ริมทางหลวงหมายเลข 3161 หรือที่ผู้คนในท้องถิ่นเรียกว่าถนนสุนทรภู่ จากตัวอำเภอแกลง จังหวัดระยอง มุ่งหน้าสู่อนุสาวรีย์ท่านสุนทรภู่ ช่วงก่อนถึงอนุสาวรีย์ฯ 1 กม. ทางซ้ายมือเป็นที่ตั้งของบ้านครึ่งไม้ครึ่งปูนสองชั้น ปลูกสร้างในรูปทรงคลาสสิคคล้ายอาคารโรงเรียนในสมัยเก่าก่อน ส่วนรั้วด้านหน้าเป็นกำแพงหนาก่อปูนเปลือยไร้สีสันให้ความรู้สึกร่วมสมัยในสไตล์โมเดิร์น ยั่วยวนชวนค้นหาด้วยป้ายไม้ฟ้อนท์โบราณประดิษฐ์เป็นคำว่า “พิพิธภัณฑ์บ้านครูกัง”
ก่อนหน้านี้ผมเคยเดินทางผ่านบ้านหลังนี้หลายครั้ง แต่ไม่เคยแวะเวียนเข้าไปชม จนวันหนึ่งได้มีโอกาสค้นหาข้อมูลท่องเที่ยวจังหวัดระยอง และได้พบภาพของเก่าโบราณที่ผู้เป็นเจ้าของได้สะสมไว้เป็นเวลากว่า 40 ปี ซึ่งของเหล่านี้ส่วนใหญ่ยังอยู่ในสภาพที่ใช้งานได้ จึงเกิดความสนใจและได้เดินทางไปเที่ยวชม
พิพิธภัณฑ์บ้านครูกัง ถือกำเนิดเกิดขึ้นจาก นายบุญเกียรติ บุญช่วยเหลือ หรือที่รู้จักกันในชื่อครูกัง ปัจจุบันเป็นข้าราชการเกษียณ ด้วยแนวคิดที่ว่าชีวิตหลังเกษียณนั้นเหงา ต้องการหาอะไรทำแก้เหงา ประกอบกับตนเองนั้นเป็นคนที่สะสมของเก่าทุกชนิดมาตั้งแต่วัยหนุ่ม คือตั้งแต่อายุ 22 เรื่อยมาเป็นเวลากว่า 40 ปี ทำให้มีของสะสมอยู่มากมาย และต้องการแบ่งปันให้ผู้อื่นได้ชื่นชมย้อนเวลาไปนึกถึงความสุขในอดีตบ้าง อีกทั้งต้องการให้เด็กๆ รุ่นใหม่ได้ศึกษาความเป็นมาเกี่ยวกับสิ่งของเครื่องใช้ของผู้คนในสมัยก่อนว่ามีความเป็นมาอย่างไร เพื่อพวกเขาจะได้เห็นคุณค่า รู้จักเก็บรักษาฝึกตนให้เป็นคนที่เห็นถึงความสำคัญของทุกสิ่งอย่างว่ามีความเป็นมา ล้วนมีความสวยงามในตัวของมันเองทั้งนั้น
บนเนื้อที่ 2 ไร่ ครูกังใช้เงินที่สะสมไว้ซ่อมแซมบูรณะบ้าน และโรงเรือนด้านข้าง แบ่งออกเป็นห้องหรือโซนตามกลุ่มของที่สะสมไว้อย่างเป็นระเบียบ เช่น ห้องโถงตรงกลางจัดแสดงรถยนต์และรถจักรยานยนต์ มุมร้านตัดผม ร้านทอง ร้านตัดเสื้อผ้า ร้านกาแฟ ร้านขายของ หรือแม้กระทั่งโรงหนัง และห้องเรียน ที่ครูกังคุ้นเคยเป็นอย่างดี
ปลีกย่อยลงไปแต่จำนวนทรัพย์สินรวมกันนั้นไม่น้อยเลย นั้นคือ ของสะสมจำพวกนาฬิกาโบราณ ตะเกียงเก่า ธนบัตร กล้องถ่ายภาพ ของเด็กเล่น เครื่องแก้ว ถ้วยชาม เครื่องสังคโลกที่มีอายุนับร้อยปี และอีกมากมายถูกเก็บสะสมรวบรวมไว้อย่างเป็นระเบียบเป็นหมวดหมู่ ดูแล้วเพลิดเพลินให้ผู้ชื่นชมได้ย้อนเวลากลับไปในวันวานอย่างไม่รู้ตัว
ณ บ้านที่เป็นพิพิธภัณฑ์หลังนี้ ครูกังได้เป็นผู้ดูแลและทำความสะอาดด้วยตัวเองเกือบทั้งสิ้น ในยามเช้าจนถึงเย็น ครูกังจะหมดเวลาไปกับการทำความสะอาดปัดกวาดจัดเรียงของสะสม ที่ทุกชิ้นสำหรับครูกังแล้วมันล้วนมีเรื่องราวความเป็นมาหล่อหลอมรวมอยู่ในตัว เมื่อเราจับต้องมันจะสื่อได้ถึงภาพความทรงจำในวันที่เคยถูกใช้งานอยู่ในชีวิตประจำวัน บางชิ้นผู้ใช้อาจจะสุข บางชิ้นผู้ใช้อาจจะเศร้า ก่อนถึงวันปลดระวางหมดหน้าที่มาอยู่รวมกัน ณ แห่งนี้ แล้วให้ความสุขสุดท้ายแก่ผู้พบเจอต่อไป
ช่วงเดือนสิงหาคม 2564 นี้ แม้จะเป็นช่วงวิกฤติโรคระบาดโควิด 19 พิพิธภัณฑ์บ้านครูกัง ได้เปิดให้บริการตามปกติ เนื่องจากเป็นห้องจัดแสดงในบรรยากาศโปร่งโล่ง ไม่ได้ติดตั้งเครื่องปรับอากาศที่เป็นระบบปิด แต่ก็ขอให้นักท่องเที่ยวที่เดินทางมาเยี่ยมชม จำเป็นต้องปฏิบัติตัวด้านสุขอนามัยอย่างเคร่งครัด เช่น การล้างมือ สวมหน้ากากอนามัย รักษาระยะห่างในการเข้าชม เช่นเดียวกับพิพิธภัณฑ์อื่นๆ ทั่วไป
ข้อมูลเพิ่มเติม
·พิพิธภัณฑ์บ้านครูกัง ที่ตั้ง 162/6 ม .5, ตำบล กร่ำ อำเภอแกลง ระยอง โทรศัพท์ : 0871299405
·เปิดบริการทุกวัน ตั้งแต่เวลา 08.00 – 16.00 น.
·สำหรับอัตราค่าบริการนั้น ปัจจุบันมีราคาอยู่ที่ ผู้ใหญ่ 80 บาท , เด็ก 30 บาท , ชาวต่างชาติผู้ใหญ่ 150 บาท และชาวต่างชาติเด็ก 80 บาท
·Facebook บ้านครูกัง : https://www.facebook.com/krukungmuseum
·แผนที่ บ้านครูกัง https://goo.gl/maps/nqzbyEXockbivzCz8
