เรียกได้ว่าเป็นรายการที่ตอนนี้กำลังเป็นไวรัลไปทั่วโลกออนไลน์เกี่ยวกับ ‘วงการไอโอ‘ เมื่อคุณสิงห์ วรรณสิงห์ พิธีกร, นักแสดง, นักผลิตสารคดีชื่อดัง ที่ได้ผันตัวมาทำรายการ เถื่อน ทราเวล เมื่อปี 2560 ได้ออกรายการใหม่ ที่มีชื่อว่า เถื่อนTalk [คนใน] ภายใต้ช่องยูทูป เถื่อนChannel โดยการนำ บุคคลปริศนาที่ขึ้นชื่อว่าเป็น IO ตัวจริง มาพูดคุยในรายการ
โดยจุดเริ่มต้นของรายการมาจากคุณวรรณสิงห์ ได้เชิญบุคคลปริศนาท่านหนึ่งมาสัมภาษณ์ ในฐานะ ‘ไอโอ’ สังกัดหน่วยงานรัฐแห่งหนึ่ง มีเงินเดือนหลักหมื่น ได้เบี้ยเลี้ยงหลักพันเหมือนคนทำงานราชการทั่วไป มีลักษณะงานคือ Content Creator แต่เป็นการทำคอนเทนต์เพื่อตอบโต้
บุคคลดังกล่าวบอกว่า รัฐจะเน้นไปที่เฟซบุ๊กมากที่สุด รองลงมาคือทวิตเตอร์ เขาคนเดียวมีแอคเคานท์เฟซบุ๊ก 50 แอค ทวิตเตอร์อีก 40 แอค บางครั้งเขาคุยกับตัวเองก็มี คือใช้แอคหนึ่งตั้งประเด็น แล้วเอาอีกแอคเข้าไปตอบเพื่อเรียกแขก
อีกทั้งบางแอคที่ไอโอสร้างขึ้นจะมีลักษณะเหมือนคนจริงมาก ๆ รูปโปรไฟล์เป็นรูปคนจริง แต่เป็นการเอารูปคนอื่นมาใช้ อาจจะเป็นรูปของคนในประเทศเพื่อนบ้านซึ่งดูคล้ายคนไทย การโพสต์จะเหมือนคนที่มีชีวิตประจำวันทั่วไปจริง ๆ เช่น โพสต์ไปเที่ยว โพสต์ไปทำงาน เวลาเอาแอคนี้ไปตอบโต้จะมีน้ำหนักเหมือนเป็นคนจริง
เขายอมรับว่ารัฐใช้งบประมาณจำนวนมากไปกับไอโอ ทุกหน่วยงานรัฐ กระทรวง ทบวง กรม มีไอโอหมด โดยค่าใช้จ่ายจะอยู่ในส่วนของ ‘งบประมาณการใช้สื่อ’ ที่ถูกเบิกจ่ายทุกปีงบประมาณอยู่แล้ว แต่จะไม่เขียนเบิกตรง ๆ ว่าใช้ทำไอโอ แต่จะเขียนว่า “เพื่อการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารที่ถูกต้องของหน่วยงาน” บางครั้งไอโอทุกสังกัดปล่อยคอนเทนต์พร้อมกันทีเดียวเป็นพันคอนเทนต์ก็มี
การใช้งานไอโอมีทั้งที่จ้างไอโอเอกชน และเอาพนักงานราชการหรือข้าราชการในสังกัดมาทำไอโอเอง โดยตั้งเป็นวอร์รูมขึ้นมา คอยมอนิเตอร์สื่อ เช่น เพจสำนักข่าว เพจใหญ่ ๆ และเพจที่ชอบโจมตีรัฐบาล การตอบโต้มีตั้งแต่ระดับให้ข้อมูลไปจนถึงมาตรการตอบโต้รุนแรง รุมสกรัม กดรีพอร์ต จากนั้นจะมีทีมเข้าเวรคอยเช็คฟีดแบกและเก็บข้อมูล
การทำงานของเขาในแต่ละวันคือ ตื่นเช้ามาก็ดูว่าวันนี้โซเชียลมีเดียมีประเด็นอะไรบ้าง หรือบางเช้านายจะส่งประเด็นมาให้ดูเอง และบอกว่าอยากได้คอนเทนต์ตอบโต้แบบไหน โดยการทำคอนเทนต์ตอบโต้จะมี 3 ระดับ คือ ดำ เทา ขาว
- คอนเทนต์สีดำ เป็นคอนเทนต์ตอบโต้รุนแรง มีความดาร์ก อาจมีการใช้ภาษาหยาบคาย
- คอนเทนต์สีเทา ตอบโต้ด้วยการให้ข้อมูล แต่มีการจิกกัดเหน็บแนมด้วย จะไม่ใช้ภาษาราชการหรือภาษาเพราะ ๆ มีความเทา ๆ เหมือนมนุษย์ทั่วไปมากที่สุด
- คอนเทนต์สีขาว ตอบโต้ด้วยการให้ความรู้ ให้ข้อมูลที่จะสร้างภาพลักษณ์ที่ดีให้รัฐบาลได้
เมื่อก่อนไอโอจะทำงานเหมือนบอท บางครั้งก๊อปปี้ข้อความไปโพสต์แบบเหมือนกันเป๊ะ แต่ตอนนี้จะแยบยลกว่าเดิมมาก เช่น ท็อปคอมเมนต์ของเพจนี้โจมตีรัฐบาลแรงมาก จะใช้ไอโอที่มีลักษณะเหมือนคนจริงเข้าไปตอบโต้ด้วยข้อมูล อาจมีอารมณ์บ้าง ตอกกลับจิกกัดบ้าง ก็แล้วแต่กลยุทธ์
แต่ไอโอทุกวันนี้เติบโตง่ายกว่าเพราะโซเชียลฯ และคนเข้าถึงอินเตอร์เน็ตง่ายขึ้น ย้อนกลับไป 7 ปีก่อนรัฐประหาร ตอนนั้นโซเชียลฯ ยังไม่บูมขนาดนี้ ไอโอของพรรคเพื่อไทยก็ยังใช้โซเชียลฯ ไม่เก่งเหมือนไอโอยุคนี้ เพราะฉะนั้นไอโอมีมานานแล้ว แค่เปลี่ยนไปตามแพลตฟอร์มของยุคสมัย และต่อให้ผ่านรัฐบาลนี้ไป รัฐบาลหน้าก็มีไอโออยู่ดี แล้วก็ไม่ใช่แค่ประเทศไทย ทุกประเทศก็มีไอโอ
โดยตัวเขาเองก็ยอมรับว่า บางครั้งก็รู้สึกขัดแย้งในใจเหมือนกัน เห็นด้วยบ้าง ไม่เห็นด้วยบ้าง บางครั้งได้รับมอบหมายให้ทำคอนเทนต์ที่ในใจเขารู้อยู่แล้วว่ามันไม่จริง แต่ก็ต้องเขียนไป มองมันเป็นแค่งานที่รับมาแล้วก็ต้องทำให้เสร็จ ต้องมีความเป็นมืออาชีพ และตัวเขาเองก็มีพื้นที่ส่วนตัวที่บางทีก็โพสต์ด่ารัฐบาลเหมือนกัน
สำหรับใครที่อยากชมรายการเต็ม ๆ สามารถรับชมคลิปเต็ม ๆ ได้ที่
ขอบคุณข้อมูลเพิ่มเติมจาก : Poetry of Bitch
