รื้อหนังสือเก่าเป็นเหตุ ‘หมอมนูญ’ เผยผู้ป่วย วัย 79 ปี ปอดติดเชื้อ เป็นโรคแอสเปอร์จิลโลสิส หลังนั่งอยู่ในห้อง 2 ชั่วโมงขณะขนย้าย โดยไม่ใส่แมสก์

วันที่ 13 ต.ค.65 นพ.มนูญ ลีเชวงวงศ์ แพทย์เฉพาะทางด้านโรคระบบการหายใจ โรงพยาบาลวิชัยยุทธ โพสต์ข้อความผ่านทางเฟซบุ๊ก หมอมนูญ ลีเชวงวงศ์ FC ความว่าภัยใกล้ตัว เวลารื้อหนังสือเก่าๆในบ้านนำไปทิ้ง

ผู้ป่วยชายอายุ 79 ปี เตรียมย้ายบ้านที่บางแค กทม.ไปอยู่คอนโด ให้คนในบ้าน 2 คนรื้อหนังสือเก่าๆที่เก็บสะสมไว้มากกว่า 20 ปี กระดาษหนังสือเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล เพื่อนำไปทิ้ง และเก็บไว้เพียงบางเล่ม ผู้ป่วยนั่งอยู่ในห้องหนังสือเป็นเวลา 2 ชั่วโมงขณะรื้อหนังสือ โดยไม่ได้ใส่หน้ากากอนามัย เมื่อวันที่ 16 กันยายน 2565 หลังจากนั้น 9 วันเริ่มมีไข้ ไอแห้งๆ เหนื่อยบ้าง

ผู้ป่วยเป็นโรคเส้นประสาทอักเสบแบบระยะเรื้อรัง (Chronic inflammatory demyelinating polyradiculoneuropathy หรือ CIDP หรือโรคซีไอดีพี) ทำให้แขนขาชาและอ่อนแรง 3 เดือน กำลังรักษาด้วยยาสเตียรอยด์ขนาดสูงและยากดภูมิเซลเซ็ป (cellcept) ตรวจร่างกาย มีไข้ อุณหภูมิ 38.1 องศาเซลเซียส ฟังเสียงปอดปกติ เอกซเรย์ปอดผิดปกติทั้ง 2 ข้าง ทำคอมพิวเตอร์สแกนปอด พบโพรงเล็กๆในบริเวณปอดที่มีปื้นสีขาวหลายตำแหน่งในปอดทั้ง 2 ข้าง

ส่องกล้องเข้าไปดูในปอด พบเสมหะสีขาวเล็กน้อย ส่งเสมหะที่ดูดจากหลอดลมไปตรวจย้อมพบเชื้อราสาย ไม่พบวัณโรค เพาะเชื้อราขึ้นแอสเปอร์จิลลัส ฟูมิกาทัส (aspergillus fumigatus) และ aspergillus spp อีกตัวหนึ่งไม่ทราบสปีชี่ส์ ส่งน้ำล้างปอดวัดระดับ bronchial aspergillus galactomannan ให้ผลบวก ยืนยันการติดเชื้อรา aspergillus

สรุป : ผู้ป่วยรายนี้มีภูมิคุ้มกันบกพร่องจากยาสเตียรอยด์และยากดภูมิ ติดเชื้อรา aspergillus จากการสูดดมหายใจสปอร์ของเชื้อรา aspergillus ที่เจริญงอกอยู่ในเนื้อกระดาษที่ชื้นของหนังสือเก่าๆลอยออกมาในอากาศขณะหนังสือถูกรื้อ เข้าไปในปอด ทำให้เกิดโรคแอสเปอร์จิลโลสิส ปอดติดเชื้อราแอสเปอร์จิลลัสชนิดรุกราน (invasive pulmonary aspergillosis) ให้การรักษาด้วยยาฆ่าเชื้อรา
ชนิดกินวอริโคนาโซล (voriconazole) คนไข้ค่อยๆดีขึ้น คนที่ช่วยย้ายหนังสือ ไม่มีใครป่วย ถึงจะสูดดมสปอร์ของเชื้อรา เพราะสุขภาพแข็งแรง มีภูมิต้านทานดี

คำแนะนำ: ขอให้คนที่ร่างกายอ่อนแอ มีโรคประจำตัว มีภูมิคุ้มกันต่ำ ใส่หน้ากากอนามัยเวลารื้อหนังสือเก่าๆในบ้าน หรือทางที่ดีที่สุด หลีกเลี่ยงอยู่ในห้องที่กำลังรื้อหนังสือ เพราะอาจหายใจเอาสปอร์ของเชื้อราเข้าปอด ทำให้ติดเชื้อราในปอดได้