ในช่วง 50 ปีที่ผ่านมาค่าเฉลี่ยอายุของมนุษย์เพิ่มขึ้นจาก 58 ปีมาเป็น 72 ปี [อ้างอิง 1] เพราะการแพทย์ที่ก้าวหน้าโดยเฉพาะด้านเทคโนโลยีชีวภาพ (Biotechnology) ไม่ว่าจะเป็นการใช้ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial intelligence) , การศึกษาทางพันธุกรรมเพื่อออกแบบการรักษาเฉพาะบุคคล (Precision medicine), ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีความเป็นจริงเสมือน (Virtual reality) ที่นำไปสู่การรักษาทางไกล (Telemedicine) ที่ครอบคลุมขึ้นหรือแม้กระทั่งการรักษาที่เน้นไปในด้านการฟื้นฟูสภาวะเสื่อมด้วยการใช้สเต็มเซลล์ (Regenerative medicine) [อ้างอิง 2,3]
แม้จะเทคโนโลยีด้านต่างๆจะพัฒนาขนาดไหน แต่ก็ไม่มีการรักษาใดที่สามารถจะฟื้นฟูหรือทดแทนเซลล์ที่เสียหายไปแล้วได้ แต่การรักษาด้วยสเต็มเซลล์ที่เน้นฟื้นฟูและทดแทนเซลล์ที่เสียหายไป จึงเป็นการเสนอแนวทางการรักษาที่แตกต่างจากเดิม เปิดโอกาสของการมีชีวิตอยู่อย่างยืนยาวและแข็งแรง
มนุษย์ทุกคนล้วนถือกำเนิดมาจากเซลล์ต้นกำเนิดหรือสเต็มเซลล์ (Stem cell) ก่อนที่จะแบ่งตัวและเปลี่ยนแปลงตัวเองไปเป็นเนื้อเยื่อต่างๆที่ทำหน้าที่เฉพาะอย่างกันไป สำหรับการรักษาด้วยสเต็มเซลล์ที่ผ่านมานั้นยังถูกจำกัดอยู่ที่การปลูกถ่ายไขกระดูกในผู้ป่วยโรคเลือดเท่านั้น [อ้างอิง 3] แต่ด้วยเทคโนโลยีที่ก้าวหน้าและการดูแลควบคุมคุณภาพอย่างเข้มข้นทำให้สามารถเก็บสเต็มเซลล์จากเนื้อเยื่อสายสะดือทารกหรือเนื้อเยื่อไขมันที่ยังคงคุณสมบัติในการเปลี่ยนแปลงตัวเองไปเป็นเซลล์ใดก็ได้ ร่วมกับเทคโนโลยีการเพาะเลี้ยงเพิ่มจำนวนเซลล์ได้มากขึ้นและเก็บรักษาเซลล์ได้นานขึ้น ทำให้ประตูแห่งโอกาสในการรักษาด้วยสเต็มเซลล์นั้นเปิดกว้างมากขึ้น
โดยมีการศึกษาเกี่ยวกับการรักษาด้วยสเต็มเซลล์ตีพิมพ์ออกมาเป็นจำนวนมาก จากหลายสาขาการแพทย์เช่นฟื้นฟูเซลล์กล้ามเนื้อหัวใจในผู้ป่วยหัวใจวาย, ทดแทนเซลล์ที่ผลิตฮอร์โมนอินซูลินในผู้ป่วยเบาหวานหรือแม้กระทั่งการปลูกถ่ายกระจกตาเทียมจากสเต็มเซลล์ [อ้างอิง 4]
คุณหมอผู้เป็นแรงขับเคลื่อนสำคัญ ในการพัฒนาการรักษาแบบเก็บ Stem Cell
ในประเทศไทยมีองค์กรที่มีความมุ่งมั่นจะเป็นผู้นำด้านสเต็มเซลล์ที่ก่อตั้งโดยนพ. วีรพล เขมะรังสรรค์ แห่ง MEDEZE ผู้เชื่อมั่นว่าการนำเทคโนโลยีใหม่ๆมาประยุกต์ใช้กับการแพทย์นั้นจะทำให้คุณภาพในการรักษาและดูแลผู้ป่วยดีขึ้น ดังเช่นที่คุณหมอวีรพลนอกจากจะเป็นผู้ก่อตั้ง MEDEZE แล้วยังเป็นหัวหน้าศูนย์ตรวจรักษาและผ่าตัดผ่านกล้องกรุงเทพมหานคร ประจำโรงพยาบาลเจริญกรุงประชารักษ์ ที่นำเทคโนโลยีการส่องกล้องเข้ามาประยุกต์ใช้ในการผ่าตัดและพัฒนาเทคนิคการผ่าตัดมดลูกผ่านกล้องจนสร้างชื่อให้กับประเทศไทยมาแล้วด้วยการริเริ่มการตัดมดลูกผ่านกล้องแบบไร้แผลที่ทำให้ผู้ป่วยสามารถฟื้นตัวหลังผ่าตัดได้รวดเร็วและปลอดภัยกว่าการรักษาแบบเดิม [อ้างอิง 5]
การใช้งานสเต็มเซลล์ในประเทศไทยในอดีตนั้นมีปัญหาตั้งแต่การคัดแยกและการจัดเก็บที่ไม่ได้มาตรฐาน ทำให้เวลาจะนำมาใช้พบว่าเซลล์ส่วนใหญ่เสียหายจนไม่สามารถใช้ได้จริง รวมไปถึงการนำสเต็มเซลล์ไปใช้โดยไม่มีข้อมูลทางการแพทย์รองรับ
แต่ด้วยความเชื่อมั่นว่าการใช้สเต็มเซลล์มาประกอบกับการรักษาจะเป็นคลื่นลูกต่อไปที่จะมาปฏิวัติวงการแพทย์ เป็นแสงสว่างปลายอุโมงค์ให้กับโรคที่หมดทางรักษาด้วยวิทยาการการแพทย์ในปัจจุบันและเป็นความหวังให้กับผู้คนที่ต้องการมีชีวิตที่ยืนยาวมากขึ้น ร่วมกับต้องการยกระดับการจัดเก็บและการใช้งานสเต็มเซลล์ในประเทศไทยให้ได้มาตรฐาน คุณหมอวีรพลจึงได้ก่อตั้ง MEDEZE ร่วมกับทีมแพทย์และนักวิทยาศาสตร์ที่เชี่ยวชาญด้านสเต็มเซลล์ จนปัจจุบัน MEDEZE เป็นผู้นำในประเทศไทยด้านอุตสาหกรรมสเต็มเซลล์ โดยทำหน้าที่ตั้งแต่จัดเก็บ คัดแยกรวมไปถึงการเพิ่มจำนวนสเต็มเซลล์ด้วยเทคโนโลยีที่ได้มาตรฐานระดับโลก
ไม่ใช่แค่ปัจจุบัน แต่ยังพัฒนาและขับเคลื่อนกลุ่มธุรกิจ Stem Cell แบบครบวงจร
ยิ่งไปกว่านั้นด้วยวิสัยทัศน์ของคุณหมอวีรพลที่เล็งเห็นถึงศักยภาพของสเต็มเซลล์ไปถึงขั้นการสร้างอวัยวะขึ้นใหม่ โดยปัจจุบันอยู่ในขั้นตอนการวิจัยการสร้างกระจกตาจากสเต็มเซลล์ร่วมกับสถาบันการแพทย์ชั้นนำในประเทศไทย ซึ่งถือเป็นความก้าวหน้าระดับเดียวกับสถาบันการแพทย์ชั้นนำในโลกในด้านการสร้างอวัยวะทดแทน [อ้างอิง 6]
อนาคตของ Stem Cell ในมุมมองคุณหมอวีรพล
การใช้สเต็มเซลล์จะเข้ามามีบทบาทมากขึ้นในการรักษาร่วมกับแนวทางการรักษาหลักอื่นๆ โดยในอนาคตจะมีสถาบันที่ให้บริการคัดแยกและจัดเก็บสเต็มเซลล์เกิดขึ้นเป็นจำนวนมากทำให้ผู้บริโภคจำเป็นจะต้องหาข้อมูลก่อนเข้ารับการบริการ เพื่อการันตีคุณภาพในทุกๆขั้นตอน และรับประกันว่าคุณภาพของสเต็มเซลล์จะยังคงอยู่ในสภาพที่พร้อมใช้เมื่อต้องการนำมาใช้จริง
คุณหมอวีรพลมุ่งมั่นที่จะทำให้การเข้าถึงสเต็มเซลล์ที่มีคุณภาพเป็นเรื่องที่เป็นไปได้สำหรับคนไทยด้วยความตั้งใจที่เหมือนกับที่เคยยกระดับการผ่าตัดมดลูกผ่านกล้องแบบไร้แผลจนเป็นที่ยอมรับไปทั่วโลกมาแล้ว ภายในปี 2026 คุณหมอวีรพลและ MEDEZE ตั้งเป้าที่จะเป็นผู้นำระดับโลกในการให้บริการในด้านการฟื้นฟูสภาวะเสื่อมด้วยสเต็มเซลล์แบบครบวงจรตั้งแต่การคัดแยก จัดเก็บและเพาะเลี้ยงเพื่อรองรับการใช้งานจริงในอนาค พร้อมส่งมอบ “ชีวิตที่ยืนยาว” เพื่อให้คุณสามารถใช้ชีวิตได้อย่างเต็มที่ และมีความสุขเพื่อคนรอบข้างที่คุณรัก
ทั้งนี้ใครที่สนใจก็ควรศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมให้ดีก่อนตัดสินใจทุกครั้งนะคะ เพราะความปลอดภัยสำคัญที่สุด
อ้างอิง
- Max Roser, Esteban Ortiz-Ospina and Hannah Ritchie. Life Expectancy. [Online]. 2019. available at: https://ourworldindata.org/life-expectancy. [July 2021]
- Cross D, Burmester JK. Gene therapy for cancer treatment: past, present and future. Clinical medicine & research. 2006 Sep 1;4(3):218-27.
- Mayo Clinic Staff. Stem cells: What they are and what they do. [Online]. 2019. available at: https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/bone-marrow-transplant/in-depth/stem-cells/art-20048117. [July 2021]
- Zakrzewski W, Dobrzyński M, Szymonowicz M, Rybak Z. Stem cells: past, present, and future. Stem cell research & therapy. 2019 Dec;10(1):1-22.
- ไทยรัฐออนไลน์. หมอไทยสร้างชื่อหลังโชว์ผ่าตัดมดลูกผ่านกล้องไร้แผลที่อินโดฯ. [Online]. 2018. available at: https://www.thairath.co.th/news/local/bangkok/1426685. [July 2021]
- Podestà MA, Remuzzi G, Casiraghi F. Mesenchymal Stromal Cell Therapy in Solid Organ Transplantation. Frontiers in Immunology. 2021 Feb 10;11:3878.
[Advertorial]