หนุ่มวัย 32 ป่วยโรค “อิวารี่” ปอดอักเสบจากบุหรี่ไฟฟ้า อึ้ง สูบวันละ 4 พอต อาการน่ากลัวมาก นอน รพ. เป็นเดือน

วันนี้ (19 พ.ย.67) นพ.ชยนันท์ สิทธิบุศย์ ผู้อำนวยการกองงานคณะกรรมการควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ กรมควบคุมโรค พร้อมด้วย พญ.ภาวินี วงค์ประสิทธิ์ นายแพทย์เชี่ยวชาญโรงพยาบาลบุรีรัมย์ ร่วมแถลงข่าวกรณีพบผู้ป่วยปอดอักเสบจากการสูบบุหรี่ไฟฟ้า เข้ารับการรักษาใน รพ.บุรีรัมย์

พญ.ภาวินี กล่าวขอบคุณผู้ป่วยและครอบครัวที่อนุญาตให้เผยแพร่เรื่องราวและประวัติการรักษา โดยผู้ป่วยคนนี้เป็นเพศชาย อายุ 32 ปี มา รพ. ด้วยอาการไอเป็นเลือด เหนื่อยหอบ เกิดอาการปอดอักเสบเฉียบพลันรุนแรง แพทย์ใส่ท่อช่วยหายใจเอกซเรย์พบว่าบริเวณปอดมีฝ้าขาว อาการทรุดตัวรวดเร็วภายใน 24-36 ชั่วโมง ซึ่งโดยปกติเจอได้ไม่บ่อยนัก แพทย์จึงตรวจหาการติดเชื้อไวรัสและแบคทีเรีย รวมถึงวัณโรค แต่ผลตรวจไม่พบเชื้อใดๆ

ในช่วงที่ผู้ป่วยนอนโรงพยาบาล มีภาวะการลงแดง แพทย์สงสัยว่าเป็นการลงแดงจากการขาดสารนิโคติน แต่ด้วยช่วงแรกผู้ป่วยใส่ท่อช่วยหายใจทำให้พูดไม่ได้ แพทย์จึงไม่สามารถซักประวัติโดยละเอียดได้ ต่อมาเมื่อผู้ป่วยอาการดีขึ้น สามารถถอดท่อช่วยหายใจได้ แพทย์ได้ซักประวัติย้อนหลังพบว่าผู้ป่วยมีประวัติสูบบุหรี่ไฟฟ้า มากถึง 400 สูบต่อวัน หรือประมาณ 4 พอตต่อวัน และสูบบุหรี่ไฟฟ้าร่วมกับบุหรี่มวน และมีโรคประจำตัวเป็นโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง แพทย์วินิจฉัยว่าเป็นโรคปอดอักเสบจากการสูบบุหรี่ไฟฟ้า หรืออิวารี่ (Evali)

พญ.ภาวินี กล่าวต่อว่า ผู้ป่วยรายนี้รักษาอยู่ในโรงพยาบาล 28 วัน แพทย์ได้หักดิบให้เลิกบุหรี่ ปัจจุบันผู้ป่วยหยุดสูบบุหรี่แล้ว อาการป่วยก็ดีขึ้นสามารถกลับมาทำงานได้ตามปกติ ทั้งนี้ในผู้ป่วยโรคอิวารี่ จะมีภาวะปอดอักเสบที่ต่างจากการติดเชื้อทั่วไป  เช่น ผู้ป่วยคนนี้ ผลเอกซเรย์ปอด เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วภายในเวลา 10 ชั่วโมง ถ้ามาพบแพทย์หรือใส่ท่อช่วยหายใจไม่ทันเวลา ก็จะทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิต และอาจเป็นเคสเสียชีวิตจากปอดอักเสบโดยไม่ทราบสาเหตุ

ด้าน นพ.ชยนันท์ กล่าวว่า โรคอิวารี่ เป็นโรคปอดอักเสบจากการสูบบุหรี่ไฟฟ้า มีการรายงานผู้ป่วยตั้งแต่ปี 2562 ในประเทศสหรัฐอเมริกา พบผู้ป่วยเกือบ 2,000 คน อายุเฉลี่ย 20-30 ปี โดยมีผู้เสียชีวิตประมาณ 60 คน คิดเป็น 2.3% ซึ่งภาวะปอดอักเสบรุนแรงดังกล่าว วินิจฉัยว่าเกิดจากน้ำมันกัญชาที่อยู่ในบุหรี่ไฟฟ้า แต่ก็พบด้วยว่าบุหรี่ไฟฟ้าที่ไม่มีน้ำมันกัญชาเป็นส่วนประกอบ ก็เกิดภาวะปอดอักเสบรุนแรงได้เช่นกัน ดังนั้น สาเหตุการเกิดอิวารี่ ยังไม่มีการสรุปชัดเจนว่าเกิดจากน้ำยาประเภทใด

ภัยของบุหรี่ไฟฟ้าไม่ได้อยู่แค่ตัวผลิตภัณฑ์ แต่พฤติกรรมการสูบของผู้ใช้ก็มีผลทำให้เกิดปอดอักเสบได้เช่นกัน บุหรี่ไฟฟ้าเสพติดง่ายมากขึ้นจากบุหรี่ธรรมดา กรมควบคุมโรคปรับระบบการเฝ้าระวังโรคปอดอักเสบจากการสูบบุหรี่ไฟฟ้าใหม่ ในช่วงเดือนกันยายนที่ผ่านมา โดยกำหนดให้แพทย์ต้องซักประวัติการสูบบุหรี่ไฟฟ้าในผู้ป่วยที่เข้าข่ายภาวะปอดอักเสบ และรายงานผลมาที่สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด เพื่อบันทึกข้อมูลเข้าสู่ระบบการเฝ้าระวัง เพื่อให้เป็นข้อมูลต่อการกำหนดทิศทางนโยบายการควบคุมบุหรี่บุหรี่ไฟฟ้าในประเทศไทย

เมื่อถามว่าผู้ป่วยรายดังกล่าวนี้ถือเป็นรายแรกในไทยหรือไม่ นพ.ชยนันท์ กล่าวว่า ในไทยเคยพบการรายงานผู้ป่วยโรคอิวารี่ครั้งแรกในปี 2562 ซึ่งหลังจากนั้นระบบการเฝ้าระวังโรคมุ่งไปที่โรคโควิด-19 มากกว่า จึงทำให้เจอเคสรายงานผู้ป่วยแต่ไม่มีการรายงานอย่างเป็นทางการ ตอนนี้กรมควบคุมโรคได้ปรับระบบการเฝ้าระวังใหม่ ทำให้ผู้ป่วยรายดังกล่าวนี้ถือเป็นรายแรกของปี 2567