ย่ำรุ่งวันที่ 24 มิถุนายน 2475 กลุ่มปัญญาชนฝ่ายก้าวหน้า ทั้งสายพลเรือน และสายทหาร ในนามคณะราษฎรร่วมก่อการเปลี่ยนแปลงการปกครองประเทศเป็นระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภา

นำมาซึ่งรัฐธรรมนูญการปกครอง มีการเลือกตั้งผู้แทนราษฎร ประชาชนมีสิทธิ เสรีภาพ เสมอภาคอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน เป็นการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางสังคมครั้งใหญ่ของประเทศ

ส่งผลให้ประชาชนมีสิทธิทางการเมืองมากขึ้น มีเสรีภาพทางเศรษฐกิจ การศึกษา และอีกหลายประการ ที่แต่เดิมถูกผูกขาดโดยกลุ่มอนุรักษนิยมและเครือข่าย

สำหรับราษฎรประชาชน และฝ่ายประชาธิปไตย วันที่ 24 มิถุนายน 2475 จึงเป็นวันสำคัญ

แต่ผ่านไปเพียงแค่ 15 ปี ขบวนการอภิวัฒน์สยาม 2475 ถูกตีโต้กลับจากฝ่ายอนุรักษนิยมและเผด็จการทหาร โดยทำรัฐประหารโค่นล้ม จนขึ้นมาครองอำนาจแทนอย่างเบ็ดเสร็จในปี 2500

จากนั้นประเทศถูกปกครองด้วยเผด็จการยาวนาน จับกุมคุมขังนักการเมืองฝ่ายตรงข้าม นักคิด ปัญญาชนหัวก้าวหน้า ปราบปรามขบวนการนักศึกษาประชาชนที่ออกมาเรียกร้องประชาธิปไตย ในเหตุการณ์ 14 ตุลา 2516

ล้อมฆ่านักศึกษา 6 ตุลา 2519 ผ่านยุคสงครามคอมมิวนิสต์ สู่ประชาธิปไตยครึ่งใบ รสช.รัฐประหาร เหตุการณ์พฤษภาคม 2535 มีรัฐธรรมนูญฉบับประชาชน ประชาธิปไตยเบ่งบาน คมช.รัฐประหาร 2549 และปิดท้าย คสช.รัฐประหาร 2557

ตลอด 90 ปี ประชาชนสัมผัสประชาธิปไตยเพียงแค่สั้นๆ เป็นประเทศที่รัฐประหารมากสุดในโลก

ปัจจุบันหลังรัฐประหารพ.ค.2557 ประชาธิปไตยถูกหยุดยั้งยาวนานหลายปีอีกครั้ง สิทธิเสรีภาพทางการเมือง การแสดงออกทางความคิดถูกปิดกั้น มีผู้ถูกจับกุมจำนวนมาก และอีกไม่น้อยต้องลี้ภัยคุกคามไปต่างประเทศ

แม้รัฐบาลทหารยอมคายอำนาจ ให้มีรัฐธรรมนูญ จัดการเลือกตั้ง แต่ก็เต็มไปด้วยกฎกติกาเอื้อประโยชน์ต่อฝ่ายสืบทอดอำนาจรัฐประหาร มีองค์กรอิสระ และ 250 ส.ว.แต่งตั้ง ซึ่งที่มาไม่ได้ยึดโยงประชาชน แต่กลับมีอำนาจล้นเหลือ

อีกทั้งกลุ่มนักเรียนนักศึกษา คนหนุ่มสาวรุ่นใหม่ เคลื่อนไหวสืบสานอุดมการณ์ 2475 เรียกร้องประชาธิปไตย ต้องการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางสังคม เพื่อความก้าวหน้าต่อการพัฒนาประเทศ กลับถูกจับกุมคุมขังมากมาย

ผ่านมา 90 ปี มีความพยายามทำให้ลืม หรือทำลายเจตนารมณ์ 2475 แต่การเรียกร้องประชาธิปไตยของราษฎรประชาชนยังมีขึ้นอย่างต่อเนื่อง