จาก คดีสลายการชุมนุม ตากใบ ที่เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 25 ตุลาคม 2547 เป็นเหตุการณ์ที่เจ้าหน้าที่รัฐใช้ความรุนแรงในการปราบปรามผู้ใช้เสรีภาพในการชุมนุมด้วย “กระสุนจริง” และขนย้ายผู้ชุมนุมซ้อนทับหลายชั้นจนนำไปสู่การเสียชีวิตและบาดเจ็บของประชาชนเป็นจำนวนมาก ปี 2548 วุฒิสภาจัดทำรายงานเบื้องต้น เรื่อง กรณีความรุนแรงที่ตากใบกับปัญหาความมั่นคงของมนุษย์ ในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้เพื่อแสวงหาข้อเท็จจริงว่าเกิดอะไรขึ้นในเหตุการณ์ตากใบ 2547 

การสลายการชุมนุม ที่มีผู้ชุมนุมประมาณ 6,000 คน นำไปสู่การชุมนุมที่ด้านหน้าสถานีตำรวจตากใบ (สภ.ตากใบ) และเจ้าหน้าที่ใช้รถฉีดน้ำ และแก๊สน้ำตาเพื่อสลายการชุมนุม นำไปสู่การใช้อาวุธปืนในฝั่งผู้ชุมนุม จนทำให้มีผู้เสียชีวิต 6 คน และบาดเจ็บสาหัส 1 คนในเหตุการณ์นี้ นอกจากนี้ยังมีผู้เสียชีวิต 78 คนจากการขาดอากาศหายใจในรถบรรทุกทหารที่นำผู้ชุมนุมไปคัดกรอง

ทำให้นำมาสู่กระบวนการยุติธรรม ที่ศาลจังหวัดสงขลา ซึ่ง คดีสลายการชุมนุมตากใบจะหมดอายุความในวันที่ 25 ตุลาคม 2567 ซึ่งทำให้กระบวนการยุติธรรมอาจไม่สามารถดำเนินการต่อไปได้ เนื่องจากไม่สามารถนำจำเลยมาขึ้นศาลได้ โดยทางญาติของผู้เสียชีวิตจำนวน 48 คนได้ทำการยื่นฟ้องต่อศาล จังหวัดนราธิวาส ต่อเจ้าหน้าที่รัฐ 7 คนในข้อหาร่วมกันฆ่าผู้อื่นนั้น

ล่าสุด ที่ทำเนียบรัฐบาล น.ส.แพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี แถลงถึง คดีตากใบ ซึ่งจะหมดอายุความในวันที่ 25 ต.ค.นี้ว่า คดีนี้เกิดขึ้นประมาณ 20 ปีที่แล้ว ตนรู้สึกเสียใจกับผู้ที่ได้รับผลกระทบ ซึ่งรัฐบาลได้แสดงความเสียใจไม่ว่ารัฐบาลนายทักษิณ ชินวัตร พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร โดยได้ชดเชยเยียวยาไปแล้ว ตนในฐานะนายกฯก็รู้สึกเสียใจและขอโทษในนามรัฐบาล และจะพยายามทำให้ดีที่สุด

• สรวงศ์ กดดัน! พิศาล กลับมาสู้คดีตากใบ ก่อนขาดอายุความ
• ศาลฯ ออกหมายจับ พล.อ.พิศาล ส.ส.เพื่อไทย จำเลยที่ 1 คดีตากใบแล้ว
• อัยการสูงสุด สั่งฟ้อง! 8 ผู้ต้องหา คดีตากใบ ทำคนตาย 78 ศพ

ส่วนตัวกฎหมาย ไม่ได้นิ่งนอนใจ ส่งคำถามให้กฤษฎีกา ตอนแรกเรื่องคดีนี้ ตั้งแต่ 1 ต.ค ทางสำนักงานตำรวจแห่งชาติ (ตร.) และรัฐบาลได้เร่งรัดเรื่องนี้ เมื่อเช้าได้คุยในเรื่องกฎหมายว่าทำอะไรได้บ้าง โดยเฉพาะการออกพระราชกำหนด (พ.ร.ก.) ซึ่งตามรัฐธรรมนูญ ทางกฤษฎีกาเห็นว่า กรณีนี้ไม่เข้าหลักเกณฑ์และเงื่อนไขในการตรา พ.ร.ก. ในส่วนเนื้อหาต่ออายุความ เป็นการเฉพาะ ไม่ได้มุ่งขยายอายุความทั่วไป จึงไม่สอดคล้อง และอาจเป็นการเลือกปฏิบัติ ฉะนั้น ไม่เข้าเกณฑ์ในการออกพ.ร.ก.ตามรัฐธรรมนูญ

น.ส.แพทองธาร กล่าวว่า สุดท้ายแล้วขอให้ทุกคนและหน่วยงานรัฐ ตระหนักถึงความรุนแรง ซึ่งไม่อยากให้เกิดขึ้นอีก อยากให้เกิดความสงบสุข ไม่อยากให้เกิดความขัดแย้ง เราจะพยายามอย่างเต็มที่

คดีที่จะหมดอายุความ รัฐบาลเตรียมรับมืออย่างไร

น.ส.แพทองธาร กล่าวว่า ในเรื่องเหตุการณ์ที่ผ่านมา รัฐบาลไม่ได้นิ่งนอนใจ เมื่อมีหมายศาล ทางตร.และความมั่นคงก็ทำเต็มที่ ดูแลค้นหา และไม่อยากให้ความรุนแรงอย่างกรณีที่เกิดล่าสุด แม้จะไม่มีผู้เสียชีวิตหรือบาดเจ็บแต่ไม่อยากให้โยงเรื่องความรุนแรงนี้กับการเมือง และไม่อยากให้เกิดขึ้นอีก เรื่องความปลอดภัยของทุกคนในประเทศมีความสำคัญ เราดูแลอย่างเต็มที่

กังวลสถานการณ์ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้

น.ส.แพทองธาร กล่าวว่า เรื่องนี้น่าเสียใจ ตนรู้สึกเสียใจและ 20 ปีที่ผ่าน นายกฯที่ผ่านๆมาก็รู้สึกเสียใจ และแสดงความรับผิดชอบในส่วนที่ทำได้ ตนจะทำหน้าที่ให้ดีที่สุดเช่นกัน ความสงบสุขต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกฝ่าย อยากให้ทุกคนสบายใจและบ้านเมืองสงบสุข ตั้งแต่รัฐบาลนายทักษิณ มีความรับผิดชอบเกิดขึ้นแล้ว ตนจะทำหน้าที่ให้ดีที่สุดในทุกๆพื้นที่ ถามว่ากังวลมากมั้ย มันไม่ใช่เรื่องส่วนตัว เป็นเรื่องของประเทศชาติ ซึ่งความรุนแรงไม่อยากให้โยงประเด็นการเมืองในทุกเรื่อง

“กรณีตากใบได้รับการเยียวยา ดูแลปัญหาดูแลจิตใจ ในเรื่องอื่นๆ ไม่อยากให้อะไรที่ไม่เกี่ยวกับคดีนี้เป็นตัวเสริมให้เกิดความรุนแรง”

น.ส.แพทองธาร กล่าวต่อว่า ต้องไปดูกัน เพราะทุกครอบครัวได้รับการเยีวยาไปแล้ว พูดคุยได้ ทุกพื้นที่ของประเทศไทย ก่อนจะมีเรื่องนี้ ตนต้องไปทุกพื้นที่อยู่แล้ว

ส่วนกรณี พล.อ.พิศาล วัฒนวงษ์คีรี อดีตแม่ทัพภาค 4 และอดีตสส.บัญชีรายชื่อ พรรคเพื่อไทยนั้น เราให้ออกจากพรรคแล้ว และยังไม่มีใครได้คุยกับพล.ท.พิศาลเลย อะไรที่เจรจาพูดคุยก็ทำอยู่แล้ว และต้องดำเนินการตามกฎหมาย และเหลืออีกแค่ 1 วัน มีหลายคนมองว่าอาจต้องรอปาฏิหาริย์ที่จะจับตัวผู้ต้องหาได้ นั้น “เราทำทุกอย่างเต็มที่ ปาฏิหาริย์เหรอ มันต้องใช้เรื่องจริง”