น้อยคนที่จะเคยสังเกตเห็นรูขนาดเล็กที่เปลือกตาด้านใน ทราบกันหรือไม่ว่ามันมีหน้าที่อะไร?

มนุษย์ทุกคนมีรูปริศนานี้ และมีขนาดแตกต่างกันไปในแต่ละคน มันจะอยู่ห่างจากหัวตาประมาณ 2 มิลลิเมตร มันก็คือ “ท่อน้ำตา” (Lacrimal punctum) นั่นเอง

มาถึงตรงนี้ก็อย่าเพิ่งสับสนกับต่อมน้ำตา (Lacrimal gland) เพราะรูนี้ไม่ได้มีไว้สำหรับผลิตน้ำตา แต่มันมีหน้าที่ระบายน้ำตาช่วยเราต่างหาก
เจ้ารูท่อน้ำตานี้ที่จริงมีทั้งที่บริเวณเปลือกตาบนและล่าง โดยจะมาเชื่อมต่อกันและระบายน้ำตาเชื่อมต่อกับถุงน้ำตา (Lacrimal sac) ทอดยาวลงมาที่ด้านหน้าของช่องจมูก

การเชื่อมต่อระหว่างทางระบายน้ำตาและจมูกเช่นนี้เอง ทำให้เราเข้าใจได้ว่า ทำไมเวลาเราน้ำตาไหลบางครั้งเราจึงมีน้ำมูกไหลด้วย หรือบางครั้งเราจะแอบได้รสชาติของน้ำตาเวลาที่เรากำลังร้องไห้นั่นเอง

ในผู้ป่วยบางรายที่มีอาการโรคตาแห้ง (Dry Eye Syndrome) จักษุแพทย์จะใช้วิธีรักษาด้วยการฝังรูนี้ด้วยปลั๊กเครื่องมือที่ทำจากซิลิโคนหรือคอลลาเจน ทำให้การไหลออกของน้ำตาลดลงและทำให้ตามีความชุ่มชื้นมากขึ้นและป้องกันการติดเชื้อ
แต่กลับกัน ท่อน้ำตานี้ในบางครั้งก็สามารถไหลย้อนกลับมาได้เช่นกัน สิ่งที่ไหลย้อนมีได้ตั้งแต่น้ำตา, อากาศ, น้ำมูก และเลือดที่ออกทางช่องจมูก

หากมีอาการที่น่าสงสัยเกี่ยวกับดวงตา อย่านิ่งนอนใจ ควรรีบมาพบแพทย์เพื่อทำการตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียด ถ้าหากพบความผิดปกติจะได้รีบรักษาอย่างรวดเร็ว เนื่องจากดวงตาเป็นส่วนที่มีความบอบบางมาก เราต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ ไม่ว่าจะเป็นการตรวจหรือการรักษา จำเป็นต้องอาศัยความชำนาญและประสบการณ์ของจักษุแพทย์เฉพาะทางเท่านั้น