ และยาต้านอาการซึมเศร้า
- ภาวะทางร่างกายบางอย่างที่มีผลต่อความดันโลหิต เช่น การตั้งครรภ์ ภาวะโลหิตจาง และโรคหัวใจ เป็นต้น
วิธีการดูแลบำบัดภาวะความดันโลหิตต่ำได้ด้วยตนเอง
ความดันโลหิตต่ำนั้นเป็นผลจากการใช้ชีวิตประจำวันที่ไม่สมดุล ซึ่งสามารถรักษาให้หายได้ด้วยตนเองโดยวิธีการปฏิบัติดังต่อไปนี้
- ตื่นเช้าเข้านอนเร็ว
การตื่นเช้าเข้านอนเร็ว ไม่เครียดง่าย และหลีกเลี่ยงการนอนดึกจะช่วยคงสภาวะที่ปกติของระบบประสาทอัตโนมัติ ส่งผลในการทำให้อาการความดันโลหิตต่ำค่อยๆ ดีขึ้น
- อาบน้ำอุ่น
การอาบและแช่น้ำอุ่นนอกจากจะช่วยลดความเครียดและความเหน็ดเหนื่อยจากการทำงานแล้วก็ยังช่วยให้ระบบการไหลเวียนเลือดดี ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการทำให้ร่างกายมีความดันโลหิตที่เป็นปกติ
- ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม
การไหลเวียนเลือดไปสู่ปลายแขนและขาไม่ดี เป็นอีกหนึ่งสาเหตุของความดันโลหิตต่ำ การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เช่น การเดินเร็วและเดินขึ้นลงบันได เป็นต้น จะช่วยยืดกล้ามเนื้อน่อง ส่งผลให้การไหลเวียนเลือดดีขึ้น
- รับประทานอาหารให้ครบ 3 มื้อ
คนที่เป็นความดันโลหิตต่ำมักจะอ่อนแอและอ่อนแรงในตอนเช้า การรับประทานอาหารให้ครบห้าหมู่ทั้ง 3 มื้อจะทำให้ร่างกายรับสารอาหารที่ช่วยให้การไหลเวียนเลือดดีขึ้น ทั้งนี้การรับประทานอาหารเช้าจะช่วยเพิ่มอุณหภูมิของร่างกายซึ่งจะช่วยให้การไหลเวียนเลือดดีขึ้น และช่วยให้การเผาผลาญพลังงานของร่างกายดีขึ้น ส่งผลในการบรรเทาอาการตัวเย็นได้ดี
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ
หากร่างกายขาดน้ำจะทำให้ปริมาณน้ำที่ไหลเวียนในหลอดเลือดลดลง ส่งผลให้ความดันเลือดลดลง ซึ่งเป็นสาเหตุของดันโลหิตต่ำ ดังนั้นในหนึ่งวันควรดื่มน้ำให้เพียงพอเพื่อป้องกันไม่ให้ความดันของร่างกายลดลง นอกจากนี้การดื่มน้ำที่พอเพียงจะช่วยเสริมการเผาผลาญพลังงานของร่างกายด้วย
- รับประทานอาหารร้อน
ผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตต่ำมักจะรู้สึกหนาวเนื่องจากอุณหภูมิของร่างกายต่ำกว่าคนปกติ ดังนั้นจึงควรหลีกเลี่ยงอาหารการรับประทานอาหารแช่เย็นหรือผักสด แต่ควรรับประทานซุปผักร้อนๆ และอาหารที่ปรุงสุกใหม่
- รับประทานอาหารที่ย่อยได้ง่าย
อีกหนึ่งปัญหาของผู้มีภาวะความดันโลหิตต่ำคือ ระบบย่อยอาหารทำงานไม่ค่อยดี ทำให้ท้องอืดได้ง่าย ดังนั้นจึงควรรับประทานอาหารที่ย่อยง่าย เคี้ยวอาหารให้ละเอียด และหลีกเลี่ยงการดื่มกินที่มากเกินไป
- ใช้เครื่องเทศและสมุนไพรปรุงอาหาร
เครื่องเทศปรุงรสอาหาร เช่น ผงกะหรี่ พริกไทย พริกป่น และสมุนไพร เช่น ขิงและกระเทียม เป็นต้น จะช่วยทำให้ร่างกายอุ่นขึ้น
- รับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยโปรตีนและธาตุเหล็ก
โปรตีนที่รับประทานเข้าไปจะถูกนำไปสร้างกล้ามเนื้อและเลือดซึ่งจะช่วยเพิ่มอุณหภูมิของร่างกาย อีกทั้งธาตุเหล็กที่รับประทานเข้าไปจะช่วยป้องกันโรคโลหิตจางได้ดี แหล่งอาหารที่อุดมไปด้วยโปรตีนและธาตุเหล็กได้แก่ เนื้อสัตว์ อาหารทะเล ผลิตภัณฑ์นม ไข่ และถั่วเหลือง เป็นต้น
- รับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินอี
วิตามินอีจะช่วยให้การไหลเวียนเลือดดี ส่งผลในการเพิ่มความดันโลหิต บรรเทาอาการตัวเย็นและไหล่แข็งได้ดี อาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินอี ได้แก่ ฟักทอง บร็อคโคลี่ พริกหวาน ถั่วต่างๆ และอะโวคาโด เป็นต้น
- รับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินบี
เมื่อระบบการไหลเวียนเลือดแย่ลงเนื่องมาจากความดันโลหิตต่ำ วิตามินบีจึงเป็นวิตามินจำเป็นที่ร่างกายนำมาใช้สร้างพลังงานจากสารอาหารที่รับประทานเข้าไป ดังนั้นจึงควรหมั่นรับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินบีซึ่งมีมากในอาหารดังนี้คือ ผักใบเขียวและเหลือง ปลา เนื้อสัตว์ ไข่ ผลิตภัณฑ์นม และโปรตีนจากถั่วเหลือง เป็นต้น
ความดันโลหิตต่ำเป็นโรคที่รักษาได้ด้วยตนเองจากการเปลี่ยนพฤติกรรมของเราเอง หากปฏิบัติดังข้างต้นอย่างสม่ำเสมออาการที่เกิดจากความดันโลหิตต่ำจะค่อยๆ หายไปเอง อย่างไรก็ดี หากรู้สึกว่าหน้ามืดหรือวิงเวียนศีรษะหนักขึ้นก็ควรรีบไปปรึกษาแพทย์
