รัฐบาลยืนยัน เจ้าหญิงอมาเลีย มกุฎราชกุมารีเนเธอร์แลนด์ อภิเษกสมรสกับคนเพศเดียวกันได้ โดยไม่เสียสิทธิขึ้นครองราชย์

สัปดาห์นี้ในสภาฯ ของเนเธอร์แลนด์มีการพูดคุยกันเรื่องการการสืบราชสันตติวงศ์ของเจ้าหญิงอมาเลีย มกุฎราชกุมารีแห่งราชวงศ์ดัตช์ เนื่องจากเธอกำลังจะอายุครบรอบ 18 ปี

คำถามหนึ่งในสภาดัตช์มาจากหนังสือที่ชื่อว่า Amalia, duty calls เขียนโดย ปีเตอร์ เรห์วิงเกิล ที่พูดถึงและตั้งคำถามต่อรายละเอียดต่างๆ บนเส้นทางการขึ้นครองราชย์ของเจ้าหญิงอมาเลียต่อจากกษัตริย์วิลเลม-อเล็กซานเดอร์

ส่วนหนึ่งในหนังสือ เรห์วิงเกิลตั้งคำถาม (โดยไม่ได้บ่งชี้) ว่าจะเกิดอะไรขึ้นหากวันหนึ่งเจ้าหญิงอมาเลียเลือกที่จะอภิเษกสมรสกับคนรักเพศเดียวกัน เขาได้อ้างถึงคำแถลงในปี 2001 ของโดยย็อบ โคเฮน รัฐมนตรีกระทรวงยุติธรรมในขณะนั้น ที่กล่าวไว้ว่า ถ้าทายาทแห่งบัลลังก์แต่งงานกับเพศเดียวกัน “การสืบราชสมบัติตามหลักสายเลือดของการเป็นกษัตริย์จะตกอยู่ในความเสี่ยง เนื่องจากไม่มีบุตรธิดาใดที่จะเกิดจากการสมรสเช่นนี้ได้”

เนเธอร์แลนด์เป็นประเทศแรกในยุโรปที่ผ่านกฎหมายการสมรสระหว่างคนเพศเดียวกันตั้งแต่ปี 2001 ประเด็นในหนังสือเล่มนี้จึงทำให้เกิดการวิพากษ์วิจารณ์อย่างมากในสังคมดัตช์ว่าเป็นวิธีคิดที่ล้าสมัย นำไปสู่การตั้งคำถามต่อ นายกรัฐมนตรีรุตเตอ ในสภาฯ ว่าข้อจำกัดในปัจจุบันเกี่ยวกับการสมรสของราชวงศ์เป็นไปตามบรรทัดฐานและค่านิยมปี 2021 หรือไม่

“รัฐบาลเชื่อว่ารัชทายาทสามารถแต่งงานกับบุคคลเพศเดียวกันได้ และไม่เห็นเป็นอุปสรรคต่อกฎหมาย รัฐบาลจึงไม่เห็นว่ารัชทายาทควรสละราชสมบัติหากพระองค์ประสงค์จะอภิเษกสมรสกับคู่ครองเพศเดียวกัน”

นายกฯ รุตเตอยอมรับว่าเป็นเรื่องที่ซับซ้อน แต่กฎหมายครอบครัวสมัยใหม่ให้พื้นที่มากมายแก่การสร้างความสัมพันธ์ในสังคม หากถึงเวลาที่จะต้องพิจารณาเรื่องนี้ รัฐบาลอาจพิจารณาเรื่องรัชทายาทคนต่อไปของว่าที่ราชินีอมาเลียจากกฎหมายครอบครัวว่าด้วยการเป็นพ่อแม่ที่เกี่ยวข้องที่บังคับใช้ในขณะนั้น โดยมองว่าตอนนี้ยังไม่ใช่เวลาที่เหมาะสมในการคาดการณ์การล่วงหน้า โดยบอกว่าเป็น “กรณีที่เฉพาะเกินไป” เพราะแม้แต่เรื่องกฎหมายครอบครัวในเนเธอร์แลนด์ “ก็ยังสามารถเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา”

ชีวิตเจ้าหญิงเกี่ยวข้องกับเงินภาษีของประชาชน

รัชทายาทของราชวงศ์ดัตช์ เมื่ออายุครบ 18 ปี จะได้รับการจัดสรรงบประมาณส่วนพระองค์จากรัฐบาล เจ้าหญิงอมาเลียกำลังจะอายุครบ 18 ปีในเดือนธันวาคมนี้ ทำให้เส้นทางต่อจากนี้ไปของเธอกำลังเป็นที่สนใจในสังคมดัตช์ เพราะแน่นอนว่าส่วนหนึ่งเกี่ยวข้องกับการจัดการงบประมาณที่มาจากภาษีของประชาชน ซึ่งเป็นสิ่งที่ประชาชนดัตช์ให้ความสำคัญและไม่ลังเลที่จะวิพากษ์วิจารณ์

ปีที่ผ่านมา ประเด็นที่สื่อและประชาชนดัตช์พูดถึงและถกเถียงกันเกี่ยวกับราชวงศ์ คือการที่เจ้าหญิงอมาเลียจะได้เงินเดือนส่วนตัวจากรัฐบาล ประมาณ 25,000 ยูโรต่อเดือน (ประมาณ 9.6 แสนบาท) หากรวมค่าใช้จ่ายทั้งหมด งบประมาณของรัชทายาทแห่งราชวงศ์เนเธอร์แลนด์อยู่ที่ 1.6 ล้านยูโร (ประมาณ 60 ล้านบาท) ต่อปี ทั้งประชาชนและนักการเมืองวิพากษ์วิจารณ์ว่า เงินจำนวนนี้มากเกินไปสำหรับ ‘นักศึกษามหาวิทยาลัยอายุ 18 ปี’

อย่างไรก็ตามเมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา เจ้าหญิงอมาเลียเขียนจดหมายถึงนายกฯ รุตเตอ ปฏิเสธที่จะรับเงินดังกล่าว โดยบอกว่าเธอรู้สึก “ไม่สบายใจ” ตราบใดที่เธอยังไม่สามารถทำงานในฐานะเจ้าหญิงได้มากนัก และตอนนี้ “นักศึกษาคนอื่นๆ กำลังเจอกับสถานการณ์ที่ยากลำบากกว่ามาก โดยเฉพาะในช่วงโคโรนาไวรัส”

รัฐบาลเนเธอร์แลนด์ระบุว่า นี่เป็นครั้งแรกที่สมาชิกในราชวงศ์ปฏิเสธที่จะรับเงินจัดสรรจากรัฐบาล สื่อสาธารณะของเนเธอร์แลนด์ NOS รายงานว่า นายกฯ รุตเตอตอบรับความต้องการของเจ้าหญิง และบอกว่า “เธอจะเป็นราชินีที่ดีในอนาคต”