รพ.การแพทย์แผนไทยฯ เผยผลน้ำมันกัญชา “เมตตาโอสถ” ดูแลผู้ป่วยประคับประคอง-วาระสุดท้าย ติดตาม 1 ปีในกลุ่มมะเร็ง 108 ราย พบคุณภาพชีวิตดีขึ้น

วันที่ 15 ธ.ค. 65 ที่โรงแรมมิราเคิล แกรนด์ คอนเวนชัน นพ.ธันวา บัวมหะกุล นายแพทย์ชำนาญการ รพ.การแพทย์แผนไทยและการแพทย์ผสมผสาน (ยศเส) อภิปรายหมู่เรื่องประสบการณ์การใช้น้ำมันกัญชาทางการแพทย์กรณีจำเป็นสำหรับผู้ป่วยเฉพาะราย ในงานสัมมนาวิชาการการแพทย์แผนไทย การแพทย์ทางเลือก และสมุนไพรสำหรับ รพ.สต.ที่ถูกถ่ายโอนใน อบจ. ว่า คลินิกเมตตา-การุณโอสถ ใน รพ.การแพทย์แผนไทยฯ มีการใช้น้ำมันกัญชาสูตรเมตตาโอสถที่เด่นเรื่อง THC แต่มี CBD ผสมด้วย

โดยน้ำมันกัญชา 1 หยดมีสาร THC 3 มิลลิกรัม และ CBD 0.6 มิลลิกรัม โดยคนไข้ทั่วไป Palliative 1 คน จะได้รับอยู่ที่ 0.15 mg/kg/day หากให้มากกว่านี้ในระยะสั้นไม่มีปัญหา แต่ระยะยาวกังวลเรื่องอาจมีปัญหาผลกระทบต่อสมอง หรือภาวะสมองเสื่อมระยะยาวได้

ส่วนคนไข้กลุ่ม End of life ติดเตียง สติสัมปชัญญะไม่สมบูรณ์ นอนร้องครวญคราง แพทย์ให้ออกจากรพ.กลับมานอนที่บ้าน ให้แต่ยาแก้ปวดประคับประคอง จะให้ในปริมาณเยอะขึ้น คือ 0.5 mg/kg/day โดยเราคุมการใช้ THC เป็นหลัก เพราะ CBD ให้สูงได้ไม่มีผลข้างเคียง ข้อห้ามใช้ คือ คนมีประวัติแพ้สารสกัดกัญชา ผู้ป่วยโรคหัวใจที่ควบคุมไม่ได้ ผู้ป่วยจิตเภทที่ควบคุมไม่ได้ เป็นต้น วิธีการใช้เริ่มแรกต้องค่อยๆ อย่าง 1 หยดก่อนนอนในระยะแรกๆ และต้องแนะนำคนไข้ว่าไม่ควรเกิน 3-4 หยดต่อวัน

สำหรับผลและอาการไม่พึงประสงค์ในผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายที่มารับบริการในช่วงเวลา 1 ปีที่ผ่านมาตั้งแต่ ก.ย. 2564 มีคนไข้รวม 460 ราย เป็นคนไข้มะเร็ง 274 ราย รองลงมาคือ กลุ่มปวดทางระบบประสาท โรคลมชัก เป็นต้น ทั้งนี้ มีคนไข้ที่ติดตามอาการตลอด 148 ราย นำมาวิเคราะห์ข้อมูลได้ 108 ราย เป็นเพศชาย 58 คน เพศหญิง 50 คน อายุ 40-50 ปี ชนิดของมะเร็ง 3 อันดับแรกที่พบ คือ มะเร็งเต้านม มะเร็งลำไส้ และมะเร็งต่อมลูกหมาก คนไข้ที่มีปัญหาจากตัวโรค คือ นอนไม่หลับ ปวด เบื่ออาหาร ผลข้างเคียงมีไม่มาก ส่วนใหญ่เวียนศีรษะ ปากแห้งคอแห้ง ใจสั่น คันปากคันคอ

ทั้งนี้ เราเริ่มให้ประมาณ 1 หยด มีแนวโน้มคนไข้ใช้เพิ่มขึ้น แต่ยังควบคุมได้ไม่ถึงกับติดยา ส่วนการประเมินอาการปวด ไม่สบายเนื้อไม่สบายตัวพบว่า มี 88 รายระบุว่านอนไม่หลับ เมื่อมีการใช้คุณภาพการนอนดีขึ้น อาการปวด คลื่นไส้อาเจียนดีขึ้น เมื่อติดตามมากขึ้นเรื่อยๆ คนไข้ให้คะแนนดีขึ้น ระหว่างเก็บข้อมูลบางช่วง พบว่า ตัวโรคด้วยกระบวนการรักษาปกติก็อาจทำให้มีอาการเช่นกัน

“คนไข้ 108 ราย จะมีโอกาสติดยาอย่างมีนัยสำคัญหรือไม่นั้น จริงๆคือไม่ แต่มีอยู่ 47 รายที่พบว่าใช้ปริมาณมากขึ้น พบว่า เพศชายมีโอกาสใช้มากกว่าเพศหญิง อายุไม่มีผลต่อปริมาณการใช้ แต่น้ำหนักมีผลเช่นกัน ภาพรวมคนไข้ 47 รายพบว่า คนไข้มีน้ำหนักน้อยจะมีโอกาสใช้น้ำมันกัญชามากกว่าคนไข้น้ำหนักมาก ต้องติดตามและศึกษาข้อมูลต่อไป” นพ.ธันวากล่าว

ภก.ปรีชา หนูทิม ผอ.รพ.การแพทย์แผนไทยฯ กล่าวว่า ปัจจุบันน้ำมันกัญชาตำรับ อ.เดชา อยู่ในชุดสิทธิประโยชน์บัญชียาหลักของ สปสช. แล้ว ส่วนตำรับเมตตาโอสถกำลังดำเนินการเข้าสู่สิทธิประโยชน์ต่อไป