นอกจากที่หลายคนจะแปรงฟันไม่ถูกวิธีแล้ว ยังมีพฤติกรรมบางอย่างที่ไม่ควรทำหลังแปรงฟันด้วย

ทพญ. นราวัลลภ์ เชี่ยววิทย์ งานทันตกรรม โรงพยาบาลศิริราช คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ระบุถึงความสำคัญของ “ฟลูออไรด์” ที่หลายคนรู้จักแต่อาจมองข้ามความสำคัญไปว่า ฟลูออไรด์ จัดเป็นองค์ประกอบ 1 ใน 5 ที่สำคัญในการป้องกันฟันผุ ซึ่งได้แก่ การทำความสะอาดฟันโดยการแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันอย่างถูกวิธี การปรับพฤติกรรมการบริโภคอาหาร การใช้ฟลูออไรด์ การเคลือบหลุมร่องฟัน และการตรวจสุขภาพฟันอย่างสม่ำเสมอทุกๆ 6 เดือน

อย่างไรก็ตาม การละเลยความสำคัญของฟลูออไรด์ในยาสีฟัน อาจส่งผลให้ฟันไม่ได้รับการปกป้องจาอาการฟันผุได้อย่างเต็มที่ แม้ว่าเราจะแปรงฟันเป็นประจำอยู่แล้วก็ตาม

ฟลูออไรด์ คืออะไร?

ฟลูออไรด์เป็นแร่ธาตุชนิดหนึ่งที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันฟันผุ เราสามารถใช้ฟลูออไรด์ได้จากการใช้ฟลูออไรด์สัมผัสกับผิวฟันโดยตรง ซึ่งสามารถทำได้โดยการแปรงฟันด้วยยาสีฟันฟลูออไรด์ การใช้ยาบ้วนปากฟลูออไรด์ การเคลือบฟลูออไรด์โดยทันตแพทย์ การขัดฟันด้วยสารฟลูออไรด์ รวมถึงการให้เด็กรับประทานฟลูออไรด์เข้าไป เพื่อมุ่งผลให้ฟลูออไรด์เข้าไปในโครงสร้างของฟัน ขณะที่ฟันกำลังเจริญเติบโต ในรูปแบบของฟลูออไรด์ในน้ำดื่ม นมผสมฟลูออไรด์ ยาเม็ดฟลูออไรด์

นิสัยผิดๆ ที่คนมักทำ “หลังแปรงฟัน”

สิ่งที่หลายคนอาจไม่ทราบ คือ ภายหลังแปรงฟันควรบ้วนน้ำแต่น้อย และไม่ควรดื่มน้ำตามภายหลังการแปรงฟันอย่างน้อย 30 นาที เพื่อให้ฟลูออไรด์คงอยู่ในช่องปากมากที่สุด 

นอกจากนี้ก่อนแปรงฟัน ยังไม่ควรราดน้ำ หรือจุ่มแปรงที่มียาสีฟันลงในน้ำก่อนแปรงเพื่อช่วยสร้างฟองด้วย เพราะน้ำอาจลดปริมาณฟลูออไรด์ในยาสีฟันได้

• วิธี “แปรงฟัน” ที่ถูกต้อง เพราะคุณอาจทำผิดมาตลอดชีวิต

การใช้ฟลูออไรด์อย่างต่อเนื่อง จะมีอันตรายหรือไม่?

มีการศึกษาพบว่า การได้รับฟลูออไรด์ในรูปแบบและขนาดที่เหมาะสมต่อเนื่องกันเป็นเวลานานไม่มีอันตรายใดๆ และไม่สัมพันธ์กับการเกิดโรคทางระบบและการเกิดมะเร็งทุกชนิด แต่ถ้าเราสามารถดูแลสุขภาพช่องปากและฟันได้ดี การไม่ใช่ฟลูออไรด์ก็ไม่มีผลเสียเพราะฟลูออไรด์เป็นเพียงองค์ประกอบ 1 ใน 5 ในการป้องกันฟันผุเท่านั้น แต่ถ้าเราไม่สามารถดูแลสุขภาพช่องปากและฟันได้ดี การใช้ฟลูออไรด์จะช่วยป้องกันฟันผุได้ดีกว่าการไม่ใช้ฟลูออไรด์

อย่างไรก็ตาม ทพญ. นราวัลลภ์ ระบุว่า การใช้ฟลูออไรด์เพียงอย่างเดียวไม่สามารถป้องกันฟันผุได้ ดังนั้น เราจำเป็นต้องทำความสะอาดฟันโดยการแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันอย่างถูกวิธี การปรับพฤติกรรมการบริโภคอาหาร ลดอาหารหวานเหนียวติดฟัน ลดอาหารระหว่างมื้อ รวมถึงไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพฟันอย่างสม่ำเสมอทุก 6 เดือน จะทำให้เรามีสุขภาพช่องปากที่ดี มีฟันที่แข็งแรงสามารถใช้เคี้ยวอาหารได้ตลอดชีวิต