สถานการณ์จังหวัดชายแดนภาคใต้ยังไม่เปลี่ยนแปลง เจ้าหน้าที่รัฐยังคงเดินหน้าใช้กฎหมายพิเศษจัดการในพื้นที่ มีปฏิบัติการทางการทหารอย่างต่อเนื่อง มีความรุนแรง และความสูญเสียเกิดขึ้น

ในห้วงระยะเวลา 10 วัน เริ่มจากความรุนแรงที่ อ.สายบุรี จ.ปัตตานี ลงเอยด้วยการวิสามัญฆาตกรรมผู้ต้องหา 2 ศพ ไม่กี่วันถัดมาที่ อ.ระแงะ จ.นราธิวาส เกิดเหตุปะทะกันขณะเจ้าหน้าที่ปิดล้อมหมู่บ้าน จับตายผู้ต้องหาอีก 2 ศพ

จากนั้นตามด้วยเหตุการณ์วางระเบิดย่านธุรกิจการค้ากลางเมืองยะลา ตั้งแต่ช่วงบ่ายไปตลอดกลางดึกยันรุ่งเช้าของอีกวัน รวมกว่า 20 จุด โชคดีไม่มีผู้เสียชีวิต หรือบาดเจ็บ

ทั้งการใช้กฎหมายของรัฐ หรือการตอบโต้เอาคืน ยังคงตอกย้ำการแก้ปัญหาไฟใต้ไม่คืบหน้า

ก่อนหน้ารัฐประหาร 22 พฤษภาคม 2557 รัฐบาลขณะนั้นใช้นโยบายการเมืองนำการทหาร แก้ปัญหาความไม่สงบจังหวัดชายแดนใต้ จนนำมาสู่การเปิดเวทีพูดคุยสันติภาพ

ภายใต้การขับเคลื่อนของสภาความมั่นคงแห่งชาติ (สมช.) ร่วมกับศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศอ.บต.) โดยมีประเทศมาเลเซียเป็นผู้อำนวยความสะดวกในการพูดคุย

ส่งผลให้สถานการณ์ในพื้นที่เป็นไปในทิศทางที่ดีขึ้น โดยเฉพาะช่วงเดือนรอมฎอน การถือศีลอดของประชาชนส่วนใหญ่ที่นั่น แทบไม่มีเหตุรุนแรงเกิดขึ้น

ความไว้เนื้อเชื่อใจระหว่างชาวบ้าน ผู้เห็นต่าง และรัฐ มีสัญญาณดีขึ้นตามมา

แต่ ต่หลังรัฐประหารเป็นต้นมา ทหารคุมอำนาจเบ็ดเสร็จเด็ดขาด ปรับเปลี่ยนโครงสร้างศอ.บต. ปฏิบัติหน้าที่ภายใต้คณะกรรมการที่หัวหน้าคณะรัฐประหารแต่งตั้ง

แม้จะแต่งตั้งคณะพูดคุยสันติสุข แต่ก็ยังยึด หลักการทหารนำการเมืองเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน ใช้กฎหมายพิเศษปิดล้อมหมู่บ้าน ตรวจค้นจับกุมเข้มงวดดุดัน รวมไปถึงเชิญบุคคลมาซักถาม จนบางรายเสียชีวิตระหว่างถูกควบคุมตัว

ยิ่งเกิดคำถามถึงการแก้ปัญหาวนเวียนซ้ำซากหรือไม่ ใช้นโยบาย วิธีการเดิมๆ ไม่มีอะไรใหม่ สูญงบประมาณเกินความจำเป็น กำลังพล อาวุธ เบี้ยตอบแทนต่างๆ

แต่ทั้งหมดเทียบไม่ได้กับความสูญเสียชีวิต รวมถึงจิตใจ จิตวิญญาณ ทั้งของ เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติ และผู้คนในพื้นที่