กรมทะเล ปลื้ม! ครม. อนุมัติร่าง พ.ร.ฎ. ขึ้น “วาฬสีน้ำเงิน” เป็นสัตว์สงวน ย้ำสัตว์หายาก ช่วยกันดูแลไม่ให้สูญพันธุ์จากท้องทะเลไทย

24 พ.ค. 66 – นายอภิชัย เอกวนากุล รองอธิบดีกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง (ทช.) รักษาราชการแทนอธิบดีทช. กล่าวถึงกรณีที่ ครม. อนุมัติหลักการร่าง พ.ร.ฎ. กำหนดให้ “วาฬสีน้ำเงิน” เป็นสัตว์ป่าสงวน ว่า

ที่ผ่านมาเราไม่มีมาตรการป้องกันการที่สัตว์ทะเลหายากและใกล้สูญพันธุ์ติดเครื่องมือประมง หรือการถูกกีดกันสินค้ากุ้งทะเลจากไทย เนื่องจากประมงอวนลากกุ้งจะติดเต่าทะเลมาโดยบังเอิญ ไทยจึงดำเนินการรณรงค์ในเชิงป้องกัน เช่น การให้เครื่องหมาย Dolphin free tuna สำหรับผลิตภัณฑ์ทูน่า ซึ่งมีกระบวนการจับโดยไม่ทำอันตรายโลมา

ซึ่งการที่ไทยให้ความสำคัญกับเรื่องอนุรักษ์สัตว์ทะเลหายากและใกล้สูญพันธุ์ ย่อมส่งผลดีในเรื่องการค้าระหว่างประเทศด้วย

นอกจากนี้วาฬสีน้ำเงิน ยังเป็นกลุ่มผู้บริโภคลำดับสูงสุดตามปิรามิดอาหาร การพบวาฬสีน้ำเงินอาศัยอยู่ในพื้นที่ใดย่อมแสดงว่าพื้นที่นั้นมีความอุดมสมบูรณ์ของแหล่งอาหาร

นายอภิชัย กล่าวอีกว่า กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) โดยกรมทะเลและชายฝั่ง จึงเสนอรายชื่อปลาฉลามเสือดาวกำหนดให้เป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง และวาฬสีน้ำเงินเป็นสัตว์ป่าสงวน ตามพ.ร.บ.สงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2562

ซึ่ง 22 พ.ค. 66 ครม. อนุมัติหลักการร่าง พ.ร.ฎ. กำหนดให้วาฬสีน้ำเงิน เป็นสัตว์ป่าสงวน การที่วาฬสีน้ำเงินเป็นสัตว์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลกได้ถูกขึ้นบัญชีสถานภาพให้เป็นชนิดพันธุ์ใกล้สูญพันธุ์ (Endangered species: EN) ในระดับโลก (IUCN Red List) และในประเทศไทย จึงจำเป็นต้องสงวนและอนุรักษ์ไว้อย่างเข้มงวด ประกอบกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเห็นชอบด้วยในหลักการร่างพระราชกฤษฎีกาดังกล่าวด้วย

นายอภิชัย กล่าวอีกว่า อย่างไรก็ตามภาครัฐจะต้องมีการดูแลและหามาตรการที่เข้มงวด ครอบคลุมจะไม่รบกวนหรือคุกคามและก่อให้เกิดอันตรายกับวาฬสีน้ำเงิน ซึ่งจะเป็นการรักษาระบบนิเวศของสัตว์ทะเลให้เกิดความสมบูรณ์

นอกจากนี้ยังเป็นการกระตุ้นการมีส่วนร่วมของชุมชนและประชาชนให้มีจิตอนุรักษ์ ดูแลระบบนิเวศวิทยาทางทะเล ทั้งนี้ที่ผ่านมาได้มีสัตว์ทะเลหายากขึ้นทะเบียนเป็นสัตว์ป่าสงวน (ตาม พ.ร.บ.) สัตว์ป่าสงวน (ตาม ร่าง พ.ร.ฎ.) คือ พะยูนหรือหมูน้ำ (Dugong dugon) วาฬบรูด้า (Balaenoptera edeni) วาฬโอมูระ (Balaenoptera omurai) และล่าสุดประกาศให้วาฬสีน้ำเงิน (Balaenoptera musculus) เป็นสัตว์ป่าสงวนเพิ่มเติม

สำหรับวาฬสีน้ำเงิน เป็นสัตว์ขนาดใหญ่ที่สุดในโลก มีแหล่งอาศัยในพื้นที่ทางทะเลระหว่างประเทศ ในประเทศไทยเองมีข้อมูลการพบเห็นวาฬสีน้ำเงินเฉพาะทะเลฝั่งอันดามันเพียง 3 ครั้ง โดยพบครั้งแรก เมื่อปี 2550 ที่หมู่เกาะสุรินทร์ จ.พังงา ต่อมาพบเข้ามาเกยตื้นที่เกาะลิบง จ.ตรัง เมื่อปี 2556 ล่าสุดเมื่อปี 2560 พบที่หมู่เกาะสิมิลัน จ.พังงา

ลักษณะของวาฬสีน้ำเงิน ส่วนหัวมีสีน้ำเงินสม่ำเสมอ ลำตัวด้านหลังมีสีน้ำเงินอมเทา ส่วนท้องสีจางกว่าเล็กน้อย ด้านหลังและด้านข้างมีลายสีน้ำเงินหรือเทาอ่อนมีลักษณะเป็นดวงๆ เหมือนรอยด่าง ลำตัวเพรียวยาว

ส่วนหัวกว้างคล้ายตัวยู (U-shaped) เมื่อมองจากด้านบน มีสันกลางหัว 1 สัน มีช่องหายใจขนาดใหญ่ 2 รู มีซี่กรอง 260-400 คู่ แต่ละซี่ยาวประมาณ 100 เซนติเมตร ลักษณะของซี่กรองค่อนข้างหยาบ มีร่องใต้คาง 60 -88 ร่อง ยาวเกือบถึงสะดือ

ครีบหลังมีขนาดเล็กอาจมีรูปร่างคล้ายสามเหลี่ยมหรือลาดเอียง ปลายครีบแหลมหรือกลมมน ฐานครีบหลังตั้งอยู่ค่อนไปทางหาง คอดหางหนา ครีบข้างเพรียวยาว ปลายครีบแหลม และมีสีอ่อนกว่าส่วนอื่นของครีบ มีความยาวได้ถึงร้อยละ 15 ของความยาวลำตัว ครีบหางกว้างประมาณ 1 ส่วน 4 ของความยาวลำตัว มีร่องกึ่งกลางระหว่างแพนหาง